بیژن کامکار: از دوره صفویه موسیقی ایرانی لطمه خورد و به زیر زمین رفت

بیژن کامکار نوازنده و خواننده موسیقی اصیل ایرانی و عضو گروه موسیقی کامکارها در گفت‌وگو با خبرنگار پانا با موضوع نقش موسیقی اصیل ایرانی در شکوفایی و فراگیرشدن موسیقی ایران در دنیا با اشاره به اهمیت میراث ارزشمند موسیقی ملی گفت: گاه تلاش‌هایی که برای حفظ یک خانه تاریخی یا بنای باستانی به عنوان میراث ملی می‌شود بسیار بیشتر از تلاش برای حفظ میراث فرهنگی است. موسیقی اصیل ایران یک میراث عظیم فرهنگی است که نه تنها برای حفظ آن تلاش بسیار لازم است، باید این موسیقی را در انواع دیگر موسیقی خصوصا موسیقی پاپ استفاده کنیم تا در دنیا حرفی برای گفتن داشته باشیم.

وی ادامه داد: هنرمندان موسیقی پاپ ایران اعم از آهنگساز و خواننده و نوازنده اگر بخواهند وارد مارکت جهانی موسیقی شوند و شنونده پیدا کنند باید به موسیقی ملی و اصیل بپردازند وگرنه هر قدر هم در بخش موسیقی پاپ غربی تلاش کنند، در بهترین حالت هم موسیقی غربی تولید کرده‌اند که گمان نمی‌کنم در مقابل بزرگان موسیقی پاپ دنیا حرفی برای گفتن داشته باشند. من به همه موزیسین‌های پاپ توصیه می‌کنم اگر می‌خواهند صدایشان در دنیا شنیده شود باید به سمت موسیقی اصیل بروند و آن را وارد موسیقی خودشان کنند.

این موزیسین ایرانی درباره حضور موسیقی سنتی در موسیقی پاپ ایران می‌گوید: هرازگاه که می‌خواهند موسیقی پاپ را ایرانی کنند می‌بینیم آنچه در نهایت از آب درمی‌آید موسیقی عربی یا ترک یا هندی یا یونانی است. یعنی شاخصه ملی ندارد.

دوره صفویه بدترین دوره برای موسیقی ایرانی بود

دف‌نواز و عضو گروه کامکارها که طی سال‌ها فعالیت خود نقش مهمی در ورود ساز دف به اجراهای عمومی داشته است درباره سازهای اصیل ایرانی و سیر تحول آنها در آثار موسیقایی ایران می‌گوید: دوران خوب موسیقی ایرانی، که ما آن دوره را با نام موزیسین‌هایی چون باربد و نکیسا و رامتین به خاطر داریم، دوره ساسانی بود که در آن زمان وسعت صدا و آنسامبل موسیقی چندان گسترده نبود و تعداد سازها بسیار محدود و انگشت‌شمار بود. آن زمان یک آنسامبل موسیقی شامل سازهای دف، عود، چنگ (هارپ) و ارغنون یا همان کمانچه امروزی بود.

وی درباره ورود برخی سازهای ملی از حصار خانقاه‌ها به اجراهای عمومی گفت: متاسفانه در دوره صفویه بود که انگ حرام بودن به پیشانی موسیقی و سازهای اصیل ایرانی خورد. این دوره تاریخی یکی از بدترین دوره‌ها برای هنر موسیقی بود و از آن زمان موسیقی ایرانی لطمه خورد و موزیسین‌ها به زیرزمین رفتند. به همین علت است که امروز موسیقی ما صحنه‌ای نیست و بیشتر مجلسی است.

هنوز نمی‌دانیم موسیقی حلال است یا حرام

وی ادامه داد: ما توانستیم ساز دف را از خانقاه به میان مردم بیاوریم و انگ حرام بودن را از آن برداریم. یا ساز کمانچه که وارد موسیقی لُرها شد و از حرام و حلال بودن رها شد. اما هنوزد هم درگیر این معضل حرام و حلالی در موسیقی هستیم و امروز که بیش از ۴۰ سال از انقلاب گذشته است هنوز نمی‌دانیم موسیقی ایرانی حلال است یا حرام. من با کمال ناراحتی می‌گویم که ما موزیسین‌های اصیل تنها هستیم و حمایتی از ما نمی‌شود. البته خواست مردم و تلاش برخی اقشار خصوصا شما خبرنگاران و اصحاب رسانه بسیار موثر خواهد بود و می‌تواند نقش مثبت بسیاری در شکوفایی موسیقی و معرفی آن به دنیا و ورود به بازارهای جهانی موسیقی داشته باشد.

خواننده خانواده کامکارها درباره تازه‌ترین فعالیت این گروه موسیقی گفت: طی ماه‌های آینده گروه کامکارها با یک خواننده از کردستان عراق به صحنه خواهند رفت که من در آن برنامه به عنوان خواننده حضور نخواهم داشت.