فروردین 98؛ داغِ سیل در کشور

نخستین ماه سال ۹۸ شاهد حوادث و رویدادهای بسیاری در حوزه اجتماعی بود که مهم‌ترین این رویدادها در ادامه آمده است:

در ایران حداقل وقوع سی و دو نوع سوانح طبیعی به وقع پیوسته که مهمترین آنها سیل، زلزله، خشکسالی، سیل، ریزگرد ها و زمین لغزش‌ها و فرونشست زمین هستند. سوانح طبیعی موجب زیان‌های مالی، کشتار، ویرانی و دیگر خسارات جانی و مادی و طبیعی می‌شوند که جامعه توان مقابله با آن را ندارد. در نخستین ماه سال ۹۸ شاهد وقوع سیلاب‌ در چندین استان بودیم که کام هموطنان را تلخ کرد و موجب خسارات زیادی به مردم و زیرساخت‌های کشور شد.

در هفته اول فروردین ۱۳۹۸، سازمان‌ هواشناسی خبر از ورود سامانه بارشی متراکم در جنوب و غرب ایران داد. این سامانه بارشی در ۵ فروردین‌ماه، موجب ایجاد سیلاب و خسارت‌های جانی و مالی در ۲۵ استان ایران شد. موج دوم بارش‌ها در ۱۱ فروردین ۱۳۹۸ آغاز شد و شهرهای غربی و جنوبی کشور را دربرگرفت. پس از این بارش‌ها، هشدار سیل و آماده‌باش در ۲۳ استان ایران اعلام شد. بر اساس پیش‌بینی‌های هواشناسی، بارش شدید در بسیاری از نقاط ایران، به ویژه در مناطق غرب کشور ادامه داشت. در پی وقوع سیلاب‌های نوروزی در ایران، دستورات ویژه‌ای از سوی رئیس‌جمهوری برای بسیج امدادرسانی به مناطق سیل‌زده ابلاغ شد. همچنین رهبر معظم انقلاب به دنبال حادثه سیل ویرانگر در استان‌های شمالی کشور به رئیس ستاد کل نیروهای مسلح دستوراتی را مبنی بر گسیل امکانات بیشتر برای امداد به مناطق سیل‌زده ابلاغ کردند.

استاندار گلستان برکنار شد

سید مناف هاشمی، استاندار گلستان که هنگام وقوع سیل در این استان حضور نداشت و به سفر خارج از کشور رفته بود با حکم اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری از سمت خود برکنار شد. حضور نداشتن سید مناف هاشمی، استاندار گلستان در منطقه سیل زده، انتقادات زیادی را به او وارد کرد و حتی یکی از نمایندگان مجلس اعلام کرد به وزارت کشور در این باره تذکر خواهد داد. با این حال، پس از ۳ روز که از سیل ویرانگر استان‌های مازندران و گلستان گذشت، بالاخره سیدمناف هاشمی وارد استان محل ماموریت خود شد. او پس از برکناری خود گفته بود: «تصور ما این بود که همه کارها جمع شده بود. ما در بهترین شرایط استانداری را جمع کرده بودیم. با اجازه آقای وزیر یکی دو روز مرخصی گرفته بودیم. این سیلاب ۵ برابر ظرفیت همه رودخانه‌های استان بود. خودتان شاهد بودید. همه کارهایی که باید می‌کردیم را کردیم. فکر نمی‌کردیم بارندگی‌های ۵ روز قبل ارتفاعات خراسان شمالی به آق قلا برسد.»

سیلاب مرگبار در دروازه قرآن شیراز

بارش باران و جاری شدن سیلاب در فروردین ماه ۹۸ در دروازه قرآن شیراز مسافران نوروزی را غافلگیر کرد و حادثه آفرید. در پی جاری شدن سیلاب در دوازه قرآن شیراز بیش ۲۰۰ خودرو تخریب شد و ۲۱ تن نیز جان خود را از دست دادند. عنایت‌الله رحیمی، استاندار فارس همان موقع اعلام کرده بود: «علی‌رغم اخطارهای قبلی واقعه تاسف باری را شاهد بودیم. از ساعت ١٠:٣٠ صبح بارش‌ها آغاز شد و به مدت ١٠ دقیقه بارش شدید موجب بروز خسارات جانی و مالی شد.»

آتش زدن طاووس دروازه قرآن شیراز

پس از پایان تعطیلات نوروزی، تندیس طاووس رو به روی دروازه قرآن شیراز که اسفند ۹۷ به جای طاووس قدیمی نصب شده بود، آتش گرفت. این تندیس از سوی ماموران آتش نشانی خاموش شد. معاون خدمات شهری شهرداری شیراز اعلام کرده بود که برای ساخت آن نزدیک به ۸۰ میلیون تومان هزینه شد. سردار احمدعلی گودرزی، فرمانده انتظامی استان فارس نیز از دستگیری فردی که اقدام به آتش زدن مجسمه بزرگ طاووس در دروازه قرآن شیراز کرده بود، خبر داد.

سیلاب لرستان

تشدید بارش‌های فروردین در استان‌های غربی کشور نیز موجب طغیان رودخانه‌های استان لرستان شد و وقوع سیلاب در این استان موجب خسارات فراوانی به شهرهای مختلف استان لرستان شده بود. بر اثر بارندگی‌های شدید در شهرهای استان لرستان از جمله خرم‌آباد، معمولان، کوهدشت، پلدختر، نورآباد، ویسیان و دورود سیل ایجاد شد. در پی وقوع سیل در استان لرستان، کلیه دستگاه‌های امدادی و نظامی به مناطق سیل‌زده اعزام شدند. حمیدرضا نظیفی، مدیرکل پزشکی قانونی لرستان تعداد جانباختگان سیل استان لرستان را ۱۴ نفر اعلام کرده بود. برآورد اولیه خسارت سیل در استان لرستان ۱۵ هزار میلیارد ریال اعلام شد. سیل در استان لرستان به ۷۲۰۰۰ واحد مسکونی خسارت وارد کرده است. به گفته مسعود رضایی مدیرکل بنیاد مسکن براساس برآورد اولیه حدود ۳۶۰۰ خانه بر اثر سیل خسارت دیدند. همچنین سیل در استان لرستان باعث تخریب ۵۷ پل و از بین رفتن ۲۵۰ کیلومتر راه اصلی و بزرگراه شد.

سیلاب خوزستان

همزمان با موج دوم بارش‌های نوروز ۹۸، استان خوزستان نیز با وقوع سیل مواجه شد و طغیان رودخانه‌ها در این استان خسارات زیادی را به مردم و زیرساخت‌های استان وارد کرد و بسیاری از روستاها خالی از سکنه شدند.

آبگرفتگی شدید در معابر تهران

در پی بارندگی‌های بهاری در شهر تهران، در بسیاری از معابر و بزرگراه‌های تهران آبگرفتگی‌های شدید رخ داد به طوری که بزرگراه امام علی (ع) دچار آبگرفتگی شد. در پی آبگرفتگی‌های معابر در تهران، محدودیت‌هایی به صورت موقت در برخی معابر اعمال شد.

کشته‌های سیل نوروز به ۷۰ نفر رسید

احمد شجاعی، رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور آخرین آمار تلفات حوادث سیل پایان سال ۱۳۹۷ و نوروز ۱۳۹۸ را اعلام کرده و گفته بود که جمعا در ۱۳ استان کشور، ۷۰ نفر بر اثر سیل و حوادث مرتبط با آن، جان خود را از دست دادند. به گفته او، استان فارس با ۲۱، لرستان با ۱۵ و گلستان و همدان با ۸ کشته، استان‌های با بیشترین تلفات ناشی از سیل و حوادث مرتبط با آن هستند. استان‌های مازندران با ۶، خراسان شمالی با ۳، قزوین با ۲، کهگیلویه و بویراحمد با ۲ و خراسان رضوی، خوزستان، سمنان، قم و کرمانشاه با ۱ کشته، به ترتیب در رتبه‌های بعدی استان‌های دارای تلفات سیل و حوادث مرتبط با آن قرار می‌گیرند.

هجوم ملخ‌ها به استان‌های جنوبی کشور

در کنار سیلاب‌های مخربی که فروردیم ماه ۹۸ برخی از استان‌های کشور را در بر گرفت، در فروردین ماه شاهد پدیده هجوم ملخ‌ها به کشور به ویژه در استان‌های جنوبی نیز بودیم. اسماعیل نجار، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور با اشاره به ورود این سازمان به پدیده هجوم ملخ‌ها اعلام کرده بود که این پدیده هیچ ربطی به سیل جاری شده در نقاط مختلف کشور ندارد و برابر بررسی‌های انجام شده منشأ این ملخ‌ها شمال و شرق آفریقا است. این ملخ‌ها پس از آفریقا وارد کشور عربستان شدند اما متأسفانه کشور عربستان توجهی به این مسئله و مبارزه با ملخ‌ها نکرده و به همین دلیل این ملخ‌ها وارد کشور شده و استان‌هایی مانند هرمزگان، خوزستان، بوشهر و جنوب استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان و فارس را تحت تأثیر خود قرار دادند.

تشکیل ۱۵ کارگروه تخصصی برای بررسی سیلاب‌‌های ایران

با وقوع سیلاب در استان‌های کشور، رئیس‌جمهوری با صدور ابلاغیه مسئولیت هیات بررسی سیلاب‌های کشور را بر عهده دانشگاه تهران قرار داد و دکتر محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران به عنوان رئیس هیات ویژه بررسی سیلاب‌های کشور منصوب شد. پس از فروکش کردن موج سیل در استان‌های کشور، رئیس هیأت ویژه بررسی سیلاب‌های کشور از تشکیل کارگروه‌های تخصصی بررسی سیلاب‌های اخیر کشور خبر داده و گفته بود که این کارگروه‌ها موظف هستند گزارش نهایی خود در حوزه سیل اخیر را طی ۶ ماه آینده به رئیس‌جمهوری ارسال کنند.

جان گرفتن ۸ تالاب با وقوع سیلاب‌های نوروزی

تالاب‌های ایران به ویژه در فلات مرکزی تالاب‌های فصلی هستند و این‌طور نیست که همیشه آب داشته باشند اما با توجه به بارش‌هایی که در سال ۹۸ رخ داد، تعدادی از تالاب‌ها سیراب شدند. به گفته مسعود باقرزاده کریمی، مدیر دفتر اکوسیستم‌های تالابی سازمان حفاظت محیط ‌زیست، تالاب‌های گاوخونی، بختگان، مهارلو، جازموریان، هامون، هورالعظیم و شادگان و بام دژ در خوزستان و دریاچه ارومیه پر از آب شدند.

تعیین سخنگوی جدید قوه قضاییه

با تغییر ریاست قوه قضاییه در ماه‌های انتهایی سال ۹۷، ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه در فروردین ماه سال ۹۸ غلامحسین اسماعیلی، رئیس کل دادگستری استان تهران را به عنوان سخنگوی قوه قضاییه معرفی کرد. رئیس قوه قضاییه در جلسه عالی مسئولان قضایی اعلام کرد که با توجه به درخواست آقای اژه‌ای مبنی بر واگذاری جایگاه سخنگویی قوه قضاییه، ضمن تقدیر از تلاش‌های ایشان در سمت سخنگویی، ان‌شاءالله آقای اسماعیلی که از قضات شریف و مدیران دلسوز و تلاشگر دستگاه قضایی هستند، به عنوان سخنگوی قوه قضاییه این مسئولیت مهم را بر عهده خواهند داشت.

آزادی ۴ مرزبان ربوده شده

مهرماه سال ۹۷ بود که ۴ مرزبان ایرانی در مرز پاکستان توسط گروه‌های تروریستی ربوده شدند. سردار محمد پاکپور، فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران فروردین ماه سال ۹۸ از آزادی ۴ مرزبان ربوده شده کشور و بازگشتشان به ایران خبر داده بود. او اظهار کرده بود که از ۲۴ مهر که مرزبانان اسیر شدند رایزنی‌های خود را با ارتش پاکستان و سرویس امنیتی و دولت این کشور آغاز کردیم و سه روز پس از این حادثه به پاکستان رفتم و از مقامات این کشور خواستیم این عزیزان سالم به آغوش خانواده هایشان بازگردند.

ثبت جهانی طاق بستان کرمانشاه

مجموعه طاق بستان کرمانشاه یکی از آثار تاریخی و منحصر به فردی است که در دامنه کوهی به همین نام و در کنار چشمه‌ای واقع در شمال شرقی شهر کرمانشاه قرار گرفته که آثاری همچون سنگ نگاره اردشیر دوم در دوران ساسانیان و ۲ ایوان سنگی به نام‌های ایوان کوچک و بزرگ وجود دارند. طاق بستان در ۱۵ دی سال ۱۳۱۰ به شماره ثبت ۱۷۲ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و مقدمات تشکیل پرونده برای ثبت جهانی نیز از چند سال قبل آغاز شد. علی اصغر مونسان، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی در فروردین ماه سال ۹۸ و در آیین افتتاحیه جشنواره کرمانشاه پایتخت ملی نوروز در محوطه تاریخی طاق بستان کرمانشاه، با اشاره به روند طولانی ثبت جهانی شدن یک اثر در جهان، گفته بود که ثبت جهانی تاریخی طاق بستان یکی از مهم ترین خواسته های مردم استان کرمانشاه است که جزء اولویت های این سازمان نیز است.

آزادی سومین گروه از ملوانان

در فروردین ماه سال ۹۸، تعداد ۲۲ ملوان ایرانی که در آبان ماه از سوی گارد ساحلی پاکستان دستگیر شده بودند، با تلاش و پیگیری‌های سرکنسولگری کشورمان در کراچی و همچنین مساعدت مقامات محلی آزاد و از طریق پرواز ایران ایر به تهران عزیمت کردند.

محاکمه «هنگامه شهیدی»

فروردین ماه سال ۹۸، دادگاه تجدید نظر هنگامه شهیدی که پیشتر از سوی شعبه ۱۵ انقلاب به ۱۲ سال و ۹ ماه حبس محکوم شده، پس از دو مرتبه تجدید وقت محاکمه در شعبه ۳۶ دادگاه تجدید نظر برگزار شد. هنگامه شهیدی پیش از این به اتهام افترا نشر اکاذیب توهین فعالیت تبلیغی علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی به ۱۲ سال و ۹ ماه حبس و دو سال محرومیت از عضویت در گروه‌ها و احزاب و فعالیت های مجازی و مطبوعاتی و همچنین خروج از کشور محکوم شده که در صورت تایید این حکم طبق ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی اشد مجازات یعنی ۷ و نیم سال حبس در خصوص وی اجرا می‌شود.

خیابانی به نام استاد شجریان

اعضای شورای شهر تهران در یکی از جلسات فروردین ماه برخی از خیابان‌های پایتخت را به نام بزرگان ادب و هنر از جمله محمدرضا شجریان نامگذاری کردند. اعضای شورای شهر تهران به نامگذاری برخی از معابر پایتخت پرداختند و بر اساس رأی اعضای شورا، خیابان سپند در محدوده اقدسیه به نام عزت‌الله انتظامی، فلامک جنوبی و شمالی در شهرک قدس به اسم استاد محمدرضا شجریان، در منطقه ۲ خیابان معارف در محدوده اوین به نام داود رشیدی، خیابان ۲۴ متری در سعادت آباد به نام محمدعلی کشاورز، خیابان کوکب در محدوده شهرآرا به نام غلامحسین امیرخانی و خیابان نیلوفر در محدوده اختیاریه به نام علی نصیریان نامگذاری شد.