آذربایجان‌غربی؛ زیستگاه زمستانی غاز پیشانی سفید کوچک در دنیا
ارومیه (پانا) - غاز پیشانی سفید کوچک، پرنده ای از راسته غاز شکلان و خانواده مرغابی‌ها بوده که از غاز خاکستری کوچکتر است و بدنی تیره تر دارد و استان آذربایجان‌غربی، دومین زیستگاه بزرگ زمستان گذرانی غاز پیشانی سفید کوچک در دنیا بعد از کشور چین است .
بسیاری از پرندگان در فصل بهار برای لانه‌سازی و جوجه‌آوری وارد تالاب‌های آذربایجان‌غربی می‌شوند و به همین خاطر کمتر در طول روز دیده می‌شوند، اما در فصل پاییز حضور پرندگان بیشتر به منظور استراحت و تغذیه است و در طول روز می‌توان با چشم عادی یا با دوربین آنها را مشاهده کرد.
به دلیل قرار گرفتن استان در یکی از مسیرهای اصلی مهاجرت پرندگان خصوصا مهاجرت زمستانه، هر ساله جمعیت‌های بزرگی از انواع پرندگان به استان مهاجرت می کنند. از این بین پرنده غاز پیشانی سفید کوچک نیز حائز اهمیت فراوان است زیرا بیش از نیمی از جمعیت غربی این پرنده وارد زیستگاه های استان شده و مدتی را در این زیستگاه‌ها زمستان گذارانی دارند.
به دلیل کاهش چشمگیر جمعیت این پرنده در طی سالهای اخیر و حساسیت های جوامع محیط زیستی کشورهای مختلف، این گونه تنها پرنده ای محسوب می شود که برای آن برنامه حفاظت از گونه در سطح بین‌المللی تهیه و تدوین شده است تا ضمن شناسایی تهدیدات و تعارضات موجود بتوان جمعیت آن را در سطح دنیا افزایش داد.
برنامه حفاظت از گونه غاز پیشانی سفید در سطح بین المللی تهیه شده است
مدیر کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در این زمینه به پانا گفت: کشور ایران هم یکی از اعضای کارگروه نجات این گونه بوده و در طی سالهای اخیر اقداماتی را در جهت حفظ این گونه انجام داده است که می توان به افزایش جریمه شکارگونه، ارائه آموزش به روستائیان و جوامع محلی ساکن در حاشیه زیستگاه‌ها، افزایش سطح حفاظتی زیستگاه‌ها برای حضور این گونه و سایر موارد را نام برد.
مهران نظری بیان کرد: تخریب زیستگاه، افزایش میزان آلودگی در منابع آبی و زیستگاه های حضورگونه، شکار غیرمجاز، زیر آب رفتن زیستگاه‌ها، جوجه آوری گونه، توسعه نامتوازن در بخش کشاورزی و صنعت و برخی موارد دیگر از جمله مهمترین تهدیدات جهانی برای این گونه محسوب می شود.
نظری ادامه داد: با توجه به مشاهده غاز پیشانی سفید کوچک در تالاب های موجود در استان در سال جاری، برنامه پایش و رصد این گونه با ارزش در استان توسط محیط بانان و کارشناسان محیط زیست به دقت انجام شده تا هر گونه ورود و حضور این قبیل پرندگان حمایت و حفاظت شده ثبت و تعارضات و تهدیدات آن شناسایی و برطرف شود.
جوامع محلی مهمترین حافظان محیط زیست هستند
محمدرضا محمودی از جوامع محلی شهرستان ماکو و از حامیان محیط زیست در این منطقه است. وی عنوان کرد: در این شهرستان مردم برای پرندگان مهاجر میزبان خوبی هستند و در حفاظت از آنها تلاش می کنند.
وی بیان کرد: در صورت مشاهده هر شکارچی که اغلب غیربومی هستند در این شهرستان و در تالاب‌های آن موضوع به اداره محیط زیست و یا هنگ مرزی گزارش می شود تا آسیبی به محیط زیست وارد نشود.
این دوستدار محیط زیست افزود: میراث طبیعی را نباید با ناآگاهی به سوی نابودی و تخریب هدایت کرد و احاد مختلف جامعه در این زمینه مسوول هستند.
غاز پیشانی سفید کوچک از گونه‌های شاخص حفاظت و حمایت شده تلقی می شود
در طی سالیان اخیر به دلایل زیادی جمعیت این گونه زیبا بسیار کاهش یافته است، بنابراین برای آنها «برنامه عمل حفاظت از گونه» از سوی سازمان حفاظت محیط زیست در نظر گرفته شده است.
رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با اشاره به کاهش جمعیت این گونه در توضیح «برنامه عمل حفاظت از گونه» گفت: این برنامه شامل دستورالعمل‌هایی برای حفاظت از گونه‌های جانوری خاص از جمله رصد و پایش حضور پرنده در استان و برگزاری دوره‌های آموزشی برای جوامع محلی ساکن در حاشیه تالاب با هدف پیشگیری از شکار و صید و یا کاهش میزان تعارضات موجود در زیستگاه و یا کاهش تهدیدات این گونه است.
امید یوسفی بیان کرد: حساس سازی جوامع محلی برای حفاظت از این گونه و تشریح ارزش محیط زیستی وجود آن برای منطقه، می تواند گام بلندی در جهت جلوگیری از شکار و صید این پرنده و همراهی مردم محلی برای حفاظت از این گونه شاخص باشد.
رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی اضافه کرد: آگاه سازی مردم در خصوص ممانعت جوامع محلی از شکار گونه های کمتر دیده شده و با اهمیت همچنین موجب حفاظت از سایر گونه‌های آبزی و کنار آبزی موجود در مناطق زندگی این پرندگان می‌شود.
غاز پیشانی سفید کوچک پرنده ای از راسته غاز شکلان و از خانواده مرغابی بوده که به لحاظ داشتن پیشانی سفید نسبتا بلند از سایر گونه ها قابل تشخیص می باشد.
عمدتا مناطق تالابی بدون درخت و درختچه، اراضی کشاورزی و علفزارهای حاشیه مناطق تالابی بعنوان زیستگاه انتخاب می کند. این پرنده عمدتا در مناطق و عرض های شمال کره زمین در محدوده کشور روسیه و شما اروپا جوجه آوری داشته و در فصل پاییز جهت زمستان گذرانی به عرض‌های جنوبی شامل جنوب دریای خزر و شمال آدربایجان و حتی مناطق خوزستان و بوشهر و البته شمال آفریقا و حوضه دریای مدیترانه و جنوب اروپا مهاجرت دارد .
گزارشگر: طاهره نویدآرین
ارسال دیدگاه