ترس یک احساس طبیعی است؛ خودتان را بی‌قید و شرط بپذیرید

لیلا ماهر به پانا گفت: «برای اینکه بخواهیم با یک موضوع استرس آور، مقابله کنیم نخست باید بدانیم آن موضوع چیست و چه اتفاقی رخ داده که آن موضوع به وجود آمده است، سپس باید به دنبال این باشیم که برای مدیریت آن چه کارهایی باید انجام دهیم؟ افراد احساسات متفاوتی را تجربه می کنند، مانند احساس شادی، غم، ترس، اضطراب، ناامیدی و... استرس( فشار روانی) هم یک احساس است. استرس هم از ترس گرفته شده است. ترسیدن عیب نیست اینکه ما در ترسمان بمانیم شاید خوشایند نباشد. اگر قرار باشد که ما با استرس مقابله کنیم باید بدانیم آن لحظه ای که ترس سراغ من آمده؛ از چه چیزی ترسیدم.»

عضو رسمی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره در رابطه با مقابله ترس در نوجوانان افزود: «در مرحله نخست باید بدانیم که فرد از چه چیزی می‌ترسد، یک راهکار ساده در این زمینه برای نوجوانان این است که لیستی از ترس هایشان تهیه کنند مانند: ترس از تنهایی، ترس از دست دادن، ترس از مسخره شدن و‌...»

وی بیان کرد: «زمانی که لیست را تهیه کردند، بهتر است یک بار آن لیست بررسی شود، در این مرور کردن، اتفاق خوبی رخ می دهد، در این هنگام ما از نوجوان می خواهیم قدری فکر کند که این ترسی که نوشته است، آیا به نظر او ترسی منطقی و طبیعی است و یا غیرمنطقی و غیر طبیعی؟ در این بین قدری آگاهی به وجود می‌آید و نوجوان متوجه می‌شود که بطور مثال ترس از مسخره شدن زیاد منطقی نیست.(این یک قسمت از روند درمان است) پس از این که افراد، متوجه منطقی و یا غیرمنطقی بودن ترس ها شدند، سوالاتی پرسیده می‌شود که: چرا این ترس را داری؟ چه اتفاقی رخ داد که این ترس در تو به وجود آمد؟ چه کسی به این ترس ها دامن می‌زند یا موجب ایجاد این ترس در تو شده است؟ بنابراین عوامل تحریک کننده ترس ها را به دست می آوریم، این اتفاق کمک می‌کند که ما بتوانیم از ترس هایمان آگاهی پیدا کنیم وسپس آنها را مدیریت کنیم، وقتی پاسخ را یافتیم به دنبال راهکارهایی برای حل مسئله خواهیم بود.»

این روانشناس در ادامه با مثالی توضیح داد: «دانش آموزی را تصور کنید که ترس هول شدن در پاسخ دادن به سوالات کلاسی را دارد و راهکاری می‌خواهد، اگر موضوع و درس را خوب یاد گرفته باشید ترسی وجود نخواهد داشت یا ممکن است خیلی خوب بلد باشد، ولی ترس داشته باشد که دیگران درباره ما چه می گویند؟ پس در این موضوع دلیل ترس این است که دیگران در مورد شما چه می گویند، در اینجا فرد تمرکزش روی دیگران است و ما باید به او کمک کنیم که تمرکزش روی خودش باشد نه دیگری.»

وی در ادامه اضافه کرد: «مسئله ای که در ترس وجود دارد این است که ترس ها باعث می‌شوند اعتماد ما نسبت به خود ما کم شود، یعنی ما می‌گوییم اعتماد به نفس با ترس‌ها همبستگی منفی دارد، ترس بیشتر مساوی اعتماد به نفس کمتر. یکی از موضوعاتی که می‌تواند اعتماد به نفس ما را بالا ببرد، شناخت ترس هایمان و رو به رو شدن و مدیریت آنهاست که می‌تواند اعتماد ما را نسبت به خودمان بیشتر کند.»

ماهر در رابطه با میزان طبیعی بودن استرس ها گفت: «باید بدانیم که ترس یک احساس طبیعی است، یعنی ممکن است علاقه داشته باشید کاری را خوب انجام دهید یا درستان را خوب بخوانید یا نگرانی بدست آوردن نمره خوب را داشته باشید. این میزان از استرس برای انجام آن کار طبیعی است اما اگر استرس باعث شود که شما از عهده کارها برنیایید و یا باعث شود که با وجود این که خیلی خوب درس خوانده اید، اما به سوالات امتحانی به خوبی پاسخ ندهید، در اینجا می‌گوییم که این ترس دارد به شما آسیب می‌زند. به عبارتی هر جا که فکر کنید ترس دارد شما را از حالت عادی خارج می‌کند و در شما تپش قلب، لرزش دست و صدا، نداشتن حال مناسب و... ایجاد می‌کند، می‌گوییم این ترس غیرطبیعی است.»

لیلا ماهر در خصوص نوجوانانی که استرس و ترس از آینده را دارند گفت: «در این مورد هم باید یادآوری کنم که بخشی از این ترس طبیعی است، زیرا اینکه فرد نمی‌داند چه اتفاقی قرار است برای او در آینده رخ دهد. اما اگر این استرس(فشار روانی) سبب شود تا از لحظه های زندگی در زمان حال، غافل شود و در عملکرد و کارهایش بی نظمی بوجود بیاید، پس این ترس غیرطبیعی به نظر می رسد.»

وی در پایان تاکید کرد: «اولین و مهم‌ترین روشی که در مدیریت استرس می‌تواند به افراد کمک کند، این است که تلاش کنند خودشناسی را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهند که با یاد گرفتن مهارت‌هایی مانند خودآگاهی می‌توان به این مهم دست یافت. بدین معنا که من بدانم از نظر ظاهری و باطنی چه ویژگی و خصوصیاتی دارم و کدام خوشایند و ناخوشایند است. این آگاهی به ما کمک می‌کند تا بتوانیم خودمان را بی قید و شرط بپذیریم و دوست داشته باشیم، اگر نوجوانان بتوانند خودشان را بی قید و شرط بپذیرند، هنگامی که وارد جامعه و بازار کار هم بشوند با مشکلاتشان راحت تر می‌توانند رو به رو شوند و به موفقیت نزدیک تر خواهند شد در این صورت است که از زندگی رضایت بیشتری خواهند داشت.»

دانش‌آموز خبرنگار: ستایش بیرامپور