توسعه کشت زعفران به روش هیدروپونیک در دانشگاه ارومیه

زهره جبارزاده، عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه به بخشی از این مزیت‌ها اشاره کرد و اظهار داشت: در این طرح کشت هیدروپونیک پیازهای زعفران در شرایط کاملا کنترل شده از نظر نور، دما و رطوبت و با اعمال شرایط تغذیه‌ای مطلوب انجام شده و با کشت سنتی مقایسه می‌شود.

وی با اشاره به اینکه کشت زعفران ارزش زیادی برای هر کشوری دارد، بیان کرد: با کشت زعفران، ارزش افزوده بالا و سود زیادی از صادرات آن نصیب تولیدکننده می‌شود و امروزه کشورهای پیشرفته به دنبال آن هستند که بتوانند زعفران را در کشورهای خود پرورش دهند؛ به همین دلیل استفاده از روش‌های صنعتی و مدرن از قبیل سیستم‌های هوا کشت (آئروپونیک) هم افزایش قابل‌توجهی داشته‌است.

عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه عنوان کرد: از بزرگترین مزیت‌های کشت هیدروپونیک، استفاده حداکثری از فضا و سطح زیرکشت به سبب طبقاتی بودن و تراکم کشت بالاست که باعث شده علاوه بر این افزایش سطح کشت، میزان تولید نیز به صورت چشمگیری افزایش یابد.

وی با اشاره به اینکه امروزه در بسیاری از نقاط کشورمان خبرهایی از کشت زعفران در گلخانه یا سوله به صورت آئروپونیک می‌شنویم که البته این پیازها بعد از برداشت گل در مزرعه کشت می‌شود، گفت: کشت زعفران در مزرعه نیازمند آب‌وهوایی است که با آن سازگاری داشته باشد؛ ضمن اینکه فضای زیادی را هم به خود اختصاص خواهد داد.

وی ادامه داد: پیازها با سرما و یخبندان زمستانه مواجه خواهند شد و به دلیل شرایط نامساعد، امکان تغذیه پیاز در پاییز و زمستان یعنی زمانی که پیاز در حال تولید پیازچه است، فراهم نخواهد بود و تغذیه و کوددهی پیازها با شروع فصل بهار به شرطی که برای کشاورز امکانپذیر باشد، انجام می‌شود.

جبارزاده ادامه داد: در شرایط آئروپونیک امکان دارد بارندگی، پیازها را دچار پوسیدگی کند یا جوندگانی مثل موش، پیازها را از بین ببرد؛ ضمن اینکه مصرف کود (به دلیل تثبیت عناصر در خاک و آبشویی در اثر بارندگی های فصلی) و هزینه‌های کارگری هم زیاد خواهد بود؛ از همه مهمتر اینکه پیازها دو فصل مهم برای تغذیه را از دست خواهند داد و این می‌تواند در کاهش کیفیت گل‌های سال بعد، بسیار موثر باشد.

وی تصریح کرد: با کشت زعفران به صورت هیدروپونیک و در یک محیط بسته مانند سوله یا گلخانه می‌توان دما، نور و رطوبت محیط را تنظیم کرد و تحت شرایط کاملا کنترل شده در پاییز و زمستان و بهار تغذیه پیازها را به صورت مطلوب انجام داد؛ در این روش، مصرف آب و کود و سم کاهش می‌یابد و تولید پیازهای دختری هم بیشتر می‌شود.

عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه بیان کرد: در کشت هیدورپونیک زعفران که جزو طرح‌های دوره چهارم شهید «احمدی روشن» است، ۱۲ نفر از دانشجویان نخبه دانشگاه ارومیه در مقاطع کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری تخصصی، با گرایش‌های مختلف و از دانشکده‌های مختلف همکاری می‌کنند که امید است با اجرای موفق این طرح، ضمن ایجاد انگیزه بیشتر در دانشجویان جهت ایجاد اشتغال و کارآفرینی، نتایج این طرح بتواند برای تولیدکنندگان زعفران آئروپونیک در سطح کشور قابل استفاده باشد.

دانشگاه ارومیه که در سال ۱۳۴۴ تاسیس شد، هم‌اکنون دارای بیش از ۵۰۷ عضو هیات علمی و ۱۴ هزار دانشجو در مقاطع کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتراست.