گزارشی درباره جدیدترین راهکار برای کنترل بازار ارز
پایان معاملات ساختگی ارز با راهاندازی بازار متشکل ارزی
تهران (پانا) - بازار متشکل ارزی قرار است از معاملات ساختگی در بازار ارز جلوگیری کند و آن گونه که مجیدرضا حریری، نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین می‌گوید بانک مرکزی قرار است ارزی را که تاکنون به صرافی‌ها می‌داده است در چنین بازاری عرضه کند؛ بازاری که قیمت‌ها در آن شفاف‌تر و کنترل آن سهل‌تر است.
اخبار منتشر‌شده درباره راهاندازی بازار متشکل ارزی این امیدواری را به وجود آورده است که تشکیل این بازار بتواند هیجانات کاذب و معاملات ساختگی و صوری بازار ارزی را کاهش دهد و کارشناسان معتقدند بخشی از ثبات بازار ارز ناشی از انتشار این خبر است.
محمود شکسته‌بند، مدیرعامل بازار متشکل ارزی در جدیدترین اظهارات خود در تشریح جزئیاتی جدید از بازار متشکل ارزی اعلام کرده است که سامانه ارز نیما و بازار متشکل ارزی در کوتاه‌مدت به صورت موازی حرکت می‌کنند، اما در نهایت طبیعی است که یکی شوند.
بازار متشکل ارزی به سامانه بانک‌ها و چند بخش بانک مرکزی متصل خواهد بود
به گفته مدیرعامل بازار متشکل ارزی سامانه اصلی این بازار به سامانه‌های بانک‌ها، صرافی‌ها و چند بخش مختلف در بانک مرکزی متصل است، به طوری که کوچک‌ترین ایراد می‌تواند همه فعالیت‌ها را تحت تأثیر قرار دهد، به همین دلیل افزایش دقت سامانه در اولویت است.
«تهران» به پایتخت ارزی کشور تبدیل می‌شود
وی با بیان اینکه راهاندازی این بازار، «تهران» را به پایتخت ارزی کشور تبدیل خواهد کرد، افزود: «اکنون نرخ ارز در کشور ما بر اساس نرخ سلیمانیه، دوبی، استانبول و هرات تعیین می‌شود، در حالی که این روند قابل ادامه یافتن نیست.»
مجیدرضا حریری، نائب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی پانا درباره بازار متشکل ارزی و تاثیر آن بر این بازار گفت: «نمی‌توان هر پدیدهای را با ایده‌آل‌ها سنجید و هر پدیدهای باید با وضع موجود سنجیده شود. طی سالهای متمادی و از سالهای آغاز دهه ۵۰ که اقتصاد کشور نفتی شده است، دولت بزرگترین توزیع‌کننده ارزهای خارجی در بازار بوده است.»
وی افزود: «دولت اکنون به ۸۰ درصد منابع ارزی دسترسی دارد و می‌تواند این بازار را کنترل کند. بخشی از این ارز مربوط به وزارت نفت و بخشی مربوط به شرکت‌های خصولتی است که مدیران آنها را دولت انتخاب می‌کند و این شرکت‌ها بیش از ۸۰ درصد از ارز کشور را در اختیار دارند.»
حریری گفت: «در تمام این سال‌ها، همواره دولت عرضه‌کننده انحصاری ارز بوده است و در این وضع، مدل بعد از انقلاب این بود که بانک مرکزی تعدادی صراف معتمد داشت که از طریق آنها ارز به بازار وارد می‌کرد.»
نائب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین اظهار کرد: «در برخی از برهه‌ها بانک مرکزی از طریق صرافان ارز موجود در بازار را نیز جمع‌اوری می‌کرد تا بتواند بازار را مدیریت کند.»
سوء‌استفاده برخی از صرافان از ارز توزیع‌شده در بازار
وی افزود: «صرافان در بسیاری از برهه‌های زمانی به اعتماد دولتی خیانت کرده و از آن سوء استفاده کردند و اخبار زیادی داشته‌ایم که فلان صراف میلیون‌ها دلار ارز را در دبی یا سایر کشورها به نفع خود معامله کرده است. از وضع کنونی رسیدن به موقعیتی که در آن بازار کمی شفاف‌تر باشد گامی رو به جلو است.»
حریری گفت: «اکنون در تصمیم جدید، بانک مرکزی قرار است ارزی را که تاکنون به صرافی‌ها می‌داده است در بازار متشکل ارزی عرضه کند که قیمت‌ها در آن شفاف‌تر و کنترل بازار سهل‌تر است در نتیجه نسبت به وضع کنونی حرکتی رو به جلو است و از آن استقبال می‌شود.»
وی در پاسخ به این پرسش که با اعلام اخباری از احتمال تشدید تحریم‌ها چه وضعی ممکن است در انتظار تجار و بازرگانان وجود داشته باشد و محدودیت‌های ارزی چه میزان قابل افزایش است، اظهار کرد: «همیشه می‌توان در وضعی که قرار داریم وضع بدتری را نیز تصور کرد. ایران هنوز به موقعیت عراق و شرایط نفت در برابر غذا نرسیده است و هنوز این امکان وجود دارد که ماشین‌الات، تجهیزات صنعتی و حتی کالای ساخته‌شده به کشور وارد کرد و با وجود دشواری‌های تولید همچنان کالاها دربازار وجود دارد.»
حریری گفت: «اگرچه قیمت‌ها در بازار افزایش یافته است و قدرت خرید مردم نیز کم شده است اما وفور کالایی در بازار قابل مشاهده است اما هنوز به نقطه‌ای نرسیده‌ایم که کالایی را بخواهیم و اصلا در بازار موجود نباشد البته این نکته که صحبت ازتشدید تحریم تا چه میزان می‌تواند موفق باشید جای بحث دارد.»
خوش‌بینی بسیاری برای تاثیر مثبت بازار متشکل ارزی شکل گرفته است و آنان که از بازار پرتلاطم نوسان‌های ارزی سود سرشار برده‌اند اکنون این نگرانی را دارند که نتوانند سودهای سرشار گذشته را دوباره تجربه کنند. اما بازار متشکل ارزی با چه مکانیسمی معاملات ارزی را شفاف می‌کند و از قراردادهای ساختگی جلوگیری می‌کند؟
به گفته مدیرعامل بازار متشکل ارزی با بیان اینکه اکنون بسیاری از نرخ‌های ارائه شده برای ارز، غیر واقعی و مبتنی بر داد و ستدهایی است که هرگز انجام نشده، گفت: «بازار متشکل ارزی، نرخ را بر اساس معاملات واقعی مشخص می‌کند، به طوری که تعداد و قیمت ارز مبادله شده به صورت رسمی ثبت می‌شود.»
حداکثر نوسان در بازار متشکل ارزی ۳ درصد است
وی پیاده‌سازی این ساز و کار را روشی مناسب برای کشف قیمت ارز دانست و خاطرنشان کرد: «نرخ موزون متوسط کشف شده در این بازار، عددی است که مبنای معاملات قرار می‌گیرد و حداکثر نوسان در نظر گرفته‌شده برای آن نیز ۳ درصد است.»
شکسته‌بند، راه اندازی این بازار را پایانی بر فعالیت صرافی‌ها با دو یا چند دفتر یا حساب‌های متعدد بانکی به نام اقوام صاحبان صرافی دانست و ادامه داد: «اکنون میان خریداران و فروشندگان ارز برای دریافت مبلغ مورد معامله نگرانی وجود دارد، اما بازار متشکل ارزی این دغدغه را برطرف و به نیابت از طرفین معامله، پول را به حساب آنها واریز می‌کند.»
بازار متشکل ارزی مبتنی بر اسکناس است
وی با تاکید بر اینکه بازار متشکل ارزی مبتنی بر اسکناس است، گفت: «بانک‌ها ارز را از صرافی‌ها دریافت می‌کنند و در صورت اعلام نیاز آنها، اسکناس را نیز بر می‌گردانند.»
به گفته شکسته‌بند، این موضوع تضمین شده و بانک‌ها موظف هستند همه نیاز صراف‌ها به اسکناس را به صورت لحظه‌ای تأمین کنند.
مدیرعامل بازار متشکل ارزی با اشاره به اینکه هر صراف موظف است یک حساب مبتنی بر دلار، یک حساب مبتنی بر یورو و یک حساب مبتنی بر ریال در بانک مورد نظرش افتتاح کند، ادامه داد: «صراف به ما وکالت می‌دهد که از حساب‌های او به اندازه معامله ثبت‌شده در سامانه، برداشت و به حساب طرف دوم معامله واریز کنیم.»
وی همچنین اعلام کرد: «تاکنون حدود ۷۰ صرافی حق عضویت خود در این بازار را پرداخت کرده‌اند، اما چشم‌انداز واقعی، حضور ۶۰۰ صرافی در این بازار است. در این سامانه، حراج ناپیوسته ارز از ساعت نه تا ۱۰ صبح برگزار می‌شود و پس از آن نیز حراج پیوسته عملیاتی خواهد شد و در نهایت بازار در ساعت ۱۴ و ۳۰ دقیقه بسته می‌شود.»
به گفته وی، مسئله پول‌رسانی بانک‌ها در جریان فعالیت این بازار بسیار اهمیت دارد، به طوری که تأخیر در آن می‌تواند بازار را تحت تأثیر قرار دهد و یا اطمینان به آن را کم کند، بنابراین بانک‌ها باید تلاش کنند همواره نیاز ارزی مشتریان خود را تأمین کنند.
مدیرعامل بازار متشکل ارزی همچنین اعلام کرد: «خودپردازهای ارزی، به زودی برای تأمین اسکناس مشتریان راه اندازی می‌شوند.»
شکسته‌بند در پاسخ به این سوال که آیا با راهاندازی بازار متشکل ارزی، سامانه نیما حذف خواهد شد یا خیر، گفت: «این دو بازار در کوتاه مدت به صورت موازی حرکت می‌کنند، اما در نهایت طبیعی است که یکی شوند.»
وی همچنین با اعلام اینکه بانک ملی ایران به عنوان نخستین بانک برای افتتاح حساب توسط صرافی‌ها مشخص شده است، گفت: «تا پایان تیر، سه بانک دیگر نیز معرفی خواهند شد و سپس در یک روند مشخص، سایر بانک‌ها به این مجموعه افزوده می‌شوند.»
ارسال دیدگاه