ملکان، شهر خوشه‌های طلایی ایران و قطب تولید انگور و کشمش
تبریز (پانا) - ملکان، یکی از شهرستان‌های حاصلخیز استان آذربایجان شرقی با خاکی غنی و شرایط آب‌وهوایی مناسب به‌عنوان قطب تولید انگور و کشمش در کشور شناخته می‌شود. این شهرستان با دارا بودن ۱۱ هزار هکتار باغ انگور، سالانه بخش قابل‌توجهی از تولید و صادرات کشمش ایران را تأمین می‌کند.
انگور و فرآورده‌های آن از جمله پرمصرف‌ترین محصولات کشاورزی محسوب می‌شوند. شهرستان ملکان با تولید سالانه ۲۶۵ هزار تُن انگور تازه و تبدیل آن به ۷۰ هزار تن کشمش خشک، جایگاه ویژه‌ای در صنعت باغداری کشور دارد.
صمد انتظاری، معاون مدیر جهاد کشاورزی ملکان، با اشاره به شرایط اقلیمی منطقه، عنوان کرد: ملکان به دلیل ارتفاع ۱۲۵۰ متری از سطح دریا، دارای شرایطی خاص است که امکان کشت و توسعه باغات انگور را فراهم کرده است. رقم غالب در این شهرستان، ویتاویس وینفری (تامسون یا کشمش بی‌دانه) است که به دلیل ضریب تبدیل بالای خود، از نظر اقتصادی بسیار مقرون‌به‌صرفه است.
انتظاری افزود:۹۹ درصد از باغات ملکان به کشت کشمش بی‌دانه اختصاص دارد. علاوه بر این، ارقامی مانند فخری و شاهین نیز در برخی باغات کشت می‌شوند.
وی با اشاره به فرآیند تولید و فرآوری کشمش در این شهرستان گفت: از ۷۰ هزار تن کشمش تولیدی، ۷۰ درصد به کشمش کالیفرنیایی، ۲۰ درصد به کشمش تیزآبی (سبزه) و ۱۰ درصد به کشمش آفتابی تبدیل می‌شود. همچنین ۱۸ کارخانه کشمش‌پاک‌کنی در ملکان فعال هستند که ۲۰ هزار تن از این محصول را جذب می‌کنند و مابقی پس از فرآوری، بسته‌بندی و به بازارهای داخلی و خارجی صادر می‌شود.
او عنوان کرد: بر اساس آمار، بخش قابل‌توجهی از انگور و کشمش تولیدی ملکان به کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس، ترکیه، روسیه و برخی کشورهای اروپایی صادر می‌شود.
جشنواره انگور؛ فرصتی برای معرفی محصولات ملکان
منصور زینال‌زاده، کارشناس ترویج و آموزش جهاد کشاورزی، با اشاره به اهمیت بازاریابی محصولات باغی گفت: هر سال در اواخر شهریور، جشنواره برداشت انگور و پخت دوشاب در شهرستان ملکان با حضور مسئولان، کشاورزان و شهروندان برگزار می‌شود. این جشنواره فرصتی مناسب برای معرفی ظرفیت‌های کشاورزی منطقه و بازاریابی محصولات انگور و فرآورده‌های آن است.
چالش‌های پیش‌روی تولیدکنندگان انگور
با وجود ظرفیت‌های بالای کشاورزی، باغداران ملکان با چالش‌هایی همچون سرمازدگی، کمبود منابع آبی و نبود حمایت‌های کافی از سوی بیمه و دولت مواجه هستند.
نصیر سالمی، کارشناس باغداری، در این خصوص اظهار داشت: در سال‌های اخیر، به دلیل مشکلاتی مانند کاهش منابع آبی و خشک شدن دریاچه ارومیه، توسعه باغات انگور با چالش‌های اساسی روبه‌رو شده است. همچنین در برخی موارد، تسهیلاتی که قبلاً برای توسعه باغات ارائه می‌شد، دیگر تخصیص نمی‌یابد.
وی به ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد انگور ملکان اشاره کرد و گفت: این شهرستان از نظر کیفیت و مرغوبیت انگور در کشور زبانزد است و سهم قابل‌توجهی در تولید و صادرات کشمش دارد.
سرمازدگی و کمبود حمایت‌های بیمه‌ای؛ تهدیدی برای انگور ملکان
ودوود قدسیان، یکی از باغداران ملکان، با اشاره به مشکلات موجود در کشت انگور گفت: سرمازدگی یکی از مهم‌ترین تهدیدات باغات انگور ملکان است. انگور بی‌دانه در دمای زیر ۱۷- درجه سانتی‌گراد دچار آسیب جدی می‌شود. اگر پوشش برفی وجود نداشته باشد، این خطر دوچندان خواهد شد.
وی همچنین کمبود منابع آبی، کاهش کودهای شیمیایی و نبود حمایت‌های بیمه‌ای کافی را از دیگر چالش‌های باغداران برشمرد و ابراز امیدواری کرد که با حمایت‌های لازم، تولید انگور و فرآورده‌های آن در این شهرستان رشد بیشتری داشته باشد.
شهرستان ملکان با تولید انبوه و مرغوب انگور و کشمش، سهم بسزایی در بازار داخلی و صادراتی این محصول دارد. با این حال، چالش‌هایی مانند کمبود آب، سرمازدگی و عدم حمایت‌های بیمه‌ای، می‌تواند آینده تولید این محصول استراتژیک را با مشکل مواجه کند. از این رو، لازم است مسئولان با اتخاذ تدابیر لازم، از کشاورزان و باغداران این منطقه حمایت بیشتری به عمل آورند.
ارسال دیدگاه