با تلفیق ریاضیات و زبان، رشد مهارتی دانش‌آموز ارتقا می‌یابد

میز گفت‌وگوی تخصصی با موضوع "ریاضیات کارکردی؛ چرایی و چگونگی" با حضور علی‌اکبر ارجمندنیا دانشیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه تهران در سالن کنفرانس سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی برگزار شد.

علی‌اکبر ارجمندنیا در این نشست که از شبکه شاد نیز پخش شد، با بیان اینکه عناصر اصلی آموزش ریاضیات برای دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی در سه حیطه جمع‌بندی می‌شوند، گفت: این دانش‌آموزان باید به مفاهیم و مهارت‌های ریاضی مانند علامت‌های ریاضی آگاهی داشته باشند و ساختارهای ادراکی مانند شکل و حجم را درک کنند، هم چنین در راهبردهای کلی مانند روش حل مسئله به شناخت کافی برسند.

وی با بیان اینکه دانش ریاضیاتی فرد می‌تواند در سه حوزه خود را نشان دهد، گفت: "رسیدن به راه‌حل مسئله با استفاده از دانش رویه‌ای" ، "داشتن انعطاف‌پذیری رویه‌ای و به‌کارگیری راه‌حل‌های مختلف برای حل مسئله" و "داشتن دانش مفهومی با رویکرد درک ایده مسئله" سه حوزه دانش ریاضیاتی افراد است.

ارجمندنیا با بیان اینکه دانش‌آموزان دارای کم‌توانی هوشی برای یادگیری درس ریاضیات نیازمند تلفیق ریاضیات آموزشی و کارکردی هستند، گفت: هدف‌های عمده ریاضیات کارکردی شامل دانستن، به‌کارگرفتن، ارتباط برقرار کردن و رشد عاطفی است.

وی تصریح کرد: دانش‌آموزان پس از یادگیری مفهوم ریاضی و به‌کارگیری آن، نیازمند ارتباط با دیگران از طریق دانش خود هستند تا به رشد عاطفی برسند.

دانشیار دانشگاه تهران به الگوی مفهومی ریاضیات کارکردی اشاره کرد و گفت: اعداد، اصطلاحات ریاضی، وسایل مرتبط با ریاضی، شمارش، اشکال هندسی، پول و خرید، زمان، اندازه‌گیری و عملیات عددی از جمله عناصر ریاضیات کارکردی است.

وی با بیان اینکه الگوی مفهومی ریاضیات کارکردی ۴ هدف اساسی را برای آموزش ریاضیات دانش‌آموزان دارای کم‌توان ذهنی دنبال می‌کند گفت: این الگو به دانش‌آموز کمک می‌کند که بتواند به طور انتقادی درباره ریاضیات فکر کند، دیدگاه‌ها را بیان کند، منطقی بحث کند و مسئله را به طور مؤثر حل کند و دانش‌آموز را به مهارت‌هایی مجهز کند که در زندگی روزمره به آن ها نیاز دارد.

وی افزود: هم چنین به دانش‌آموز کمک می‌کند تا مهارت‌های ریاضیاتی را برای استفاده مؤثر در جامعه خودش یاد بگیرد و یادگیری مشارکتی را از طریق تکالیف پروژه محور که تمرین‌های ریاضی را با کاربردهای عملی یکی می‌کنند، بسترسازی کند.

دانشیار دانشگاه تهران با اشاره به اصول آموزش ریاضیات برای دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی گفت: برای آموزش این دانش‌آموزان باید کمی از کتاب فاصله گرفت، بازی‌های آموزشی طراحی کرد و از بازنمایی‌های دیداری مانند استفاده از ابزارهای دست‌ورزی در جمع و تفریق استفاده نمود.

وی افزود: هم چنین استفاده از فناوری مانند استفاده از ماشین‌حساب یا وب‌سایت‌هایی که با استفاده از نرم‌افزارهای کاربردی آموزش ریاضیات را جذاب و عینی می‌کنند نیز مفید خواهد بود.

ارجمندنیا با بیان اینکه دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی در عناصر شناختی ضعیف هستند و این موضوع بر روی رشد زبان تأثیر می‌گذارد، گفت: با تلفیق ریاضیات و زبان، رشد مهارتی به‌ویژه در مسائلی که به‌صورت نوشتاری برای دانش‌آموز مطرح می‌شود، ارتقاء می‌یابد.

وی در پایان تصریح کرد: اگرچه برای دانش‌آموزانی که امکان خواندن ندارند، مانند دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی نیمه شدید، الزام است که معلم با صدای بلند بخواند و همیشه باید به تقاضاهای زبان‌شناختی که در ارزیابی‌های ریاضیات وجود دارد، توجه شود.

شایان‌ذکر است این میز گفتگوی تخصصی برای ارائه نتایج پژوهشی در حوزه آموزش ریاضی به دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی که توسط علی‌اکبر ارجمندنیا و با درخواست سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی صورت‌گرفته بود، برگزار شد.