وقتی سخن از گفتوگو و صورت بندیهای خاصی از آن مثل گفتوگوی ملی، گفتوگوی اجتماعی، گفتوگوی نخبگان، گفتوگوی نهادهای حاکمیت، گفتوگوی نهادهای مدنی، گفتوگوهای نسلی، گفتوگوهای مذهبی، قومی و نظایر آنها به میان میآید، نخستین معنایی که در اذهان شکل میگیرد عبور از سطح قدیمی سخن و گفتار و ورود به سطح جدیدی از نگرش، رفتار و ساختار است. گفتوگو بیش و پیش از آنکه مبتنی بر لفظ و لفاظی باشد معطوف به گشودگی فکر و زبان و کنشگری در میدان مشترکی از فهم و اقدام است.