رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفت‌وگو با پانا:
گسل زاگرس مسبب زلزله ۶.۱ ریشتری بندر خمیر؛ رخداد زلزله بزرگ‌تر پیش‌بینی نمی‌شود
تهران (پانا) - رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به زلزله ۶.۱ ریشتری بندر خمیر گفت برآورد شده است که سگمنت‌هایی از گسل پیش ژرفای زاگرس در مجاورت رومرکز زلزله امتداد دارد و احتمالا جنبائی آن قطعه گسلی موجب رخداد زلزله ۶.۱ بندر خمیر استان هرمزگان شده است.
علی بیت‌اللهی در گفت‌وگو با پانا با اشاره به زلزله ۶.۱ ریشتری بامداد امروز در بندر خمیر اظهار کرد: «ساعت ۰۲:۰۲ امروز شنبه ۱۱ تیرماه زمین لرزه‌ای با بزرگی ۶.۱ در عمق ۱۰ کیلومتری زمین رخ داد. در پی آن چندین پس‌لرزه (۱۱ پس‌لرزه در بازه زمانی ۱ ساعته) با بزرگی ۳.۱ تا ۴.۷ درحوالی آن رخ می‌دهد. رأس ساعت ۰۳:۵۴ زمین لرزه‌ای با بزرگی ۵.۹ در همین منطقه (نزذیک به بندرکنگ) در عمق ۲۸ کیلومتری رخ داده و در ادامه و یک دقیقه بعد آن، زلزله‌ای دیگر با بزرگی ۶.۱ در عمق ۲۶ کیلومتری رخ می‌دهد.»
رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی افزود: «زلزله ۶.۱ ساعت ۰۲:۰۲ دو مرکز جهانی USGS و EMSC در شمال رومرکز اعلامی توسط مرکز لرزه‌نگاری ایران و در غرب منطقه دژگان استان هرمزگان اعلام می‌کنند. زلزله ۵.۹ بعد از ۱ ساعت ۵۲ دقیقه، در همان محدوده(حدود ۵ کیلومتری جنوب رومرکز زلزله ۶.۱ ساعت ۰۲:۰۲) رخ می‌دهد. بزرگی این زمین لرزه را سایت‌های USGS و EMSC عدد ۵.۷ اعلام و عمق رخداد را نیز ۱۰ کیلومتر گزارش می‌کنند. دو مرکز جهانی USGS و EMSC بزرگی زلزله ۶.۱ ساعت ۰۳:۵۵ را ۶ و ۶.۲ و عمق کانونی را ۱۰ کیلومتر گزارش داده‌اند. رومرکزهای تعیین شده برای این زمین‌لرزه حدود ۱۲ تا ۱۵ کیلومتر شمال و شمال شرقی‌تر و در منطقه دژگان و سایه خوش استان هرمزگان واقع می‌شود.»
وی اضافه کرد: «فاصله مستقیم رومرکز این زلزله‌ها از جزیره کیش حدود ۱۳۵ کیلومتر بوده و لذا این زلزله‌ها مستقل از زلزله‌های بندرچارک و جزیره کیش محسوب می‌شوند. هرچند که از نظر تکتونیکی تحت تنش واحدی‌اند.»
بیت‌اللهی تصریح کرد: «زلزله ۶.۱ بندر خمیر استان هرمزگان در عمق ۱۰.۰ کیلومتری و به فاصله ۳۳ کیلومتری خمیر (هرمزگان)، ۴۱ کیلومتری کنگ (هرمزگان) و ۴۷ کیلومتری بندرلنگه (هرمزگان) و در فاصله مستقیم ۱۰۵۸ کیلومتری تهران رخ داد. با توجه به بزرگی زلزله و فاصله مراکز جمعیتی اطراف از آن، تعداد ۱۲ شهر با جمعیتی معادل ۶۸۰۲۶۴ نفر و ۳۰۰ آبادی با جمعیتی در حدود ۲۲۸۴۹۸ نفر (آمار ۱۳۹۵) تحت تاثیر این زمین‌لرزه قرارگرفته‌اند.»
رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: «برای زلزله ۶.۱ بندر خمیر استان هرمزگان، براساس روابط تجربی، شدت محسوس ۷ در حوالی رومرکز و به شعاع ۱۲.۵ کیلومتری اطراف آن، شدت ۶ تا شعاع ۳۶.۹ کیلومتری و شدت ۵ تا شعاع ۶۸.۶ کیلومتری از زلزله محاسبه شده است. در محدوده شدت ۶، تعداد ۱۵۳۲۰ نفر جمعیت شهری ساکن هستند. در محدوده شدت ۷ زلزله، تعداد ۲۰۸۳ نفر، در محدوده شدت ۶، تعداد ۲۵۰۰۳ نفر جمعیت روستائی ساکن هستند.»
وی ادامه داد: «تعداد کل جمعیت ساکن (شهری و روستائی)، در محدوده شدت ۷ برابر ۲۰۸۳ نفر، در محدوده شدت ۶ برابر ۴۰۳۲۳ نفر و در محدوده شدت ۵ برابر ۱۲۱۳۸۴ نفر برآورد شده است. تعداد کل جمعیت ساکن (شهری و روستائی) در محدوده شدت محسوس زلزله ۶.۱ بندر خمیر استان هرمزگان ۱۶۳۷۹۰ نفر (طبق آمار سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران) است.»
خسارت احتمالی زلزله ۶.۱ بندر خمیر استان هرمزگان
بیت‌اللهی گفت: «برای مناطق شهری اطراف خسارت جزئی برآورد می شود. تعداد کل واحدهای مسکونی روستائی خسارت دیده احتمالی بیش از ۲۷۰ واحد برآورد شده و تعداد آبادی‌های خسارت دیده احتمالی در زلزله ۶.۱ بندر خمیر استان هرمزگان بیش از ۴۵ آبادی برآورد شده است. تعداد جمعیت ساکن در واحدهای روستایی خسارت دیده احتمالی با توجه به نسبت جمعیت به واحد مسکونی روستائی، ۹۹۷ نفر برآورد شده است. براساس آمار سال ۱۳۹۵، نسبت جمعیت به واحد مسکونی برای آبادی‌های کل ایران به‌طور متوسط ۳.۶ برآورد شده است که با توجه به تعداد واحدهای آسیب دیده می‌توان جمعیت روستائی نیازمند و اولویت‌دار اسکان پس از زلزله را تخمین زد.»
گسل مسبب زلزله ۶.۱ بندر خمیر استان هرمزگان
وی ادامه داد: «رومرکز زلزله ۶.۱ بندر خمیر استان هرمزگان بر روی نقشه گسله‌های ایران برهم‌نهی شد و بر این اساس گسل احتمالی مسبب زلزله حدس زده شده است. برآورد شده است که سگمنت‌هائی از گسل پیش ژرفای زاگرس در مجاورت رومرکز زلزله امتداد دارد و احتمالا جنبائی آن قطعه گسلی موجب رخداد زلزله ۶.۱ بندر خمیر استان هرمزگان شده است(براساس رومرکزهای سایت های بین المللی گسل مسبب احتمالا قطعه ای از گسل پیشانی کوهستان خواهد بود).»
لرزه‌خیزی محدوده رومرکز زلزله ۶.۱ بندر خمیر استان هرمزگان
بیت‌اللهی تصریح کرد: «براساس داده‌های نوین لرزه‌خیزی ایران از اوایل سال ۱۳۸۵ و در شعاع ۱ درجه از رومرکز زلزله، زمین‌لرزه‌های ۱۶ سال اخیر جمع آوری شده است که معرف لرزه خیزی گستره رومرکز زلزله هستند. بر اساس داده های جمع آوری شده در این مدت تعداد ۱۳۴۴ زلزله با بزرگی ۲.۵ و بالاتر در گستره اطراف رومرکز از سال ۲۰۰۶ میلادی تا زمان وقوع زلزله ۶.۱ بندر خمیر استان هرمزگان (مدت ۱۶ ساله) ثبت شده است. از این تعداد ۳۰ زمین‌لرزه با بزرگی ۵ و بالاتر و ۱۷۷ زلزله با بزرگی ۴ تا ۵ و بقیه زمین‌لرزه‌ها کوچکتر از بزرگی ۴ در اطراف رومرکز گسترده شده‌اند.»
رخداد زلزله بزرگ‌تر پیش‌بینی نمی‌شود
رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تصریح کرد: «رخداد خوشه لرزه‌ای بندر چارک و جزیره کیش که از ۲۴ خرداد شروع شد و در ادامه آن رخداد زلزله های بندر مقام (در غرب آن) و در ادامه رخداد زلزله‌های بندر خمیر و بندر کنگ در ۱۱ تیرماه ۱۴۰۱ (تعداد ۲۵ زلزله در منطقه رخ داده که بزرگی ۳ زمین لرزه بالای ۵ بوده است) نشان از وجود تنش عظیم تکتونیکی در جنوب ایران داشته که رخداد این تعداد از زلزله‌ها نیز به‌طور کامل معرف میزان و اندازه این تنش است. خصوصیات زمین شناسی منطقه بگونه‌ای است که بطور عمده زلزله‌های بزرگ و ویرانگر احتمال رخداد به‌مراتب کمتری را دارند و بنابراین رخداد زلزله بزرگ‌تری در منطقه پیش‌بینی نمی‌شود.»
بیت‌اللهی گفت: «با توجه به لرزه‌خیزی بالای کشور در کل و همچنین پهنه رومرکزی و ریسک لرزه‌ای محدوده اطراف محل رخداد زلزله پیشنهاد می‌شود ساکنان محدوده تحت تاثیر زلزله، خونسردی خود را حفظ و با رعایت ملاحظات آموزشی رفتار صحیح در برابر زلزله، مراقب پس‌لرزه‌ها باشند. ارتقاء کیفی ساخت و ساز و به‌ویژه کیفیت واحدهای مسکونی شهری و روستائی، یک ضرورت مستمر برای کشور لرزه‌خیز ایران است. این امر با اولویت مناطق با خطر بالای زلزله باید بطور پیوسته دنبال شود و آموزش‌های عمومی رفتار صحیح در برابر زلزله برای عموم مردم امر ضروری است.»
ارسال دیدگاه