جوانان ایرانی و درک واقعیت اشتغال

از طرف دیگر، برخی کامیابی‌های جوانان ایرانی که بدون چشمداشت به شغل‌های دولتی و با استفاده از قدرت ریسک و نوآوری خود توانسته‌اند، بنگاه‌های خود را بویژه در فعالیت‌های مدرن راه‌اندازی کنند و برخی در خانه با استفاده از نرم‌افزارهای پیام‌رسان مشغول درآمدزایی هستند واقعیت این است که تصویر شغل را در میان جوانان ایرانی دگرگون کرده است. این وضعیت در ایران روند گسترش یابنده‌ای را تجربه کرده و به‌دلیل بسته بودن دست دولت در دادن مزد و حقوق بالا، بیش از این در کانون توجه قرار خواهد گرفت. دراین صورت، به‌نظر می‌رسد انتظارات از نهاد دولت برای ایجاد اشتغال به‌طور مستقیم روندی کاهنده را تجربه می‌کند، اما از طرف دیگر جامعه جوانان ایرانی انتظار دارد دولت به‌جای تصدیگری دولتی و بنگاهداری، مسیر و راه را برای فعالیت‌های ایرانیان بویژه جوانان ایرانی که درصد دانش‌آموختگان آن بویژه در میان دختران با افزایش چشمگیری مواجه است، بازکند.

این یک انتظار منطقی جوانان از دولت است که اگر شغل ایجاد نمی‌کند، راه انحصار را بسته و فضای کافی برای فعالیت‌های شهروندان فراهم کند.
جوانان ایرانی همچنین از دولت انتظار دارند فضای کسب‌وکار در ایران را که اکنون یکی از نامساعدترین فضاهای کسب‌وکار در میان کشورهای جهان است درمسیر کارآمدی برده و دست از مداخلات در اقتصاد، با هدف گشودن چتر بزرگ دولت را کاهش دهد.
علاوه‌بر این، دولت‌های ایران باید راه‌های تعامل جوانان ایرانی با تقاضای گسترده کار در جهان بویژه فعالیت‌های مدرن را بیش از پیش هموار کرده و سد و راهبندان‌های پیش روی همکاری‌های احتمالی را بردارند. دنیای امروز دنیای کار یکپارچه جهانی است و با توسعه حیرت‌آور تکنولوژی ضرورت حضور فیزیکی در محل فعالیت‌ها روندی کاهنده دارد.

استعداد ایرانیان در فعالیت‌های روزآمد در میان جوانان جهان و سایر کشورها با وجود تنگناهای درجریان هنوز بالا است. رخدادهایی از جنس رخداد آزاد کردن بازار کار در سطح و گستره جهانی نیازمند بینش نو از سوی مدیران سیاسی کشور است. این بینش نو از جنس دیدگاه مثبت و اجتناب از نگاه‌های سختگیرانه سیاسی یا دولتمدارانه است که هر تعامل و هر ارتباطی را با سوء‌ظن نگاه نکنیم.
دنیای امروز دنیای تنگ و باریک دهه‌های پیشین نیست و این نگاه که باید هر امکانی از داخل باشد شاید کاربرد کمتری داشته باشد. با تجربه سال‌های تازه سپری شده جوان ایرانی به درک این واقعیت رسیده که نهاد دولت برای او معجزه نخواهد کرد و بهتر است برای کسب درآمد و پیدا کردن شغل مناسب به محل‌های تازه برود.

بهترین فرصت برای دولت و نهادهای قدرت در ایران است که به جای اصرار بر ادامه دخالت‌های غیرضروری خود را از مسیر پویایی جوانان کنار بکشند.
می‌توان امیدوار بود روزی برسد که نهادهای مالی تازه با شهامت ریسک‌پذیری بالا در ایران تأسیس شوند که کار تأمین منابع مالی برای شروع فعالیت‌ها را در اختیار جوانان قراردهند. نگاه نو و بینش و راه‌حل برطرف شدن تنگناها از جمله تنگنای اشتغال است.

*رئیس سازمان ملی کارآفرینی ایران

منبع: ایران