کاهش تحریم ایران و پذیرش طرح فرانسه؛ نسخه کاخ سفید برای دیدار ترامپ و روحانی

نوزدهم شهریور ماه بود که جان بولتون، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ در پیامی توئیتری از سوی رئیس جمهوری آمریکا رسما با کاخ سفید خداحافظی کرد و همزمان و به رغم اعلام محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران مبنی بر منع دخالت تهران در مسائل داخلی واشنگتن، جمعی از مسئولان ایرانی به ویژه محمود واعظی، رئیس دفتر حسن روحانی از این موضوع استقبال کردند.

این مقام مسئول در جریان اظهارات خود در حاشیه نشست هفته گذشته دولت برکناری مشاور امنیت ملی کاخ سفید را نشانه «شکست کامل» سیاست‌های «یک جانبه‌گرایانه، جنگ‌طلبانه، مداخله‌جویانه و بی‌ثبات کننده» او در دوران همکاری‌اش با دولت دونالد ترامپ عنوان کرد.

در همین زمینه بلومبرگ در گزارشی به نقل از منابعی مطلع از احتمال کاهش تحریم‌های ایران از سوی کاخ سفید سخن به میان آورده و نوشت که «طرح کاهش تحریم‌های ایران در نهایت منجر شد که رییس‌جمهوری آمریکا، جان بولتون را از دولت خود کنار بگذارد.»

این شبکه خبری به نقل از سه منبع آگاه به موضوع، بدون ذکر نام، نوشت روز دوشنبه، طرح کاستن تحریم‌های ایران، با هدف فراهم کردن امکان مذاکره با رهبران جمهوری اسلامی، در جلسه‌ای در کاخ سفید مطرح شده است. بولتون در این جلسه در حالی با طرح کاهش تحریم‌های ایران به شدت مخالفت کرده که استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا، از حامیان این طرح در جلسه روز دوشنبه بوده است.

یورونیوز نیز شب گذشته در گزارشی در همین زمینه نوشت که «اخراج ناگهانی جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در روز سه‌شنبه، پس از آن روی داده که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا گفته است احتمالا بخشی از تحریم‌های ایران را لغو خواهد کرد تا به این ترتیب در مقامات تهران انگیزۀ لازم را برای آغاز مذاکرات ایجاد کند.»

موضوع مشاجره لفظی دونالد ترامپ و جان بولتون بر سر تحریم‌های ایران در حالی مطرح می‌شود که رئیس‌جمهوری آمریکا به تازگی اعلام کرده بود آماده است بدون هیچ پیش‌شرطی با همتای ایرانی خود حسن روحانی دیدار کند. دیداری که ممکن است در اواخر ماه جاری میلادی در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک محقق شود.

با این حال مقامات بلند پایه ایرانی به ویژه حسن روحانی در اظهاراتی جداگانه لغو تحریم‌های ایران را شرط اصلی تهران برای از سرگیری گفت‌وگوهای بین ایران و آمریکا آن هم نه شکل دو جانبه بلکه در چارچوب ۱+۵ عنوان کرده‌اند.

در همین راستا به نظر می‌رسد کاخ سفید نیز در حال بررسی کاهش تحریم‌های ایران و پذیرش طرح فرانسوی‌ها برای هموار کردن مسیر گفت‌وگو با تهران است کمااینکه هفته گذشته بن رودز، مشاور امنیت ملی آمریکا در دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهوری سابق این کشور در پیامی توییتری در واکنش به امکان کاهش تحریم‌های ایران از سوی دونالد ترامپ نوشت: «اوباما تحریم‌ها را کاهش داد تا (سطح) برنامه هسته‌ای ایران را کاهش دهد. ترامپ حالا می‌خواهد تحریم‌ها را کاهش دهد تا یک نشست (با رئیس‌جمهوری ایران) برگزار کند و به یک توافقی بازگردد که آن را ترک کرده بود. توافق هوشمندانه‌ای است.»

حالا شبکه خبری CNN در گزارشی به نقل از دو منبع آگاه از «گفت‌وگوهای صورت گرفته در کاخ سفید برای کاهش تحریم های ایران به دلیل اجرای طرح فرانسه و هموار کردن مسیر دیدار احتمالی ترامپ با حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در سازمان ملل متحد» خبر می‌دهد.

این دو مقام آمریکایی که نامشان اعلام نشده، تاکید کرده‌اند که وزارت خزانه‌داری ایالات متحده هنوز به درخواست کاخ سفید مبنی بر تهیه پیش‌نویس طرح کاهش تحریم‌های ایران یا پذیرش طرح کمک مالی ۱۵ میلیارد دلاری فرانسه تن نداده است.

استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا در همین زمینه روز پنجشنبه گذشته در واکنش به اخبار منتشر شده مبنی بر طرح واشنگتن برای کاهش تحریم‌های تهران گفته بود که «ما (آمریکا) تماس‌های مستقیمی با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری و بورنو لومر، وزیر مالی فرانسه داشته‌ایم و آن‌ها کاملاً درک می‌کنند که برای انجام این کار (خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری برای ایران) به ایالات متحده احتیاج دارند و این چیزی نیست که ما در حال حاضر در نظر داشته باشیم.»

همچنان اخبار ضد و نقیضی از تصمیم واشنگتن برای کاهش تحریم‌های ایران در رسانه‌های مختلف منتشر می‌شود و باید دید در نهایت چه اتفاقی رخ خواهد داد.