موافقت با درخواست عدم الزام نصب فیلتر دوده بازی کردن با جان مردم است

سید آرش حسینی میلانی در یکصد و شصت وششمین جلسه صحن علنی شورای اسلامی شهر تهران در نطق پیش از دستور گفت: خیابان‌هایی را تصور کنید مملو از صدای شادی و همهمه کودکان، همسایه‌ها و دوستان. شهری را تصور کنید که به همان اندازه که زمین‌های بازی دارد، محل خانه‌ها، مغازه‌ها و اداره‌هاست. تصور کنید محله‌تان به طور همزمان یک پارک، محل کار، مرکز آموزشی و یک محل گذران تعطیلات است.

وی ادامه داد: یک اجتماع محلی با نشاط و به لحاظ اقتصادی موفق را تصور کنید. مکان‌هایی را تصور کنید که در آنها تنها صدای انسان به گوش می‌رسد و هوا برای دیدن و نفس کشیدن پاک و خالص است و فراتر از همه اینها، یک شهر بدون خودرو را تصور کنید. برای اکثر شهروندان چنین ایده‌هایی به نظر غیر‌قابل تصور می‌رسد.

این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه شهرهای ما مدت‌هاست که تسلیم یک زندگی ماشینی شده‌اند، اظهار کرد: برای اهل تهران حداقل، بخشی از این تصویر در ایام نوروز در تهران خلوت، نمایان می‌شود اما ما نباید از این چشم‌انداز دست بکشیم. لازم است از مرحوم دکتر تقی ابتکار، اولین رییس سازمان محیط زیست کشور پس از انقلاب یاد کنیم که در مهر ماه ۱۳۵۹ در سخت‌ترین روزهای دفاع مقدس و در ایامی که مردم تهران به دلیل کمبود سوخت با بسیجی همگانی به مدت دو هفته از خودرو شخصی استفاده نکردند، اثرات این حرکت مردمی را بر کیفیت هوای تهران پایش کرد و از چشم‌انداز گسترش حمل و نقل پاک سخن گفت و بر محدودسازی خودرو شخصی تاکید کرد.

حسینی میلانی با اشاره به روز جهانی بدون خودرو تصریح کرد: روز جهانی بدون خودرو می‌تواند دعوتی باشد از شهروندان و مدیریت شهری تهران برای در پیش گرفتن رویکردهای جدید برای غلبه یافتن بر دو چالش بزرگ امروز شهرمان. روزی که یکی از موثرترین‌ تلاش‌ها برای دعوت به دوری و پرهیز از خودرومحوری در جهانی است که ماشین‌ها بر همه ابعاد زندگی بشر احاطه یافته‌اند و دو چالش بزرگ ترافیک و آلودگی هوا، بر همه ابعاد زندگی شهری سایه انداخته‌ است.

وی با بیان اینکه هدف از رویداد روز جهانی بدون خودرو، ارتقای کمی و کیفی حمل و نقل عمومی، ترویج و توسعه‌ دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی است، خاطرنشان کرد: در این کمپین که دیگر مختص به یکی، دو کشور نیست و جنبه بین‌المللی به خود گرفته، مردم تشویق می‌شوند سفرهای شهری خود را با استفاده از وسایل نقلیه‌ عمومی و حمل و نقل‌های پاک انجام دهند و در سفرهای درون شهری روزانه در صورتی که مسافت امکان دهد از دوچرخه استفاده کرده یا پیاده‌روی کنند.

سخنگوی کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری افزود: روز جهانی بدون خودرو فرصت مناسبی است تا در سفرهای درون شهری استفاده از خودروی شخصی را به حداقل برسانیم، نشاط و سلامت جسمی و روحی را تجربه کنیم و از هوایی تمیز لذت ببریم.

حسینی میلانی با بیان اینکه در میان مناسبت‌های جهانی زیادی که در تقویم وجود دارد، «روز جهانی بدون خودرو» از جمله مناسبت‌هایی است که طی دو سال گذشته در ایران نیز مورد توجه خاص قرار گرفته است، ابراز داشت: سازمان‌های مردم‌نهاد و گروه‌های فعال در عرصه محیط زیست، نخستین کسانی بودند که اولین گام‌ها را برای پیوستن ایران به این کمیپن بزرگ بین‌المللی برداشتند و مسئله مهمتر آنکه، خوشبختانه از حدود یک سال پیش تا به امروز، نخستین قدم‌ها برای پیوستن تهران به این رویداد بزرگ برداشته شده است.

وی با بیان اینکه سال گذشته در چنین روزی کمیته محیط زیست شورا با اعلام فراخوانی از مردم، سمن‌ها و گروه‌های مرجع درخواست کرد تا در «روز جهانی بدون خودرو» فعلانه شرکت کنند، عنوان کرد: آن درخواست ابتدایی اینک امروز بسیار گسترش یافته و با انتخاب حناچی به عنوان شهردار تهران و پیوستن وی به «کمپین سه‌شنبه‌های بدون خودرو»، هم‌اکنون شاهد آن هستیم که تلاش برای ترویج دوچرخه‌سواری و توسعه فرهنگ عدم استفاده از خودرو شخصی، دیگر مختص به یک روز در سال باقی نمانده است.

این عضو شورای شهر تهران اضافه کرد: تداوم و همگانی‌تر شدن توسعه دوچرخه‌سواری می‌تواند نویدبخش بهبود هوای شهر و کاهش ترافیک از یکسو و نزدیکی مسئولان با مردم از سوی دیگر شود. البته حمایت معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران از اجرای طرح دوچرخه‌های اشتراکی موجب شده است تا میزان سفرهای درون‌شهری با استفاده از دوچرخه به میزان قابل توجهی افزایش یابد.

حسینی میلانی با بیان اینکه از مهمترین اهداف کیفی توسعه دوچرخه تا افق ۱۴۰۱ در تهران، افزایش ایمنی دوچرخه‌سواران در معابر شهری و ایجاد یکپارچگی بین مود دوچرخه و کلیه مودهای حمل و نقل است، یادآور شد: چشم‌انداز توسعه دوچرخه در تهران تا افق مذکور افزایش سهم دوچرخه در سفرهای روزانه شهری از ۰.۳ درصد به ۱.۵ درصد است. این به معنای رسیدن از ۵۸ هزار نفر - سفر روزانه در وضعیت فعلی به ۳۱۰ هزار نفر - سفر است و باید تا آن زمان ۵۱۴ کیلومتر مسیر ویژه دوچرخه و ۴۰۰ ایستگاه دوچرخه احداث شود.

وی با تاکید بر اینکه در ۱۸ ماه گذشته اقدامات متعددی در حوزه حمل و نقل پاک صورت گرفته است، بیان کرد: احداث ۶۰ کیلومتر مسیر ویژه دوچرخه، نصب ۶۰ پارکینگ دوچرخه، اجرا و بهره‌برداری از دوچرخه اشتراکی با حدود ۱۸ هزار نفر کاربر و ۱۴۰۰ دوچرخه، تهیه پنج استاندارد و سند راهبردی توسعه دوچرخه‌سواری در تهران از آن جمله‌اند. به نظر می‌رسد دستیابی به اهداف برنامه سوم مستلزم تقویت جایگاه سازمانی واحد حمل و نقل پاک، ارتقای هماهنگی‌های سازمانی به ویژه در حوزه دسترسی به بوستان‌ها و همراهی بیشتر پلیس راهور در تصویب مسیرهای ویژه دوچرخه است.

رئیس کمیته محیط زیست و خدمات شهری با بیان اینکه موفقیت کامل در مسیر دستیابی به «شهر پاک»، نیازمند اقدامات زیرساختی مهمی است، گفت: مهمترینِ شرط و عامل موفقیت در این راه، گسترش کمی و کیفی حمل و نقل عمومی است. با آنکه در زمان بررسی برنامه سوم توسعه شهر تهران، احکام خوبی برای توسعه حمل و نقل عمومی تصویب شده اما متاسفانه به دلایل مختلف، ما شاهد عقب ماندن در برنامه توسعه حمل و نقل عمومی هستیم.

حسینی میلانی ادامه داد: بخش عمده این مسئله نه در عزم مسئولان مدیریت شهری، بلکه ریشه در تنگناهای اقتصادی تحمیل شده بر مدیریت کنونی شهری تهران از یکسو و برخی بروکراسی‌های حاکم بر نظام اداری و اجرایی کشور و عدم همکاری و همراهی برخی از دستگاه‌ها با شهرداری تهران است اما با وجود این مسائل لازم است مسئولان با بازتعریف و طراحی سناریوهای اقتصادی زمینه رفع این کاستی‌ها و توسعه حمل و نقل عمومی را فراهم آورند.

وی با بیان اینکه بازمهندسی مبلمان شهری، ترمیم معابر و پیاده‌روها و ایمنی‌سازی مسیرهای دوچرخه‌سواری یکی از ضرورت‌های توسعه دوچرخه‌سواری به عنوان جایگزینی مناسب برای خودرومحوری است، اظهار داشت: متاسفانه تهران اکنون شهری انسان‌محور نیست بلکه در آن خودروها حرف اول را می‌زنند. علیرغم اقداماتی که از سوی شهرداری برای ایمن‌سازی معابر و مسیرهای دوچرخه‌سواری انجام شده، ما هنوز تا رسیدن به نقطه ایده‌آل فاصله بسیاری داریم.

این عضو شورای شهر با بیان اینکه وضعیت برخی از پیاده‌روها نیز به هیچ وجه قابل قبول نیست، تصریح کرد: معابر و پیاده‌روهای تهران هم‌اینک یا در تسخیر موتورسیکلت‌ها هستند یا آنکه از نظر ایمنی برای بسیاری از شهروندان از جمله معلولان و ناتوانان جسمی در برخی از مواقع خطرناکند. در چنین شرایطی، اینکه انتظار داشته باشیم همه شهروندان بخواهند به جای خودرو به پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری روی بیاورند، انتظاری غیرواقع‌بینانه است و ضروری است در این چارچوب، به‌سازی معابر پیاده در دستورکار جدی شهرداری قرار گیرد.

حسینی میلانی افزود: ترویج دوچرخه‌سواری و گسترش تفکر استفاده از حمل و نقل عمومی و پاک به جای خودروهای شخصی زمانی اثرگذار و نتیجه‌بخش خواهد بود که در عملکرد و رفتار دولتمردان، نخبگان و افراد برجسته‌ جامعه هم قابل مشاهده باشد.

وی با اشاره به آسیب‌های پیشرو خاطرنشان کرد: هرچند از زمانی که حناچی در کمپین سه‌شنبه‌های بدون خودرو شرکت کرده، شاهد هستیم که برخی از مدیران شهری نیز به این حرکت پیوسته‌اند اما باید توجه داشته باشیم همانقدر که رفتارهای باورمندانه می‌تواند در گسترش فرهنگ استفاده از وسایل نقلیه پاک مؤثر باشد، رفتارهای نمایشی بدون پشتوانه هم آسیب‌های خاص خود را دارد. در واقع، زمانی گسترش حمل و نقل عمومی در شهر تهران همگانی خواهد شد که پارکینگ‌های شهرداری در روزهای سه‌شنبه خالی از خودروهای مسئولان باشد.

سخنگوی کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری با تاکید بر اینکه توسعه حمل و نقل عمومی و استفاده گسترده شهروندان از وسایل حمل و نقل پاک جهت مقابله با آلودگی هوا، مستلزم همراهی و همکاری‌ همه دستگاه‌ها و دوری‌گزینی از رفتارهایی است که کاهنده سطح امید و اعتماد در بین شهروندان است، ابراز داشت: در حالی که شرایط کنونی کشور به گونه‌ای است که باید حداکثر انسجام و همدلی را در کشور حاکم کرد و با افزایش نشاط و تحرک، زمینه افزایش تاب‌آوری اجتماعی در برابر دشواری‌های اقتصادی ناشی از دشمنی‌ها و تحریم‌ها را فراهم ساخت، آیا لغو مراسم دوچرخه‌سواری خانوادگی با دستور قضایی در تهران مصداق پیش‌گیری از منکر است یا حاصل یک مصلحت‌سنجی خاص؟

حسینی میلانی اضافه کرد: عنوان شده که برگزاری برنامه های مشابه در گذشته موجب ناهنجاری شده است اما به نظر می‌رسد تفسیر مرزهای ناهنجاری از نگاه قانون و عرف در میان تصمیم‌گیران متفاوت و مبتنی بر سلیقه‌ها است. حمل و نقل پاک یک الزام برای تمامی اقشار اعم از زنان و مردان است و پرهیز از یکجانبه‌گرایی و گفت‌وگو و دستیابی به یک چشم‌انداز مشترک راه ناگزیر ماست.

وی با اشاره به درخواست یکی از خودروسازان مبنی بر عدم الزام نصب فیلتر دوده در زمان تحریم‌ها بیان کرد: در سال ۹۳ بر اساس مصوبه هیأت دولت، نصب «فیلتر جاذب دوده» به منظور کاهش آلودگی هوا الزامی شد. خودروسازان در همان زمان با این مسئله مخالفت‌های گسترده‌ای داشتند اما در نهایت، به اجرای آن گردن نهادند. در شرایطی که خودروسازان در یکی، دو ساله گذشته بیشترین سود و استفاده را از تحولات اقتصادی برده‌اند و به بهانه تحریم‌ها، خودروهایشان را با همان کیفیت و بلکه کمتر و صد البته قیمت بیشتر فروخته‌اند، با همان بهانه تحریم‌ها می‌خواهند از انجام کمترین وظیفه در راستای قانون هوای پاک شانه خالی کنند.

حسینی میلانی افزود: این بهانه آوردن‌ها در حالی است که نارضایتی مردمی از این خودروسازان بسیار آشکار و واضح است و معلوم نیست تا چه زمانی قرار است از انحصارات خودرویی حمایت صددرصدی کنیم، خودروسازانی که قبل از تحریم‌ها به سختی زیر بار اجرای نصب فیلتر دوده بروی خودروهای دیزلی می‌رفتند. حالا هم تحریم را بهانه می‌کنند.

وی با بیان اینکه موافقت با درخواست خودروسازان برای عدم الزام نصب فیلتر دوده، بازی کردن با جان مردم است، یادآور شد: اگر بخواهیم در پایتخت هزاران خودرو دیزلی غیر استاندارد داشته باشیم، وضعیت آلودگی هوای تهران مجددا وارد شرایط ناسالم خواهد شد. در واقع، موافقت با درخواست خودروسازان یک عقبگرد آشکار و در تضاد روشن با حق‌الناس، منافع عمومی و مصالح مردم است چراکه به صورت بسیار مستقیمی به سلامت و بهداشت مردم صدمه وارد می‌کند و انتظار می‌رود دولت محترم این پیشنهاد را از دستورکار خارج کند.