هشدار درخصوص گودهای شن و ماسه در جنوب غرب پایتخت

زهرا صدراعظم نوری، روز یکشنبه در تذکر پیش از دستور خود با اشاره به ضرورت رعایت ایمنی در شن چاله‌های منطقه ١٨، افزود: بیش از ۵۰ سال از آغاز فعالیت استحصال معادن شن و ماسه در محدوده رودخانه کن در منطقه ۱۸ شهرداری می‌گذرد که منجر به ایجاد گود شن و ماسه‌ای به عمق متغیر بین ۵۰ تا ۱۰۰ متر در منطقه‌ای به وسعت ۲۹۱ هکتار در موقعیت مابین رودخانه کن، جنوب بزرگراه فتح، غرب بزرگراه شهید بروجردی و شمال بزرگراه آزادگان شده است.

وی ادامه داد: مخاطرات ناشی از تجاوز گود به حریم و بستر رودخانه کن در محدوده موردنظر و احتمال وقوع رانش گسترده در محدوده‌ای به شعاع حداقل ۱۰۰ متر در صورت وقوع سیلاب‌های با دوره بازگشت ۱۰۰ ساله و بالاتر، خطر بالقوه ای برای بزرگراه فتح و راه آهن تهران-جنوب می‌باشد. این موضوع در محدوده‌هایی که عرض دیواره به حدود ۵ متر رسیده بحرانی‌تر است و احتمال وقوع تخریب بیشتر می‌باشد.

نوری با بیان اینکه عملیات عمرانی در اطراف این محدوده و انحراف آب رودخانه در یک بازه، باعث فرسایش کناره ساحل غربی و بحرانی‌تر شدن شرایط پایداری گود شده است، تاکید کرد: از این روی، با توجه بررسی عواقب و مخاطرات محتمل اثرات متقابل معادن و رودخانه، در حوزه ایمن سازی رودخانه کن از خطر ناشی از گود و کاهش پتانسیل وقوع فرورانش گسترده در منطقه در زمان سیلاب‌های محتمل، اقدامات کوتاه مدت و میان مدت ظرف سه سال گذشته زیر نظر معاونت فنی و عمرانی با همکاری شهرداری منطقه انجام شده که در کاهش خسارات محتمل در سیلاب‌های اخیر نیز مؤثر واقع شده است ولی این اقدامات، در زمان سیلاب‌های محتمل در دوره بازگشت‌های بالاتر از ۵۰ سال پاسخگو نخواهد بود.

وی ادامه داد: لذا ضروری است برنامه زمان بندی برای تسریع در انجام اقدامات بلندمدت شامل احداث دیواره‌های حفاظتی و شیب شکن در دیوار مابین گود و ساحل رودخانه و تخصیص اعتبار مورد نیاز در دستورکار معاونت فنی و عمرانی و منطقه ۱۸ قرار بگیرد.

رئیس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر تهران گفت: از سوی دیگر با توجه به مجاورت بخشی از ضلع کندرو بزرگراه بروجردی با بخش عمیق گود ناپایدار در فاصله‌ای کمتر از ۱۰ متر و وجود ترک‌های عمیق متعدد در محدوده مورد نظر که حاکی از فعال بودن جبهه رانشی دیواره گود می‌باشد ضروری است اجرای برنامه زمانبندی ایمن سازی موقت و دائم گود در محدوده موردنظر در اولویت اقدامات قبل از هرگونه برنامه افتتاح و ارائه مجوز برای بارگذاری ترافیکی در محدوده مورد نظر قرار گیرد.

وی با اشاره به بررسی‌ها و بازدیدهای صورت گرفته، تاکید کرد: در حال حاضر صرفاً یکی از مالکین اراضی مورد نظر (شامل سه شرکت فربت، خلیج فارس و شن ما) نسبت به تصویب طرح ایمن سازی موقت به روش ایجاد دیواره شیبدار با استفاده از مصالح خاکی زیر نظر سازمان مشاور فنی و مهندسی اقدام نموده که عملیات ایمن سازی انجام شده توسط این شرکت نیز پیشرفت بسیار کمی داشته است (فقط در محدوده‌ای به عمق حدود ۱۰ متر در ضلع مجاور رودخانه).

نوری در پایان گفت: به این ترتیب، اقدامات انجام شده برای الزام مالکین به اجرای سازه نگهبان و پایدار سازی موقت و دائم گود از کندی قابل توجهی برخوردار است. از این رو ضرورت دارد استانداری تهران با استفاده حداکثری از ابزارهای حقوقی و ظرفیت‌های قانونی مانند شورای تأمین استان، اقدام عاجل جهت الزام کلیه مالکین اراضی مذکور به ارائه و تصویب طرح ایمن سازی مناسب برای پایدارسازی گود زیر نظر مراجع ذی صلاح انجام شود.