جزئیات راه‌اندازی مراکز نوآوری سرباز در نیروهای مسلح

سردار سرتیپ پاسدار محمد مهدی‌نژاد معاون علمی و فناوری ستاد کل نیروهای مسلح در پاسخ به سوالی مبنی بر اهمیت حوزه نوآوری در شرایط امروز کشور اظهار کرد: خلاقیت و نوآوری دو بال پرواز سازمان‌ها و کشورها برای رسیدن به قله‌های توانایی و پیشرو شدن است. بدیهی است در شرایط امروز برای غلبه بر مشکلات و رفع برخی از مهم‌ترین مشکلات اقتصادی و اجتماعی کشور، نوآوری اهمیت حیاتی پیدا کرده و باید آن را در سطح و عمق گسترش داد.

وی با اشاره به نقش جوانان در تحولات نوآورانه و توسعه نوآوری در کشور گفت: جوانان موتور محرک و سهم اساسی را در کشور برعهده دارند. عدم وابستگی به مسیر و آزاداندیشی جوانان باعث ارائه ایده‌ها و راه حل های ناب برای مسائل جدید یا پاسخ‌های جایگزین برای شیوه‌های مرسوم می‌شود.

سردار مهدی نژاد ادامه داد: البته هدایت و راهبری این توان فکری توسط افراد با تجربه و تکمیل زنجیره ارزش یک محصول یا خدمت بسیار ضروری است. به عبارت دیگر تکیه صِرف به ویژگی جوانی به عنوان سن مخاطب، راهبرد مؤثری نخواهد بود. تجربه کشور طی چند سال اخیر به خوبی نمایانگر وضعیت گفته شده است. شرکت‌های کوچک و متوسطی که تحت تعلیم قرار گرفتند و چالش‌های مسیر و چگونگی غلبه بر آنها را آموختند توانستند وضعیت نسبتاً پایداری داشته باشند و ایده‌های خود را بارور کرده و به بلوغ برسانند و در این مسیر با هزینه و زمان کمتر دستاوردی بیشتر و بهتر کسب کنند.

معاون علمی و فناوری ستاد کل نیروهای مسلح در پاسخ به این سوال که نقش مشمولان و سربازان خلاق، نوآور و کارآفرین در تکمیل زنجیره نوآوری دفاعی و ملی چگونه دیده شده افزود: در فرآیند توسعه ایده و نوآوری باز، می‌توان دو گام اساسی در نظر گرفت. گام اول از ایده تا نمونه و گام دوم از نمونه تا بازار. ویژگی گام اول این فرآیند، ریسک پذیری بالا، سرمایه گذاری ابتدایی کم و عدم وابستگی سازمانی (بهره-گیری از ظرفیت‌های باز جامعه) می‌باشد و عمدتاً افراد بر محور دانش و پژوهش متمرکز هستند و ضریب ماندگاری و نگهداشتن آنها پایین است که جامعه بزرگ مشمولان و سربازان خلاق، نوآور و کارآفرین که یک دوره دو ساله را در خدمت نیروهای مسلح هستند، می‌توانند نقش پررنگی را ایفا کنند زیرساخت این مهم در نیروهای مسلح علاوه بر سایر ظرفیت‌های موجود با ایجاد مراکز نوآوری سرباز به شکل مناسب فراهم می‌شود.

وی ادامه داد: قطعاً در گام دوم که ریسک پذیری کمتر بوده و نیاز به سرمایه گذاری بالایی دارد باید از نیروهای پایور که ماندگاری بیشتری در نیروهای مسلح دارند استفاده کرد. در این میان مراکز نوآوری سرباز می‌تواند به عنوان پل ارتباطی این گام اول به گام دوم و ایجاد ارتباط بین جامعه علمی و نوآوری با جامعه صنعتی محسوب شود.

سردار مهدی‌نژاد در پاسخ به این سوال که تکالیف و حضور سازمان‌های نیروهای مسلح در حوزه پایوران و سربازان در زنجیره و زیست‌بوم نوآوری کشور و ویژگی‌ها و الزامات مربوطه چگونه دیده شده است گفت: خوشبختانه بر اساس مصوبه شورایعالی سیاست گذاری مهارت آموزی کارکنان وظیفه و در راستای سند ملی مهارت آموزی مقرر شد که مراکز نوآوری سرباز در سازمان‌های نیروهای مسلح جهت بهره گیری از توان سربازان خلاق، نوآور و کارآفرین در دوره حین خدمت، ایجاد شوند که این امر با مشارکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، این معاونت و قرارگاه مرکزی مهارت آموزی و سازمان‌های نیروهای مسلح از سال ۱۴۰۰ شروع شد.

معاون علمی و فناوری ستاد کل نیروهای مسلح بیان کرد: مصوبات و فعالیت‌های انجام شده در این خصوص بیانگر توسعه نوآوری در زنجیره و زیست بوم نوآوری کشور و در نیروهای مسلح خصوصاً با استفاده از ظرفیت مشمولان و سربازان خلاق، نوآور و کارآفرین در حین و پس از خدمت سربازی است.

وی در پاسخ به این سوال که با توجه به طرح ایجاد مراکز نوآوری سرباز در سازمان‌های نیروهای مسلح، جایگاه مراکز نوآوری سرباز در توسعه توانمندهای دفاعی و زنجیره همکاران دفاعی، ارتقا اثربخشی خدمت سربازی و هدفمند کردن اشتغال سربازان چیست گفت: به نظر بنده از اهداف و انگیزه‌های خوبی برخوردار است، ولی ضروری است نظامات طراحی شده و نوع نگاه به موضوع با واقعیت‌ها و الزامات سازمان‌های نیروهای مسلح منطبق شود.

معاون علمی و فناوری ستاد کل نیروهای مسلح ادامه داد: با شکل‌گیری این مراکز تحت هدایت و راهبری سازمان‌ها می‌توان به نتایج پیش بینی شده در دو ساحت خدمت مؤثر و اشتغال دانش بنیان برای کارکنان وظیفه دست یافت. همچنین مهم‌ترین راه حل برای بکارگیری مشمولین خلاق و صاحب ایده در این مراکز، فراهم کردن زمینه مشارکت در طرح‌ها و پروژه‌های تحقیق و توسعه موجود نیروهای مسلح یا شرکت‌های همکار است.

سردار مهدی نژاد درباره اهم اقدامات انجام شده در ایجاد و شکل‌گیری مراکز نوآوری سرباز در سازمان‌های نیروهای مسلح گفت: جهت ایجاد و بهره برداری از مراکز نوآوری، ستاد کل با همراهی و مشارکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان‌های نیروهای مسلح در دو حیطه وارد عمل شده است. در اقدامات ایجادی این مراکز فعالیت‌ها شامل: تعیین و اختصاص محل مناسب، ایجاد زیرساخت‌های فیزیکی با طراحی و معماری مناسب، تجهیز و راه اندازی و نهایتاً بهره برداری بوده است که برای هر چهار سازمان نیروهای مسلح در دست اقدام است.

وی ادامه داد: در حیطه دوم با ایجاد کارگروه و با حضور ذی نفعان اصلی به تدوین سند راهبردی این مراکز شامل اهداف و تدابیر، فرآیندهای اصلی و دستورالعمل‌های لازم جهت مدیریت و بهره برداری این مراکز پرداخته شده است که پس از نهایی سازی و تصویب، مبنای راهبری و فعالیت‌های این مراکز در زیست بوم نوآوری و دفاعی کشور خواهد شد و امید است براساس این ظرفیت‌ها بتوان هر چه مؤثرتر در توسعه و ارتقا توانمندی‌های دفاعی و نیز اشتغال پذیری دانش بنیان جوانان کشور دست یافت.