از «باد صبا» تا فیلم پسر تارکوفسکی؛ همه چیز درباره جدیدترین جشن سینمای مستند ایران

با توجه به اهمیت و کاربرد فیلم مستند به عنوان رسانه‌ای پویا در عرصه آموزش، ارائه اطلاعات و سطح آگاهی انسان از جامعه، محیط زندگی و طبیعت، و نقش این رسانه در توسعه و ترویج فرهنگ و به طور کلی جهان‌شناسی، امروز در همه‌جای دنیا توجه ویژه ای به این بخش از سینما می‌شود. خصوصا که سینمای مستند به علت توان بالا در فرهنگسازی و جدابودن از مناسبت سینمای تجاری به عنوان سینمایی سالم و مستقل شناخته می‌شود و این موضوع خود بر ضرورت ایجاد رویدادهای ویژه این سینما تاکید می‌کند.

در ایران هرسال حوالی اواخر فصل پاییز جشنواره پویا و پرشوری به نام «جشنواره سینما حقیقت» با ابعاد بین‌المللی به سینمای مستند و تازه ترین تولیدات این عرصه در سطح ملی و بین‌المللی می‌پردازد که امروز شاهد گشایش سیزدهمین دوره از این جشنواره هستیم.

انتظامی: سینمای مستند آکنده از تحرک و پویایی است

حسین انتظامی، رئیس سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیامی که به سیزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت ارسال کرد درباره اهمیت سینمای مستند یران چنین گفت: «این سینما می‌تواند ابزاری مناسب برای تعاملات فرهنگساز باشد و به بیان حقایق راستین کشورمان بپردازد. توجه ویژه به سینمای مستند در مسیر وسعت بخشیدن به قلمرو فعالیت‌ها و تعمیق رویکردهای اصیل، حضور پر شور سینماگران در حیطه تولید و عنایت به ضرورت فعالیتی پیگیر و ثمربخش، همگی سبب گردیده تا این گستره آکنده از تحرک و پویایی باشد.»

حمیدی‌مقدم: پویایی و آرمانخواهی در سینمای مستند از طریق همنفس بودن با بیم و امیدهای مردم

محمد حمیدی‌مقدم دبیر جشنواره سیزدهم نیز در پیامی به همین مناسبت درباره تاثیرپذیری جامعه از تولیدات سینمای مستند گفت: «جهان امروز ظرفیت‌های وسیع سینمای مستند را دریافته است و از آن به شیوه‌های گوناگون بهره می‌گیرد. به همین دلیل حضور موثر و چشمگیر در این عرصه می‌تواند سینمای یک کشور را جهانی کند. عجین و همنفس بودن با بیم و امیدهای مردم و ریشه دوانیدن در سطوح و ساختارهای گوناگون جامعه، پویایی، واقع‌نگری، آرمانخواهی و طراوتی را به این سینما عطا می‌کند که تمام پیکره سینمای کشور می‌توانند از آن سیراب شوند.»

حال در این گزارش نگاهی گذرا به اتفاقات پیش روی جشنواره سینمای مستند ایران و ویژگی‌هایی داریم که دوره سیزدهم را از سایر دوره‌ها متمایز می‌کند.

نگاهی به فیلم مستند «باد صبا» یکی از پیش‌گامان سینمای مستند ایران

باد صبا (The Lovers' Wind) یا باد عاشقان فیلم مستندی است درباره طبیعت و مردم ایران ساخته آلبر لاموریس در سال ۱۹۶۹ (۱۳۴۷ خورشیدی) است. فیلمی بسیار نوستالژیک با گویندگی منوچهر انور که ایران را از آسمان با بالگرد نشان می‌دهد. موسیقی فیلم ساخته حسین دهلوی و ابوالحسن صبا است.

امروز در مراسم افتتاحیه جشنواره با حضور منوچهر انور، تصاویر دیده‌نشده‌ای از راش‌ها و پشت‌صحنه فیلم «باد صبا» ساخته آلبر لاموریس به نمایش گذاشته می‌شود.

چه کسانی در مراسم افتتاحیه حضور دارند

بزرگان سینمای مستند ایران نظیر منوچهر طیاب، محمدرضا اصلانی، کامران شیردل، احمد ضابطی‌جهرمی، محمد تهامی‌نژاد، حسین ترابی، اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره، صاحبان آثار بخش‌های مختلف، مستندسازان، اهالی رسانه و علاقمندان فیلم مستند در مراسم آغازین جشنواره حضور دارند که این مراسم از ساعت ۱۰:۳۰ صبح (دوشنبه ۱۸ آذرماه ۹۸ ) در سالن شماره ۱ پردیس سینمایی چارسو آغاز می‌شود.

سانس‌ها و سالن‌ها

سیزدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت، به مدت یک هفته، از ۱۸ تا ۲۵ آذرماه هر روز در شش سانس،از ساعت ۱۰:۳۰ تا ۲۴ میزبان جامعه‌ سینمای مستند ایران است.

بلیت فروشی فیلم‌های مستند در جشنواره امسال

امسال برای نخستین بار درگاه رزرو بلیت روی سایت رسمی جشنواره طراحی شده است و افراد می توانند از طریق سایت جشنواره به درگاه سایت سینماتیکت متصل شوند .

مهدی شامحمدی، مستندساز و تهیه‌کننده سینمای مستند با ابراز خرسندی از اجرایی شدن طرح فروش بلیت در جشنواره سینماحقیقت اظهار کرد: « بلیت فروشی حرکت رو به جلویی است که می تواند باعث دلگرم شدن سرمایه‌گذار، تهیه‌کننده و کارگردانان حوزه مستند شود. در واقع با این پایه‌گذاری می‌توان امیدوار بود که سینمای مستند درآمدش را از مخاطب کسب می‌کند و نه صرفا از نهادهای دولتی.»

این تهیه‌کننده همچنین در پایان تاکید کرد: «درآمدزایی را می‌توان یکی از مثبت‌ترین اتفاقات این طرح دانست. این مسئله همواره دغدغه فیلمسازان و دست‌اندرکاران حوزه مستند بوده و این اتفاق که درحال حاضر شاهدش هستیم، بالاخره باید عملی می شد که خوشبختانه به نتیجه رسید. »

۸ داور جهانی در کارگاه‌های پیچینگ

به دنبال برگزاری چند دوره کارگاه‌های بین‌المللی در قالب پیچینگ و جذب سرمایه، همزمان با برپایی سیزدهمین جشنواره سینماحقیقت قصد دارد از طرح‌های تولیدی مستند با ویژگی‌های خلاقانه، اقتصادی، دارای لحظه‌های ناب و با قابلیت حضور در عرصه‌ی بین‌المللی حمایت کند.

امسال، ۸ داور جهانی در مقام تهیه‌کننده، مدیر مؤسسات تولید فیلم مستند، مسئول بازاریابی و... به تهران سفر خواهند کرد تا مستندسازان منتخب در حضور آنان، اقدام به ارائه‌ی طرح خود کنند.

فیلم‌های مهم امسال

با اعلام دبیر جشنواره سیزدهم امسال فیلم «سرزمین عسل» که یکی از نامزدهای اسکار است در جشنواره حضور دارد و یکی از سورپرایزهای جشنواره است. همچنین چند مستند پرتره در جشنواره سیزدهم داریم، از جمله فیلم ساخته پسر آندره تارکوفسکی که گرچه فیلمساز شخصا امکان حضور در جشنواره را نیافته است، اثرش از آثار مهم امسال محسوب می شود.

سئانس ویژه صبح برای فیلم‌های پر مخاطب

طی روزهای برگزاری جشنواره سینما حقیقت فیلم پر مخاطب هر شب شناسایی می‌شود و روز بعد در سانس ویژه‌ای به نمایش درخواهد آمد. یک فیلم متناسب با استقبالی که از آن می‌شود ممکن است به چهار اکران هم برسد.

با اضافه شدن این سانس، افرادی که تنها در صبح می‌توانند به تماشای فیلم بنشینند امکان دیدن فیلم‌های خوب جشنواره را پیدا می‌کنند. نکته جالب توجه این است که فیلم‌های این نوبت با نصف قیمت یعنی ۵ هزار تومان به فروش می‌رسد.

گزارش: عاطفه بزرگ‌نیا