ضرورت بهره گیری از دانش و ایده های نوین در مقابله با تغییرات اقلیمی و افزایش تاب آوری شهری

به گزارش روابط عمومی اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران، «مسعود تجریشی» ضمن تشکر از برگزارکنندگان این رویداد، گفت: بخش قابل توجهی از گازهای گلخانه ای توسط شهرها تولید می شود در نتیجه مدیریت شهری، خود باید راهکار ارائه دهد.
وی تصریح کرد: بیش از دو دهه در ادبیات جهانی و در مجامع بین المللی به موضوع تغییر اقلیم اشاره شده است ولی اکنون می بینیم که مردم آن را در زندگی روزمره به خوبی حس می کنند. حدود ۶ سال پیش یک نظرخواهی در این خصوص در جوامع صورت گرفت که نشان داد بیش از اروپایی ها، ایرانی ها متوجه رخداد تغییر اقلیم شده اند.
تجریشی اظهار کرد: در مقیاس جهانی حتی اگر به میزان ۱ درجه هم افزایش دما اتفاق بیافتد، با بحران های جدی روبرو خواهیم شد. عمده مطالعات پیش بینی صورت گرفته در ایران نشان می دهد که در آینده نزدیک حدود ۲ درجه سانتی گراد افزایش دما خواهیم داشت.
وی افزود: در رابطه با بارندگی ها، یک سری مدل ها روند افزایش، بعضی دیگر روند کاهشی و برخی از مدل ها عدم تغییر در کل کشور را نشان می دهند ولی آن چیزی که در اکثر مطالعات مشترک است این است که میزان بارش حتی اگر تغییری نداشته باشد در زمان، نحوه و شدت رخداد آن ها تفاوت چشمگیری نسبت به گذشته وجود خواهد داشت. انتشار گازهای گلخانه ای، عدم توجه به آمایش سرزمین و بارگذاری های اشتباه از جمله مشکلاتی هستند که باعث افزایش شدت اثرات ناشی از تغییر اقلیم را افزایش داده است.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در رابطه با افزایش مصرف آب در پی افزایش دما، گفت: هم اکنون در تمام دنیا، سقف برداشت از آب های زیرزمینی حدود ۴۵ درصد است. ولی در ایران متاسفانه در برخی مناطق مانند خراسان اکثر منابع آب تجدیدپذیر در حال مصرف است و در ارومیه حدود ۷۵ درصد از منابع آب تجدیدپذیر مصرف شده است. یعنی در کشور به طور میانگین سالانه ۱۰۰ درصد از آب های تجدیدپذیر مصرف می شود، بنابراین منابع آبی دیگر جزو منابع تجدیدپذیر به حساب نمی آید.
وی با تاکید بر اینکه درخصوص مصرف انرژی نیز وضعیت مطلوبی نداریم، ادامه داد: شدت مصرف انرژی در کشور ما از کشورهایی مانند چین هم بیشتر است با بهینه سازی مصرف و تصحیح الگوی مصرف انرژی می توان از روند گرم تر شدن، از بین رفتن تالاب ها و ایجاد گردوغبار و همچنین تولید گاز دی اکسید کربن در اثر مصرف بیش از اندازه انرژی جلوگیری نمود.
تجریشی خاطرنشان ساخت: هرچه دما افزایش یابد نیاز به آب نیز افزایش می یابد و چون با کمبود آب مواجه هستیم به سراغ آب های سطحی و زیرزمینی می رویم که برداشت از این منابع، باعث خشک شدن تالاب ها، افزایش گردوغبار و نشست زمین را به دنبال دارد. مانند اطراف تهران که زمین حدود ۳۵ سانتی متر نشست کرده است.
وی افزود: وقتی دما افزایش یابد تعریق و تعرق گیاهی افزایش می یابد یعنی نیاز آبی افزایش میابد. در ازای هر درجه سانتی گراد افزایش دما، حدود ۱۰ درصد تعریق و تعرق افزایش میابد، در نتیجه رقابت برای دریافت آب افزایش می یابد که این امر مشکلات عدیده ای را به وجود می آورد.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه گفت: زمانیکه این معضلات را در مقیاس کوچکتر و در داخل شهرها بررسی می کنیم بیشتر متوجه وخامت اوضاع می شویم. شهرها مانند جزیره عمل کرده و دما را در خود نگه می دارند. افزایش نقطه حداکثر دما در تابستان مصرف آب برای کولرهای آبی و مصرف برق برای کولرهای گازی را افزایش می دهد. با افزایش نیاز به انرژی حدود۳۳۰ تومان به ازای هر کیلووات خسارت به محیط زیست و اقتصاد وارد می شود.
وی با بیان اینکه بعضی از شهرها علاوه بر کمیت با مشکل کیفیت منابع آبی نیز مواجه هستند که هم منجر به افزایش هزینه ها می شود و هم سلامت مردم را به خطر می اندازد، گفت: حدود ۵۰۰۰ مگاوات برق مصرفی در تهران کم داریم در نتیجه مجبور هستیم آب را از فواصل دورتر مانند کرج، لار، طالقان و ماهور بیاوریم که این امر ناپایداری و از بین رفتن سرزمین را بدنبال دارد.
تجریشی یادآور شد: حدود ۱۲ سال پیش طرح جامع شبکه جمع آوری رواناب سطحی برای ۵۰ سال و در بعضی نقاط برای ۱۰۰ سال طراحی ارائه شد. پیش بینی ها و بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که این شبکه پاسخگوی بارش های ناگهانی ناشی از تغییر اقلیم نیست، زیرا هیچکدام از الگوهای بارش در طراحی این شبکه دیده نشده است. پس شهر تهران بسیار آسیب پذیر است
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: با مصرف بیشتر منابع آسیب پذیری شهرها افزایش می یابد، قطعا راه حل های در این خصوص وجود دارد که با برگزاری چنین رویدادها و خلق و جذب ایده های نوین می توان این مشکلات را حل نمود.
وی در پایان با اشاره به اینکه اخیرا طرحی برای کل کشور ارائه شده که در آن شهرها براساس آسیب پذیری رتبه بندی می شوندو براساس تجربیات جهانی راهکارها در کنار هم قرار می گیرند، گفت: باید با بهره گیری از دانش و ایده های نوین و با در نظرگرفتن یک الگوی مصرف مناسب و ارائه راهبردهای افزایش تاب آوری شهرها به شهرداری ها، از آسیب پذیری شهرها در مقابله با حوادث به ویژه تغییر اقلیم بکاهیم تا ان شاالله شاهد بهبود کیفیت محیط زیست شهرها باشیم.