سند تحول بنیادین آموزش و پرورش گامی موثر در اجرای بیانیه گام دوم انقلاب است
شیراز (پانا) - سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، سندی است که از سال ۱۳۹۰ تدوین شده و مبنای تمام فعالیتهای آموزش و پرورش قرار گرفته است به نحوی که در برنامهریزیهای درسی و تالیف کتب نیز موثر بوده است اما این سند چیست؟ و مبنای آن از کجاست؟ این سوالاتی است که خبرنگار پانا در جستجوی یافتن پاسخ آن به سراغ مدرس این سند و معاون امور استانهای ستاد همکاری حوزههای علمیه و وزارت آموزشوپرورش رفته است.
حجت الاسلام حسین درودی در گفتوگو با پانا در شیراز، آیه ۹۷ سوره نحل را مبنا و معیار و میزان در سند تحول برشمرد و افزود: خداوند در قرآن کریم و در این آیه میفرماید: " هر کس از مرد و زن کار نیکی به شرط ایمان به خدا به جای آرد ما او را به زندگانی خوش و با سعادت زنده ابد میگردانیم و اجری بسیار بهتر از عمل نیکی که میکردند به آنان عطا میکنیم." به این معنی که کسی که مدیریت خداوند را در جهان هستی قبول کند پاداش او احسن جزاها است.
او ادامه داد: طیبه در واقع یعنی از دسترس شیطان در امان بودن و کسی که از دستورات خداوند تمرّد کند، مدیریت او را شیطان برعهده میگیرد، انسان از بدو خلقت دارای حیات طیبه است چون خلق شده خالق است و شیطان هنوز در آن دخلی ندارد و بشر برای حفظ طیبه بودن خود باید در طول زندگی تلاش کند.
او با تاکید بر اینکه آیه ۹۷ سوره نحل معیار و میزان در سند تحول بنیادین است، گفت: برای عملیاتی شدن این آیه نیاز به ۵ شناخت داریم که اولین آن هستی شناسی است، انسان چه نیازی به شناخت هستی دارد، جهان هستی در اختیار ما نیست و اینکه هستی اینطور آفریده شده که یکسری مذکر هستند و یکسری مونث.
درودی، مبنای دوم بعد از هستی شناسی را انسان شناسی دانست و افزود: انسان چه موجودی است؟ موجودی همراه با جسم و جان و روح که ما اگر فقط برای جسم دانشآموزان فضایی را آماده کنیم و روحشان را در نظر نگیریم و یا اگر روح و روانشان را در نظر نگیریم نمیشود و این با هم ناقص است و دانشآموزان در یک مدرسه علاوه بر مباحث درس باید به جسم آنان نیز توجه شود.
این مُدرس سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش، مبنای سوم را معرفتشناسی برشمرد و افزود: ما چند نوع معرفت داریم؛ معرفت حسی، معرفت تفکر و یک معرفت دیگری داریم بنام معرفت قلبی یا شهودی که انسان باید آنان را درخود بیابد. به طور کل روح همان است که انسان میتواند با آن علم را در ذهنش جای دهد و آن را به تسخیر جهان هستی تبدیل کند، ولی جسم وقتی که شما یک ورزش و یا کار خوبی میکنید روحتان هم باید خوب شده باشد، پس اینها ارتباط دو طرفه دارند، نمیَشود یک ورزشکار خوب، عقل خوبی نداشته باشد؛ یعنی هر دو اینها با هم داد و ستد میکنند.
او ادامه داد: اما در بعضی جاها الآن ما میبینیم که مثلا در مقطع ابتدایی دانشآموزان ما اضافه وزن دارند و قند خون دارند.این چه چیزی را میرساند یعنی توجهی به جسم آنها نشده و هر غذایی را میخورند و دیگر فکر نمیکنند که جسم هم حق و حقوقی را به گردنشان دارد و یا مثلا در کانالها میروند و هر فیلمی را تماشا میکنند و دیگر فکر نمیکنند که روح انسان در آسیب است.
معاون امور استانهای ستاد همکاری حوزههای علمیه و وزارت آموزشوپرورش ، مبنای چهارم عملیاتی شدن آیه ۹۷ سوره نحل را ، ارزش دانست و افزود: انسان باید ارزشها را بشناسد و بداند مبنای ارزش شناختی چیست، مادرزندگیمان دونوع ارزش داریم، یکی ارزشهای ثابت است مثل احترام گذاشتن و رعایت نظم و قوانین و ... و یک ارزشهایی داریم که متغیراست مثل ارزشهایی که برای خانمها و آثایان به طور مجزا است؛ پس به طور کل دانشآموزان ما باید نسبت به این دو ارزش آگاهی داشته باشند.
او مبنای پنجم را دینشناختی عنوان کرد و اظهار داشت: از این آیه شریفه می توان گفت دونوع دین داریم، یک نوع دینی که ثابت است یا اینکه می توان گفت دین دوبخش است، دین یک بخش ثابت دارد و یک بخش متغیر و حال دین ثابت چیست؟ اینکه انسان درجهان هستی نگاه میکند و با عقلش دنبال یک سری ارزشها میگردد ولی گاه عقل کمک میکند و دین به انسان در باور بسیاری مسائل جهان که برای او قابل لمس نیست کمک میکند و دینشناسی به وسیله پیامبران صورت گرفتهاست.
او ادامه داد: اکنون سند تحول بنیادین میخواهد با استفاده از این ۵ مبنا ، دانشآموز را بر مبنای قرآن شش ساحتی کند و آموزش وپرورش با استفاده از این پنج مبنا، تمام دانشآموزان را در شش عرصه و در شش ساحت تربیت کند.
درودی ساحتهای تربیتی سند تحول بنیادین را، اعتقادی، عبادی، اخلاقی/ علمی و فنآوری/ زیستی و بدنی/ زیبا شناختی/ اقتصادی و حرفه ای / سایسی و اجتماعی برشمرد و اظهار داشت: ساحت اعتقادی، عبادی و اخلاقی باید درمرحله اول در دانشآموز تکمیل شود، چون اگر از نظر اعتقادی خدای ناکرده شیطانپرست شود و یا سودپرست شود یا مثلا اعتقادی به روح و روان انسان و به ماندگاری و جاودان بودن آن نداشته باشد و یا اخلاقش اخلاقی باشد که اخلاق انسان مدار نباشد ما نمیتوانیم افراد را به سمت ۵ ساحت دیگر سوق دهیم.
او ادامه داد: ساحت دوم، بحث علمی و فنآوری است؛ وقتی ازنظر اعتقادی فرد سالم باشد پس معتقد است که جهان علمی آفریده شده است پس همیشه دنبال آن است که زندگیاش علمی باشد و فن میخواهد تولید کند بعد ازآن نوبت به این میرسد که میخواهد علم را پیدا کند و این علم باید آثار اجتماعی داشته باشد آثار زیستی و بدنی داشته باشد به طوریکه یعنی جهان طبیعت را تخریب نکند تا اینکه خودش راحت باشد بلکه به جهان طبیعت احترام بگذارد و جنگلها و ذخایر زیرزمینی را نابود نکند.
او چهارمین ساحت تربیتی سند تحول بنیادین را زیباشناختی عنوان کرد و افزود: بشر وقتی که بداند علم جهان توسط عالمی آفریده شده همیشه دنبال زیباشناختی است که کارهای هنری انجام دهد حتی در سخن گفتن توجه میکند تا هنرمندانه و ادیبانه سخن بگوید و در فضای زندگی خود با گُل و موجودات به گونهای رفتار کند که به آنها آزادی بدهد نه اینکه آنها را زندانی کند و خودش از آنها لذت ببرد.
حجت الاسلام درودی ادامه داد: در دو ساحت دیگر علم باید برای او بتواند در اجتماع جایگاه سایسی و اجتماعی قائل شود یعنی علم او از نظر سیاسی به او یادآوری کند که ما باید به کمک مظلوم برویم نه ظالم یعنی من باید همیشه به افراد ضعیف جامعه کمک کنم و در مقابل افراد ظالم بایستم و آنها را حمایت نکنم.
او تاکید کرد: افراد با تربیت شش ساحتی باید در اجتماع به گونه ای حاضر شوند که هرکس آنان را میبیند انتظار خیر از او داشته باشد و از فرد به نیکی یاد شود.
به گفتهی این مُدرس سند تحول بنیادین، عرصه ششم، عرصه اقتصادی و حرفه ای است، علمی که نتوانند فرد را مستقل کند ایراد دارد و باید این علم بتواند بعد از فارغ التحصیلی فرد رابه گونهای در جامعه معرفی کند که همه انتظار انجام یک کار از من داشته باشند به حدی که من را صاحب فناوری، هنر و ابتکار بدانند.
معاون امور استانهای ستاد همکاری حوزههای علمیه و وزارت آموزشوپرورش تاکید کرد: ۶ ساحت تربیتی ذکر شده از ۵ مبانی و از آیه ۹۷ سوره نحل استخراج شده است و باور ما این است که دانشآموزی که ۶ ساحتی تربیت شود به حیات طیبه دست مییابد و اما دانشآموز بیکار و دانشآموزی که فاقد علم، باعث آسیب و حمایت از یک ظالم میشود و حیات او طیب نیست.
حجت الاسلام درودی تحقق اهداف سند تحول بنیادین را در گروِ همکاری تمام دستگاههای فرهنگی کشور برشمرد و افزود: تربیت افراد ۶ ساحتی نیازمند اقدامات اساسی است که آموزش و پرورش به تنهایی قادر به انجام آن نیست و باید تمام دستگاههای فرهنگی کشور یاریگر ما باشند و تحقق این امر مثل دانههای زنجیر به همکاری جمعی وابسته است و تمام بخشهای فرهنگی کشور اعم از صدا وسیما و اداره کل ارشاد و.... باید برنامههایشان را بر مبنای تولیدات ۶ ساحتی پیش ببرند تا دانشآموزی که در حال تربیت ۶ ساحتی است دچار تعارض با آنچه در جامعه میبیند نشود.
او تاکید کرد: پس زمانی ما میتوانیم صحبت از جامعهی طیب کنیم که مابقی دستگاهها هم مثل آموزش و پرورش به میدان بیایند و به یک حرفه به عنوان پول نگاه نکنند بلکه فعالیت خود را بر مبنای ۶ ساحت تربیتی سند انجام دهند.
حجت الاسلام درودی افزود: اقداماتی که برای تحقق سند تحول بنیادین انجام شده است پیگیری مطالبات مقام معظم رهبری است و مطابق دستور ایشان، تمام نهادها تمام فکر و ظرفیتهای خود را بایستی برای تحقق و عملیاتی کردن این سند جمعآوری کنند، به این دلیل که اگر این امر انجام شود با تمام جوانانی که داریم میتوانیم تمدن اسلامی را بسازیم یعنی به همهی جهان درس محبت اسلامی را تحمیل کنیم تا هیچکس در جهان دست به خشونت و فساد نزند.
او ادامه داد: رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب شعار "خودسازی، جامعهسازی و تمدنسازی" را مطرح کردند که اگر این شعار بخواهد عملیاتی شود نیازمند عملی شدن سند تحول بنیادین است و زمانی میتوانیم سند تحول بنیادین را خوب پیاده کنیم که اول از خودسازی شروع کنیم و بعد از آن به جامعه بپردازیم و هرکس به وظیفه اجتماعی خود در جامعه بپردازد و بعد از آن نوبت تمدن است که اگر دو بال اول یعنی خودسازی و جامعهسازی نباشد این تمدن شکل نمیگیرد و معنایی ندارد و نیاز است این امر را از آموزش و پرورش شروع کنیم تا آموزش و پرورش دارای یک سند به نام تحول شود تا سبب ایجاد تحول زیربنایی شود.
او افزود: ما برای این کار برای سند تحول بنیادین در ۳۲ استان و ۷۶۰ شهرستان میزی تعریف کردهایم به نام میز اجرایی سند تحول بنیادین که باید مبانی سند تحول بنیادین را تدریس کنیم تا دروس ۶ ساحتی تدریس شود و ما برای مدارس ۶۴۰ زیر برنامه نوشتیم که برای مدارس کشور چگونه میتوانیم دروس را ۶ ساحتی کنیم به همین دلیل از مدیران کمک گرفتهایم تا با استفاده از افکار آنها به ۶ ساحتی شدن دانشآموزان کمک کنیم.
این مدرس سند تحول بنیادین تاکید کرد: اگر قرار شد ۶ ساحت سند تحول در مدرسه اجرا شود، باید سایر اعضا و بخشهای مختلف آموزشگاه نیز ۶ ساحتی تعریف شوند که ما الآن در پی این هستم که اثبات کنیم ۶ ساحتی چه آثاری دارد و تک ساحتی چه آسیبهایی میتواند داشته باشد.
او از برگزاری نشست متمرکز حوزه با آموزش و پرورش فارس با حضور امامان جمعه ،اتحادیه انجمن اسلامی،مسئول فرهنگی شهرداری،مسئول آسیبهای اجتماعی استانداری، روسای سازمان تبلیغات، روسای اوقاف و امور خیریه در مهرماه خبر داد و افزود: این نشست با هدف هماهنگی و حمایتهای همه جانبه در بین نهادهاست.
حجت الاسلام درودی افزود: امکان ندارد ما بتوانیم محصولی ۶ ساحتی تربیت کنیم اما دستگاهها تک ساحتی باشند و باید امکاناتی را برای اجرای اهداف این سند ایجاد کنیم تا همه دست به دست هم دهند و لازمه آن برگزاری نشستهای فرهنگی با زیر ساخت آموزش و پرورش با محوریت دانشآموز است و در همین راستا بعد از آموزش و پرورش باید قانون را ۶ ساحتی کنیم و نیازها را بر اساس آن تعریف کنیم.
او ادامه داد: دانشجویانی که به عنوان معلم در دانشگاه فرهنگیان پذیرش شدهاند باید به گونهای تربیت شوند که پس از ورود به مدرسه بدانند دانشآموزان چه انتظاری از آنها دارد
ارسال دیدگاه