بی توجهی به لایروبی رودخانه ها ، زمینه ساز سیل های فاجعه بار

به گزارش پانا استان اردبیل،حدود ۱۳۷ رودخانه دائمی، فصلی و مسیل های کوچک و بزرگ در استان اردبیل وجود دارد که طول مجموع آنها بیش از ۳ هزار و ۴۰۰ کیلومتر است. رود خانه های بالهارود ، قزل اوزن ، دره رود و ارس بزرگترین رودخانه های استان هستند که بیشترین سیلاب ها از این رودخانه ها اتفاق می افتد.

برابر آمار اعلام شده از سوی ستاد مدیریت بحران استان ، شهرستانهای گرمی، خلخال و مشگین شهر از مناطق سیل خیز استان هستند . در کنار دلایلی مانند جغرافیای کوهستانی ، تخریب پوشش گیاهی و سرازیری سیلاب در کوهپایه ها ، پر شدن بستر رودخانه ها ، ایجاد سازه های غیر اصولی و وجود خانه های روستایی و مزارع متعدد در حاشیه رودخانه ها از جمله عوامل تشدید سیل و خسارات ناشی از آن است.

مدیر کل مدیریت بحران استانداری اردبیل با بیان اینکه در دو دهه گذشته بیش از ۹۰ سیل کوچک و بزرگ در استان رخ داده است گفت: اکثر سیل ها به دلیل رفتار غیراصولی انسان‌ها با طبیعت رخ داده است.

مسعود امامی یگانه با یادآوری اینکه رعایت مقررات حریم رودخانه ها و اجرای طرحهای عمران رودخانه نقش زیادی در پیشگیری از وقوع سیل یا کاهش شدت آن دارد گفت: بر این اساس بازگشایی و لایروبی بستر رودخانه ها به ویژه در دهانه پلها ، ساحل بندی و دیوار کشی حریم رودخانه ها و ایجاد بندهای تاخیری در مسیرهای حادثه خیز بسیار موثر است.

وی همچنین اهمیت استانداردسازی آبگذر سازه های احداث شده در جاده ها را خاطرنشان کرد و گفت: به همه فرمانداری ها ، شهرداریها و دستگاه های اجرایی ذیربط اعلام شده است که لایروبی، بازگشایی مسیر رودخانه ها و کانال های واقع در محدوده شهری و روستایی را جدی بگیرند.

این مسئول با بیان اینکه باید آگاهی مردم و بویژه روستائیان را بالا ببریم تا از احداث اماکن مسکونی حاشیه رودخانه ها و مسیل ها بپرهیزند تصریح کرد: با تکمیل مطالعات طرح هادی روستاها و اجرای آن ، دهیاری ها اجازه ساخت و ساز در مسیل ها و حاشیه رودخانه ها را نمی دهند.

مدیر دفتر مهندسی رودخانه و سواحل شرکت آب منطقه ای اردبیل از اتمام مطالعه حریم و بستر تمامی رودخانه های استان و تعیین حدود آنها خبر داد و گفت: در چهار سال گذشته ۱۱۶ کیلومتر از مسیرهای حادثه خیز رودخانه های استان لایروبی و بازگشایی شده است و لایروبی حداقل ۶۵ کیلومتر دیگر در دستور کار قرار دارد.

امین حسین پور خواستار همکاری شهرداران و تخصیص اعتبارات مناسب برای تعیین بستر رودخانه‌ها در محدوده شهرها شد و با بیان اینکه لایروبی بستر رودهایی که از داخل شهرهای استان عبور می کنند اهمیت دوچندان دارد افزود: لایروبی هرچه سریعتر بستر رودخانه بالیخلو که شهر اردبیل را به دو نیم می کند باید در الویت باشد زیرا به دلیل انباشت تدریجی زباله در کف رودخانه در طول زمان و پخش مصالح و تنگ شدن مجرای عبور آب در محل احداث تقاطع غیر همسطح میدان قدس ، جاری شدن سیلاب های احتمالی مخاطره آمیز خواهد بود.

مدیر عامل شرکت آب منطقه ای اردبیل آزادسازی حریم رودخانه های این استان به منظور کاهش خطر سیلاب ها را از برنامه های اصلی این دستگاه اجرایی برشمرد و گفت: در چهار سال گذشته حدود ۱۳۵ کیلومتر از حریم رودخانه‌های استان بازگشایی و آزادسازی شده است

اصغر سلیمان زاده اجرای طرح های مختلف از طرف شرکت آب منطقه ای را برای کاهش مخاطرات سیل یادآور شد و گفت: ساماندهی رودخانه مرزی ارس به طول ۴۵ کیلومتر ، ساماندهی رودخانه مرزی بالهارود به طول ۱۰ کیلومتر ، اجرای پروژه کنترل سیل بیله سوار، انجام مطالعات فاز یک و دو ساماندهی رودخانه های مرزی به طول ۱۰۵ کیلومتر از جمله مهمترین فعالیت های شرکت آب منطقه ای اردبیل جهت کنترل سیلاب در استان بوده است.

وی نشانه گذاری و اعلام عمومی حد بستر و حریم رودخانه به طول ۱۵۵۰ کیلومتر، انجام مطالعات فاز اول ساماندهی رودخانه های داخل استان به طول ۳۰۱ کیلومتر، آزادسازی ۹۸ هکتار از تصرف ها در حریم و بستر رودخانه ها را از دیگر اقدامات انجام شده در این راستا برشمرد.

بدون شک هرگونه دستکاری غیر اصولی در حریم و بستر رودخانه و همچنین بی توجهی به لایروبی به موقع باعث تشدید خسارات ناشی از سیلاب در استان خواهد شد. قبل از آنکه شاهد وقوع سیل های سهمگین تر با خسارات وسیع باشیم ، لازم است مردم به ویژه دستگاه‌های اجرایی و نظارتی به وظایف خود در قبال رودخانه های بیمار استان عمل کنند.