برابری یک تن زعفران خشک با ۱۷ هزار بشکه نفت

به گزارش ایسنا، علی عبداللهی در جلسه شورای آب استان خراسان رضوی که در محل دفتر استاندار برگزار شد، اظهار کرد: بر این باور هستیم که برای رسیدن به ثبات و پایداری آب در شرق کشور به دو بال توسعه و مدیریت مصرف در منابع نیاز داریم. نمونه بارز این امر شهر مشهد است که در مدیریت مصرف و منابع و توسعه خطوط مانند خط دوستی کمک کرده تا مشکل مرتفع شود.

او در خصوص طرح انتقال آب دریای عمان، گفت: در شرق کشور نگرانی تحت عنوان تخلیه روستاها و افزایش جمعیت حاشیه‌نشین شهرهای بزرگ داریم. ۵۳ درصد آب شیرین در خاورمیانه تولید می‌شود که سهم عمده متعلق به عربستان و امارات بوده و سهم کشور ما نیم درصد است. سهم برخورداری کشور ما از آب دریای عمان و خلیج فارس ۶ لیتر در شبانه‌روز بوده، در حالی که سرانه برداشت برای عربستان و امارات در حال حاضر ۵۰۰ لیتر در شبانه‌روز است.

عبداللهی با بیان اینکه طرح کلان عمان چند هدف دارد، عنوان کرد: تثبیت مالکیت سهم دریا و برداشت از دریای عمان یکی از این اهداف است که با توجه به پیش‌بینی‌ها در دیپلماسی آب نگران هستیم که در آینده نتوانیم به راحتی سهم برداشت آب از دریاهای خلیج فارس و عمان را به دست آوریم. امنیت مرزهای شرق کشور به جهت تخلیه شهرها و روستاها بسیار حائز اهمیت است که این طرح آن را پوشش خواهد داد.

مجری طرح انتقال آب دریای عمان ادامه داد: تامین آب پایدار شرب و صنعت، ایجاد ۲۰۰ هزار فرصت شغلی در مرز شرقی کشور، مهاجرت و حاشیه‌نشینی از شهرهای بزرگ به مرکز صنعتی، رونق اقتصادی شرق کشور، بهبود وضعیت محیط زیست، توجه به توسعه سواحل مکران و استفاده از صنایع پتروشیمی و فولاد در چابهار از اهداف این طرح است.

او همچنین بیان کرد: به همت وزارت نیرو و استانداری در ۳۰ بهمن ۹۵ مطالعات طرح عمان شروع شد، در ادامه در سال ۹۶ به همت نمایندگان ردیف مطالعاتی را در لایحه بودجه سال ۹۷ و ۹۸ تعیین کردیم. درصد پیشرفت مطالعاتی ۸۲ درصد است که ظرف یک ماه به ۱۰۰ درصد خواهد رسید. مطالعات از خلیج چابهار شروع می‌شود. مسیریابی خط انتقال شامل چابهار- ایران‌شهر، ایران‌شهر- زاهدان، زاهدان- بیرجند- گناباد و گناباد- مشهد است.

عبداللهی ادامه داد: هزینه این طرح چهار میلیارد دلار بوده و هرچه سرمایه‌گذاری به سمت مشهد بیاید، هزینه افزایش می‌یابد. نرخ بازدهی سود برای بخش سرمایه‌گذاری با در نظر گرفتن دوره بازگشت ۱۱ ساله سرمایه و دوره بهره‌برداری ۲۰ ساله، ۱۶ درصد برآورد و تثبیت شده است.

مجری طرح انتقال آب دریای عمان اضافه کرد: برنامه زمان‌بندی بهره‌برداری از خط به این صورت بوده که در سال ۱۴۰۰، قطعه اول تا ۳۵ میلیون مترمکعب بهره‌برداری خواهد شد، در سال ۱۴۰۳ نیز طرح تا انتهای خط پیش خواهد رفت. افق نهایی طرح در ۱۴۲۰ ترسیم شده که حجم ۷۵۰ میلیون متر مکعب در سه خط ۲۵۰ میلیونی خواهد بود و سهم استان ۳۳۰ میلیون متر مکعب است. کارها تقریبا تکمیل شده است.

وی با اشاره به اینکه وقتی قیمت تمام شده آب سه دلار در منطقه رقم می‌خورد، باید راه ملی پیدا کنیم تا توجیه اقتصادی‌‎تری برای دولت امکان‌پذیر باشد، تصریح کرد: باید بتوانیم دولت را در راستای امکاناتی که در اختیار می‌گذارد، کمک کنیم که معامله برد بردی ایجاد شود. در همین راستا به راه حلی تحت عنوان طرح رونق و تحول اقتصادی شرق کشور با محوریت صنعت زعفران پیوست طرح انتقال آب عمان رسیدیم.

عبداللهی خاطرنشان کرد: ما در خط انتقال عمان ظرفیتی تحت عنوان ظرفیت مازاد خط در زمستان داریم. در فصل تابستان به دلیل اینکه قیمت آب بالا است، دولت این درخواست را دارد که برای شهرهایی که در تابستان کمبود دارند، خرید تضمینی داشته باشد. ظرفیت انتقال خط اول ما در فاز اول ۲۵۰ میلیون مترمکعب است. برای ۱۵۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی که می‌تواند به زعفران تخصیص یابد، پتانسیل داریم.

مجری طرح انتقال آب دریای عمان بیان کرد: زعفران تنها محصولی است که در زمستان آب نیاز دارد و در فصل‌های گرم سال نیازی به آب ندارد. تنها این کشت می‌تواند مشکل را در این قضیه حل کند. استان ما آب، خاک و هوایی دارد که می‌تواند محصول زعفران تولید کند. این خطه از مرز کشور است که سه میلیون هکتار زمین مستعد کشاورزی در این منطقه دارد که ثروت عظیمی است.

لازم به ذکر است در سال گذشته در هر هکتار ۴۲ کیلوگرم زعفران برداشت کردیم. ۲۷۰ تن زعفران نیز در سال ۹۷ داشتیم. اسپانیا و امارات زعفران ما را خریداری می‌کنند. ما ۸۸ درصد زعفران کل دنیا را تولید می‌کنیم اما سهم اقتصادی ما ۳.۵ درصد است. یک تن زعفران خشک با ۱۷ هزار بشکه نفت در اقتصاد کشور برابری می‌کند. زعفران به جهت اینکه پایه دارویی و تغذیه‌ای دارد، به راحتی قابل تحریم نیست و همه به آن نیاز دارند. در شرایطی که تهدیدی که برای بخش نفت به وجود آمده، می‌توان نفت را به انرژی برق تبدیل کرد، در اختیار آب شیرین‌کن قرار داد و برای تولید زعفران به فرصت تبدیل کرد.

عبداللهی گفت: دولت قرار است در بخش اراضی ملی به ما کمک کند، ۱۵۰ هزار هکتار زمین که از دولت گرفتیم در معاوضه با بخش آب شرب در قیمت آن تعدیل خواهیم کرد تا به شدت کاهش یابد. درآمد زعفران بر اساس هر کیلو ۷ میلیارد دلار در میانگین ۵ ساله است. متوسط ارزآوری سالانه بدون در نظر گرفتن صنعت بسته‌بندی و فرآوری با ۳۰ درصد بازچرخانی آب برای ۱۵۰ هزار هکتار و ۹۰ میلیون آب، ۵.۱ ملیارد دلار درآمد سالانه بوده و برای یک میلیون نفر جمعیت اشتغالزایی دارد.

مجری طرح انتقال آب دریای عمان در خصوص مزایای اجرای طرح زعفران، تصریح کرد: نگهداری راحت زعفران، حمل و نقل آسان، درآمد دو تا سه برابر قیمت نفت حتی در شرایط تحریم، ساماندهی ظرفیت انتقالی آب از عمان، عدم امکان تحریم صادرات زعفران، کشت کم‌آب‌تر و پرسود، عدم نیاز به صادرات زعفران خام با قیمت پایین، بازده اقتصادی بسیار بالا، عدم نیاز به تملک زمین و شرایط نگهداری بسیار آسان از مزایای این طرح است.