هشدار نسبت به مصرف خودسرانه ترکیبات گیاهی در کودکان زیر یک سال

به گزارش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، امیرحسین حسینی فوق تخصص گوارش کبد و تغذیه کودکان اظهار کرد: توجه داشته باشیم که هر نوع دارویی باید از محل های معتبر تهیه شود زیرا در غیر این صورت ممکن است آلودگی داشته باشد و یا اینکه دوز دارویی و ماده موثره مورد تایید در آن رعایت نشده باشد و باعث مسمومیت دارویی شود.

وی با اشاره به اهمیت روش تهیه داروهای گیاهی، گفت: همچنین یکی دیگر از نکات مهم در مورد مصرف داروهای گیاهی سن مصرف کننده داروست.

حسینی تاکید کرد: سنین نوزادی (زیر یک ماه) و شیرخوارگی (زیر یک سال) سنینی بسیار حساس برای تجویز دارویی محسوب می شود و داروهای شیمیایی نیز در این سن بسیار با احتیاط تجویز و مصرف می شوند و غالبا در نوزادی از داروهای شیمایی خوراکی استفاده نمی شود.

وی افزود: در سن نوزادی اگر وضعیت سلامت کودک مناسب باشد سعی می کنیم به وی هیچ دارویی ندهیم ولی اگر حال کودک خیلی وخیم باشد باید به بیمارستان مراجعه کنیم تا کودک تحت نظر پزشک متخصص و یا فوق تخصص داروهای لازم را که غالبا تزریقی است دریافت کند.

این فوق تخصص با تاکید بر اینکه تجویز داروهای سنتی و گیاهی در سنین زیر سه ماه جایگاهی ندارد، گفت: در غیر این صورت باعث مرگ و میر و یا عوارض غیر قابل جبران می شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تشریح کرد: در سنین نوزادی و شیرخوارگی بیماری های محدودی وجود دارد که درمان آن ها در خانه میسر است؛ برای مثال اگر نوزادی در دو هفته نخست تولد عطسه می کند و یا زردی خیلی خفیف دارد می توان با مشورت پزشک و متخصص نوزادان کودک را در خانه نگه داشت.

حسینی ادامه داد: در غیر این صورت حتما مراجعه به بیمارستان نیاز است تا داروهای مورد نیاز توسط پزشک تجویز شود.

وی با بیان اینکه دخالت افراد غیر متخصص در بیماری و درمان نوزادان می تواند بسیار خطرآفرین و جبران ناپذیر باشد، تصریح کرد: برای یک زردی ساده حتی نمی توان ترنجبین و یا چنین داروهایی برای نوزاد تجویز کرد.

حسینی با اشاره به اینکه عدم دفع مدفوع در سنین نوزادی و شیرخوارگی یکی از مسائل رایجی است که باعث نگرانی خانواده ها و والدین می شود، توضیح داد: این در حالی است که این موضوع یک وضعیت کاملا طبیعی است و اگر کودک در سنین زیر سه یا چهار ماهگی اگر به خوبی وزن بگیرد و هر چند روز یکبار دفع مدفوع نرمالی داشته باشد اصلا نیاز به دارو ندارد و کاملا یک الگوی طبیعی دفع است.

وی ادامه داد: چنین وضعیتی به هیچ اقدام تشخیصی و یا درمانی نیاز ندارد؛ اما متاسفانه بسیاری از اوقات خانواده ها فکر می کنند نوزادشان دچار یبوست شده است و از درمان های رایج یبوست در سنین بزرگسالی مانند برگ سنا و شربت سنا برای کودک استفاده می کنند در حالی که استفاده از این دارو تا سن زیر دو سال برای کودکان مجاز نیست و چنین اشتباهی ممکن است به قیمت جان نوزاد تمام شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: متاسفانه بارها دیده شده بیماری که توسط پزشک متخصص و یا فوق تخصص تحت درمان بوده است، پس از مراجعه به طب سنتی و یا طب اسلامی مصرف دارویی که پزشک به وی تجویز کرده را قطع کرده است و به او گفته شده با مصرف یک شربت، عصاره گیاهی و یا ترکیب های دست ساز مشکلش بر طرف می شود.

فوق تخصص گوارش کبد و تغذیه کودکان ادامه داد: برخی خانواده ها فکر می کنند اگر این داروها را که خیلی راحت در دسترس است و به نام داروی گیاهی شناخته می شود مصرف کنند برای کودکشان بهتر است؛ در حالی که واقعیت این طور نیست؛ زیرا تجویز این داروها برای نوزادان و شیرخواران هیچ پایه علمی ندارد و استفاده از این داروها به جای داروهایی که پزشک متخصص تجویز کرده باعث می شود کودک از فواید داروهای مناسب محروم شده و دچار عوارض این داروها نیز شود.

حسینی با هشدار نسبت به قطع داروهای تجویز شده از سوی پزشک و جایگزین کردن آن ها با ترکیبات گیاهی برای کودکان، عوارض جبران ناپذیر این اقدام اشتباه را یادآور شد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره تداخلات دارویی در کودکان توضیح داد: خیلی اوقات داروهای شیمیایی ممکن است با یکدیگر تداخل داشته باشد و پزشک حین تجویز این مسئله را مدنظر قرار می دهد.

وی ادامه داد: اگر پزشک مطلع نباشد که بیمار از قبل چه ترکیب گیاهی را مصرف کرده است این موضوع می تواند زمینه ساز برخی مشکلات باشد؛ همچنین خیلی اوقات بعد از اینکه پزشک به بیمار دارو تجویز می کند، افراد به سراغ ترکیبات گیاهی همچون شربت و معجون و ... می روند و با زهم چون پزشک در جریان این داروها و ترکیبات نبوده ممکن است تداخل دارویی و مسمومیت ایجاد شود.

این فوق تخصص با بیان اینکه درباره کودکان همه درمان ها و تجویزات دارویی بر اساس وزن کودک در نظر گرفته می شود، اضافه کرد: اما مقدار ترکیبات گیاهی که به کودکان تجویز می شود بر اساس وزن و سن شیرخوار و یا نوزاد نیست.

حسینی با بیان اینکه غالبا داروها و ترکیبات گیاهی توسط افراد غیرمتخصص به کودکان تجویز می شود، گفت: اگر کودکی پس از مصرف داروها و ترکیبات گیاهی دچار عوارض شود مجبور است که به مراکز درمانی مراجعه کند تا پزشک متخصص و فوق تخصص این عوارض را بررسی کرده و بیمار نجات یابد.

وی تاکید کرد: مجموع این عوامل باعث می شود که مصرف ترکیبات گیاهی برای شیرخواران به ویژه کودکان زیر شش ماه احتمال خطرات، آسیب های فراوان و حتی مرگ را به همراه داشته باشد.

حسینی در پایان یادآور شد: بسیار مهم است که دارو را چه کسی تجویز می کند، پزشکان متخصص رشته کودکان می دانند که از نظر علمی یک دارو به چه دلیلی به کودک تجویز می شود اما افراد فاقد صلاحیت بدون اینکه در این باره اطلاع داشته باشند اقدام به تجویز دارو می کنند که باعث مشکلات زیادی خواهد شد.