ادغام رتبه بندی‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه‌های علوم پزشکی از سال آینده

به گزارش وزارت بهداشت، علی اکبر حق دوست در جلسه پاسخگویی اجتماعی گفت: طبق توافق به عمل آمده میان معاونت آموزشی، معاونت دانشجویی و معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، از سال ۱۴۰۰ رتبه بندی های آموزشی، علمی و پژوهشی دانشگاه های علوم پزشکی در هم ادغام خواهند شد.

معاون آموزشی وزارت بهداشت افزود: محورهای شش گانه مرجعیت، همگرایی، پاسخگویی، آمایش سرزمینی، بین المللی سازی و مفهوم خردورزی و حکمت، محورهای اصلی این رتبه بندی خواهند بود.

وی با اشاره به رتبه بندی آموزشی دانشگاه های علوم پزشکی کشور (راد ۳) افزود: در رتبه بندی منتشر شده، مفهوم پاسخگویی از دو منظر، بررسی شد و دانشگاه ها بر اساس آن طبقه بندی شدند. بسته پاسخگویی از مجموعه بسته های تحول و نوآوری در آموزش است و کسب رتبه‌های اول توسط دانشگاه‌های کوچکتر در این رتبه بندی، بسیار قابل توجه است.

حق دوست خاطرنشان کرد: دانشگاه های تهران، زاهدان، کاشان، اصفهان، شهید بهشتی، شهرکرد، ایران و تبریز موفق به کسب رتبه در بسته پاسخگویی شدند. همچنین دانشگاه های علوم پزشکی جیرفت، فسا، لارستان و بیرجندش نیز توانستند در رتبه‌بندی بسته پاسخگویی، پیشرفت خوبی از خود نشان بدهند.

وی تاکید کرد: بر اساس شاخص های ترکیبی در مفهوم پاسخگویی نیز دانشگاه های علوم پزشکی تهران، اصفهان، مشهد، شهید بهشتی، تبریز، شیراز، کرمان، همدان و کرمانشاه موفق شدند رتبه های برتر را از آن خود کنند.

معاون آموزشی وزارت بهداشت یادآور شد باید تلاش کنیم تا تربیت و آموزش به سمت و سوی پاسخگویی حرکت کند.

وی گفت: تفکیک برخی رشته‌های علوم پزشکی و تبدیل آنها به رشته هایی که نمی توانند نیازهای جامعه را به تنهایی مرتفع کنند و یا راه‌اندازی رشته هایی که آموزش‌های لازم و مورد نیاز در جامعه را به دانشجویان نمی دهند بیانگر ضرورت توجه به آموزش پاسخگوست و باید فکری‌کنیم تا بحث پاسخگویی اجتماعی، خیلی وسیع و بر اساس نیازسنجی اجتماعی انجام شود لذا اینکه برای چه کاری، چه تعدادی نیروی انسانی مورد نیاز است از موضوعات مهم حوزه پاسخگویی اجتماعی است.

در ادامه این جلسه دکتر ابوالفضل صلواتی زاده عضو کارگروه پاسخگویی اجتماعی ضمن بررسی تاثیر اجبار یا داوطلبانه بودن فعالیت‌های مرتبط با پاسخگویی اجتماعی گفت: طبق بررسی‌های انجام شده ۹۰ درصد دانشجویانی که در فعالیت‌های داوطلبانه شرکت داشته‌اند، حاصل آموزش های قبلی بوده و با توجه به عدم وجود حوزه پاسخگویی اجتماعی در گذشته این افراد داوطلب در زمینه المپیاد کارآفرینی و توانمندسازی انجمن های علمی و یا امتیازهای Edc دانشگاه فعالیت داشته اند.

صلواتی زاده گفت: طبق تحقیقات انجام شده از دانشجویان، تاثیر گذارترین مباحث آموزشی عبارتند از: هوش هیجانی، تاب آوری در شرایط بحرانی، هدف گذاری و زندگی هدفمند، مهارت‌های ارتباطات کلامی و غیرکلامی، اصول و مبانی تیم سازی و کار تیمی، تفکر نقادانه، منتورینگ یا رهبری سازمانی و مسئولیت اجتماعی فردی و سازمانی.

وی افزود: از دیدگاه دانشجویان جذاب ترین شیوه های آموزشی نیز عبارتند از: بازدیدهای میدانی، پخش فیلم های سینمایی بیوگرافی افراد موفق و شاخص، سخنرانی های برگزیده TED و مطرح کردن چالش‌های زندگی افراد مختلف و سخنرانی افراد موفق در فعالیت‌های داوطلبانه و قرار دادن دانشجو در جایگاه افرادی که با مشکلات بزرگ روبرو شده‌اند و درخواست بداهه‌پردازی از دانشجو.

عضو کارگروه پاسخگویی اجتماعی تاکید کرد: اگر قرار باشد پاسخگویی اجتماعی به عنوان یک درس دو واحدی در دانشگاه‌های علوم پزشکی مطرح شود باید به سراغ تاثیرگذارترین مباحث و جذاب ترین روش های آموزش به صورت علمی و عملی برویم و به دانشجو بیاموزیم که امکان ندارد چراغی برای کسی روشن کنید و خودتان در تاریکی بمانید لذا لازم است این درس یک بار به صورت پایلوت در کنار توانمندسازی اساتید انجام شود.

دکتر نیکو یمانی استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از آموزش پاسخگو با عنوان روح حاکم بر دانشگاه‌های علوم پزشکی یاد کرد و اظهار داشت: محدود کردن آموزش پاسخگو در قالب یک درس صحیح نیست و باید روش‌های مورد نیاز آموزش پاسخگو در همه کارهای آموزشی اعم از برنامه ریزی، اجرا و ارزشیابی لحاظ شود لذا بسط آموزش پاسخگو در کوریکولوم ها و اجرای آموزش در راستای توانمندسازی افراد، منجر به هدایت کوریکولوم ها به سمت و سوی پاسخگویی خواهد شد.

در ادامه این نشست امینی استاد دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز با تاکید بر دروس انتخابی مورد نیاز جامعه در حوزه پاسخگویی اجتماعی، پیشنهاد ارائه این درس به عنوان یک درس یک واحدی در چهار ترم را مطرح کرد.

در ادامه دکتر سیدحسن امامی رضوی دبیر شورای عالی برنامه‌ریزی علوم پزشکی با اشاره به برنامه عملیاتی تدوین شده گفت: در برنامه ریزی برنامه عملیاتی، موضوع ارتقاء دانشگاه‌های علوم پزشکی در حوزه پاسخ ویی اجتماعی مدنظر بوده است.

وی افزود: لذا گنجاندن مفاهیم پاسخگویی اجتماعی در برنامه‌های آموزشی (و نه به عنوان یک درس) و برگزاری کارگاه های آموزشی برای افزایش توانمندی دانشجویان، می‌تواند موثر باشد و لازم است در این راستا روش‌های آموزشی مورد نیاز حوزه آموزش پاسخگو به دانشگاه‌ها ارائه شود تا در کل، برنامه های آموزشی به صورت هماهنگ اعمال شود.

امامی رضویی تاکید کرد: برنامه تحول آموزش پزشکی نیز در حال بازنگری است و بسته آموزش پاسخگو در این برنامه با همان نام، ادامه خواهد یافت.

دکتر مصری زاده نیز فراهم سازی بستر پاسخگویی اجتماعی و آموزش گام به گام این حوزه را مورد بررسی قرار داد و تاکید کرد در صورت عدم تایید واحد درسی، تدوین درسنامه در راستای ارائه برنامه یکسان و صحیح به دانشگاه‌ها در حوزه پاسخ گویی اجتماعی مفید و موثر خواهد بود.

وی گفت: تدوین درسنامه پاسخگویی در فرهنگستان علوم پزشکی در دست اجراست و اگر در قالب دوره های حرفه‌ای، مهارتی و توانمندسازی، دوره های کوتاه مدت پاسخگویی اجتماعی توسط مرکز ملی آموزش های مهارتی تعریف شود تا هر دانشگاهی که تمایل دارد از آن استفاده کند بسیار مفید خواهد بود.

سپس دکتر امیرعلی سهراب پور معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران یادآور شد: در آموزه هایی مانند اخلاق پزشکی و آموزش پاسخگو که باید مانند چتری همه موارد را پوشش بدهند کوریکولوم های اصلی موضوع مهمی هستند و مدیریت آنها است که در شکل دادن رفتار و فرهنگ جامعه نقش اساسی دارد و برنامه ریزی ویژه ای می طلبد.

دکتر پروین پاسالار مدیر امور نخبگان و دانشجویان استعداد درخشان وزارت بهداشت نیز به تحلیل و بررسی آمار دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی پرداخت و تاکید کرد: با توجه به اینکه فقط ۲۰ درصد دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی را دانشجویان پزشکی تشکیل می‌دهند و ۸۰ درصد دانشجویان این دانشگاه ها دانشجویان سایر رشته ها هستند، این موضوع توجه بسیاری را در برنامه‌ریزی برای حوزه پاسخگویی و سایر حوزه‌ها می‌طلبد.

در ادامه سلام زاده رئیس گروه تحول و تعالی سازمانی از معاونت توسعه و برنامه ریزی وزارت بهداشت، گفت: یکی از مشکلاتی که در نتیجه عدم ارتباط بین معاونت توسعه و معاونت آموزشی وجود داشت، تدوین واحدهای درسی یا تربیت دانش آموختگانی بود که جای کار نداشتند زیرا در مدارک و مشاغل معاونت توسعه، مدارک تحصیلی جدید وجود نداشت. لذا هماهنگی معاونت آموزشی در زمان تدوین رشته های جدید با معاونت توسعه باعث تعریف جایگاه سازمانی در بخش بهداشت و درمان خواهد شد.

وی گفت شاخص پاسخگویی اجتماعی برای سال آینده به مجموعه شاخص‌های معاونت آموزشی جهت شرکت در جشنواره شهید رجایی افزوده شده است و این مهم، تأثیر بسزایی در راستای ارائه خدمت به مردم در حوزه بهداشت و درمان ایفا خواهد کرد و همچنین در ارزیابی عملکرد سازمان، نقش اساسی خواهد داشت.

در همین زمینه دکتر شریعتی گفت: باید پاسخگویی اجتماعی در کلیه افعال دانشگاه‌ها ادغام شود اما داشتن کلاس ها و کارگاه برای درک بهتر پاسخگویی اجتماعی مفید است و بهتر است که این کلاس ها و کارگاه ها اختیاری باشد تا به مرور زمان، گفتمان پاسخگویی اجتماعی در دانشجویان و دانشگاه ها نهادینه شود.