چرا طرح تشکیل وزارت «آب، محیط زیست و منابع طبیعی» مسکوت ماند

عباس پاپی‌زاده، سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس، در گفت‌وگو با پانا درباره مطرح شدن چندباره طرح ادغام یا تجمیع سازمان محیط زیست با وزارت جهاد کشاورزی و مسکوت ماندن طرح تشکیل «وزارت آب، محیط زیست و منابع طبیعی» در مجلس گفت: هر چند وقت یکبار موضوع تغییر ساختارهای دولت مطرح می‌شود اما به نظر می‌رسد طرح این موارد، بازگشت به گذشته و عقب‌گرد است.

این نماینده مجلس با یادآوری تجربه شکست خورده‌ دولت در ادغام برخی وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها گفت: در گذشته وزارت بازرگانی داشتیم، وزارتخانه‌ای که باید متولی صادرات، واردات و تنظیم بازار بود اما فقط به متولی واردات تبدیل شده بود و تولیدات داخلی زیر چرخ واردات له می‌شد و تشکیلات جدیدی در وزارت صنعت و معدن و تجارت شکل گرفت. از طرفی وزارت ورزش و جوانان تشکیل شد اما هر چند وقت یکبار جداسازی آن مطرح می‌شود که باید گفت تکرار این موضوعات چیزی جز شکست نیست. اگر تشکیل این وزارتخانه‌ها کار درستی بوده است چرا تفکیک آن مطرح می‌شود اگر کار اشتباهی بوده چرا آن موقع انجام شده است؟ طرح این موضوعات هزینه‌های کشور را بالا می‌برد.

اولویت‌های مهم کشور فراموش شده است

سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان اینکه اولویت‌های مهمی همچون محیط زیست در کشور فراموش شده است، گفت: مهمترین اولویت‌های کشور شامل محیط زیست، آب، اراضی کشاورزی و جلوگیری از تغییر کاربری‌ها فراموش شده است. بزرگترین بحران‌های کنونی و آینده کشور چالش‌های مبتنی بر آب است.

وی در ادامه به خشکی دریاچه‌ها و تالاب‌های کشور اشاره کرد و گفت: اکنون با خشک شدن آب دریاچه ارومیه، خشک شدن اکثر دریاچه‌های داخلی ایران همچون بختگان، هامون، جازموریان و تالاب‌های استان خوزستان روبرو هستیم و پدیده ریزگردها به کشور ما تحمیل شده است. پدیده‌ای که سالانه چندین هزار میلیارد تومان به کشور در حوزه سلامت و اقتصاد آسیب وارد می‌کند. اکنون ۲۳ استان کشور تحت تأثیر ریزگردهای ناشی از خشکی تالاب‌ها هستند و این چالش به استان تهران هم رسیده است.

در آینده شاهد توفان‌های نمکی دریاچه ارومیه هستیم

پاپی‌زاده تصریح کرد: در آینده شاهد توفان‌های نمکی دریاچه ارومیه هستیم. نزدیک به ۴۰ سد و بند در مسیر رودخانه‌های تغذیه کننده دریاچه ارومیه احداث شده است. این اقداماتی که در ۴۰ سال گذشته صورت گرفته چقدر به اقتصاد ما کمک کرده است که باید در شرایط کنونی هزینه‌های خشکی دریاچه ارومیه به کشور تحمیل شود. امروز برای بازگرداندن دریاچه ارومیه به حالت طبیعی چقدر باید هزینه کنیم.

پیوست‌های محیط زیستی در ۱۰ درصد از سدهای ایران رعایت نشده است

وی با بیان اینکه چالش‌های محیط زیستی کشور ناشی از عملکرد نادرست مدیران بوده است، گفت: زمانی به اشتباه یکسری موضوعات عمرانی را بدون توجه به مسایل زیست محیطی انجام دادند و نظرات سازمان محیط زیست را رعایت نکردند به ‌طوری‌که در ۱۰ درصد از سدسازی‌های ایران پیوست‌های محیط زیستی رعایت نشد. امروز شاهدیم خرمشهر و آبادان با بحران آب روبرو هستند چرا که ورودی آب رودخانه کارون و دز به دلیل انتقال آب از سرشاخه‌های دز و کارون در دو دهه اخیر به سایر مناطق، کاهش پیدا کرده است و این مساله باعث آسیب زدن به رژیم طبیعی رودخانه شده است.

این نماینده مجلس تأکید کرد: بحران‌هایی که امروز گریبان کشور را گرفته است ناشی از سوء مدیریت در گذشته بوده است. سد گتوند ساخته شد اما کوه نمکی که در این سد واقع شده است موجب شد آب کارون شور شود و کشاورزی در این مناطق نابود شود، چرا اینگونه شد؟ همه این مسایل نشان می‌دهد یا مجوز سازمان محیط زیست اخذ نشده است یا اینکه محیط زیست را مجبور به سکوت کرده‌اند اما در نهایت باید گفت این موارد، اتفاقات ناگواری است که گریبان کشور را گرفته است.

در ۵۰ سال گذشته روند تخریب منابع آبی کشور به شدت سیر تصاعدی داشته است

رئیس مجمع نمایندگان خوزستان با بیان اینکه بحران آب در کشور جدی است، گفت: در ۵۰ سال گذشته روند تخریب منابع آبی کشور به شدت سیر تصاعدی داشته است و امروز از مجموع ۶۱۰ دشت آبی کشور، ۳۵۰ تا ۳۶۰ دشت آبی از بین رفته است. حال اینکه اگر وزارت نیرو به درستی وظیفه خود را انجام می‌داد و از منابع آب متناسب برداشت می‌کرد، اکنون دچار بحران نبودیم. از طرفی فشاری که به سفره‌های زیرزمینی وارد شده است بیش از توان اکولوژیکی مناطق بوده است. چه لزومی دارد در مناطق کویری صنایع فولاد آب‌بر مجوز احداث بگیرند؟ در حالی که امروز مردم شهرهای کویری با بحران آب مواجه شدند.

وزارت نیرو خود را مصرف کننده آب می‌داند نه حفاظت کننده از منابع آبی کشور

پاپی‌زاده تصریح کرد: خراسان رضوی و خراسان شمالی که تا ۱۰ سال پیش قطب تولید چغندر قند در خاورمیانه بودند چرا اکنون هیچ نوع کشاورزی در این دو استان وجود ندارد. نه تنها چغندر قندی وجود ندارد بلکه هیچ نوع کشاورزی هم در این دو استان وجود ندارد. چرا مردم این مناطق به شهرهای بزرگتر کوچ می‌کنند زیرا خراسان امکان تامین آب مورد نیاز مردم خود را ندارد و همه اینها ناشی از توسعه غلط کشاورزی در این نقاط بوده است. تمام آب‌های زیرزمینی بهره‌برداری شده است و اکنون آب شرب نیز در این مناطق وجود ندارد. همه این مسایل ناشی از مجوزهایی است که وزارت نیرو داده است. وزارت نیرو باید میزان آب را برآورد کند و از منابع آبی مراقبت کند اما وزارت نیرو خود را مصرف کننده آب می‌داند نه حفاظت کننده از منابع آبی کشور.

سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: همچنین تغییر کاربری اراضی و نابودی جنگل‌های کشور را شاهد هستیم و در این زمینه وزارت نیرو، جهاد کشاورزی و محیط زیست هر کدام به نحوی عمل می‌کنند.

وی افزود: آن زمانی که طرح تشکیل وزارت آب، محیط زیست و منابع طبیعی مطرح شد قرار بود متولی اولویت‌هایی که در بالا شرح شد، بر عهده یک وزارتخانه واحد قرار بگیرد تا این وزارتخانه متولی ثروت بین نفتی که همان آب، محیط زیست و منابع طبیعی است، باشد. موضوعی که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته دنیا نیز به این شکل است اما این طرح مسکوت ماند و عملی نشد.