کدام گسل مسبب زلزله ۶ ریشتری «کوخرد» هرمزگان بود؟

علی بیت‌اللهی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به زلزله ۶ ریشتری استان هرمزگان به پانا گفت: برای زلزله ۶ ریشتری کوخرد استان هرمزگان، براساس روابط تجربی، شدت محسوس ۷ ریشتر در حوالی رومرکز و به‌شعاع ۹.۴ کیلومتری اطراف آن، شدت ۶ ریشتر تا شعاع ۳۳ کیلومتری و شدت ۵ ریشتر تا شعاع ۶۴ کیلومتری از زلزله محاسبه شده است. در محدوده شدت ۶ ریشتر، تعداد ۲۷۴۵ نفر جمعیت شهری ساکن هستند و در محدوده شدت ۶ ریشتر، تعداد ۲۵۶۷۴ نفر جمعیت روستائی ساکن هستند. تعداد کل جمعیت ساکن (شهری و روستائی)، در محدوده شدت ۶ ریشتری برابر ۲۸۴۱۹ نفر و در محدوده شدت ۵ برابر ۱۳۱۴۶۹ نفر برآورد شده است.

وی اضافه کرد: با توجه به بزرگی زلزله و فاصله مراکز جمعیتی اطراف از آن، تعداد ۱۴ شهر با جمعیتی معادل ۲۵۰۴۴۶ نفر و ۲۶۳ آبادی با جمعیتی در حدود ۱۶۶۷۷۸ نفر (آمار ۱۳۹۵) تحت تاثیر این زمین‌لرزه قرارگرفته‌اند.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: تعداد کل جمعیت ساکن (شهری و روستائی) در محدوده شدت محسوس زلزله ۶ کوخرد استان هرمزگان ۱۵۹۸۸۸ نفر (طبق آمار سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران) است. براساس روابط تجربی مورد استفاده و برآوردهای تخمینی که قطعا باید با بازدیدهای میدانی دقیق شود، تعداد آبادی‌های خسارت دیده احتمالی در زلزله ۶ کوخرد استان هرمزگان حداقل ۳۵ آبادی است.

وی با بیان اینکه تعداد ۶ شهر تا شعاع حدود ۵۵ کیلومتری اطراف رومرکز زلزله قرار گرفته‌اند، گفت: نزدیکترین شهرها عبارت است لمزان با جمعیت ۲۷۴۵ نفر و با تعداد ۵۲۶ واحد مسکونی (۴۵۹ واحد مسکونی فاقد اسکلت) در فاصله ۲۹ کیلومتری از رومرکز زلزله. جناح با جمعیت ۶۹۱۰ نفر و با تعداد ۱۷۶۵ واحد مسکونی (۱۵۰۸ واحد مسکونی فاقد اسکلت) در فاصله ۳۹ کیلومتری از رومرکز زلزله. چارک با جمعیت ۴۰۶۶ نفر و با تعداد ۹۱۵ واحد مسکونی (۷۷۱ واحد فاقد اسکلت) در فاصله ۴۱ کیلومتری از رومرکز زلزله. همچنین تعداد کل جمعیت مراکز جمعیتی شهری واقع در شعاع نیم درجه (حدود ۵۵ کیلومتری)، ۷۳۳۲۸ نفر، تعداد کل واحدهای مسکونی ۱۷۹۵۲ واحد، تعداد کل واحدهای مسکونی فاقد اسکلت ۱۱۵۲۱ واحد است و پرجمعیت‌ترین شهر در این محدوده بندرلنگه با جمعیت ۳۰۴۳۵ نفر است.

وی اضافه کرد: تعداد کل جمعیت مراکز جمعیتی روستائی واقع در شعاع نیم درجه (شعاع ۵۰ تا ۶۰ کیلومتری)، ۷۸۹۶۷ نفر، تعداد کل واحدهای مسکونی ۱۶۹۸۹ واحد، تعداد کل واحدهای مسکونی فاقد اسکلت ۱۵۳۵۵ واحد می‌باشد. پرجمعیت‌ترین آبادی در این محدوده گزیر با جمعیت ۴۶۹۳ نفر است. جمع کل جمعیت شهری و آبادی‌های در شعاع نیم درجه (حدود ۵۵ کیلومتری) ۱۵۲۲۹۵ نفر و تعداد کل واحدهای مسکونی ۳۴۹۴۱ واحد بوده که از میان این تعداد از واحدهای مسکونی تعداد ۲۶۸۷۶ واحد فاقد اسکلت است.

بیت‌اللهی گفت: رومرکز زلزله ۶ کوخرد استان هرمزگان بر روی نقشه گسله‌های ایران برهم‌نهی شد و بر این اساس گسل احتمالی مسبب زلزله حدس زده شده است. برآورد شد که سگمنت‌هائی از گسل پیش ژرفای زاگرس در مجاورت رومرکز زلزله امتداد دارد و احتمالا جنبائی آن قطعه گسلی موجب رخداد زلزله ۶ کوخرد استان هرمزگان شده است.

وی درخصوص پس‌لرزه‌های این زلزله نیز خاطرنشان کرد: از زمان وقوع زلزله تا زمان تدوین این خبر، تعداد ۳ پسلرزه در محدوده رومرکز زلزله رخ داده است که بزرگی بزرگترین آن ۴.۱ است.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به سابقه زلزله در این منطقه گفت: براساس داده‌های نوین لرزه‌خیزی ایران از اوایل سال ۱۳۸۵ و در شعاع ۱ درجه از رومرکز زلزله، زمین‌لرزه‌های ۱۶ سال اخیر جمع آوری شده است که معرف لرزه خیزی گستره رومرکز زلزله هستند. بر اساس داده های جمع آوری شده در این مدت تعداد ۱۲۲۸ زلزله با بزرگی ۲.۵ و بالاتر در گستره اطراف رومرکز از سال ۲۰۰۶ میلادی تا زمان وقوع زلزله ۶ کوخرد استان هرمزگان (مدت ۱۶ ساله) ثبت شده است. از این تعداد ۱۷ زمین‌لرزه با بزرگی ۵ و بالاتر و ۱۳۴ زلزله با بزرگی ۴ تا ۵ و بقیه زمین‌لرزه‌ها کوچکتر از بزرگی ۴ در اطراف رومرکز گسترده شده‌اند.

به گزارش مرکز لرزه‌نگاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران (IRSC) زلزله ۶ کوخرد استان هرمزگان، مورخ ۱۴۰۰/۱۲/۲۶ ساعت ۰۲:۴۵:۴۴ در عمق ۱۰.۰ کیلومتری و بفاصله۲۹ کیلومتری لمزان ( هرمزگان )، ۳۹ کیلومتری جناح ( هرمزگان ) و ۴۱ کیلومتری چارک ( هرمزگان ) و در فاصله مستقیم ۱۰۲۶ کیلومتری تهران رخ داد.