97؛ سال پرفرازو نشیب اما موفق برای دستگاه تعلیم و تربیت
تهران (پانا) - خبرگزاری ایرنا در گزارشی عملکرد یک سال وزارت آموزش و پرورش را به عنوان بزرگترین دستگاه اجرایی کشور که مسئولیت تعلیم و تربیت حدود 14 میلیون دانشآموز را بر عهده دارد، چنین توصیف کرد: «این وزارتخانه با وجود مخالفان و موافقان در اجرای برنامهها موفق شد گامهای اولیه را در زمینههایی چون حذف پیک نوروزی، تاثیر سوابق تحصیلی پایه دوازدهم در کنکور، ایجاد اتاق بازی و یادگیری، انتخابات صندوق ذخیره فرهنگیان، انتخابات شورای عالی آموزش و پرورش و انتصاب مدیران مدارس از طریق آزمون بردارد.»
در ادامه این گزارش آمده است:
هر چند که تعدادی از این طرحها برای ارزشیابی میزان موفقیت به زمان نیاز دارد اما به نظر میرسد در ابتدای راه نیز توانستهاند کارنامه قابل قبولی ارائه دهند که مورد استقبال دانش آموزان و خانوادهها قرار گرفته است.
طرح «عید و داستان» جایگزین پیکهای نوروزی
در آغازین روزهای سال ۹۷، با اعلام خبر حذف پیکهای نوروزی و جایگزینشدن طرح عید و داستان در قالب داستانخوانی، داستانگویی و داستاننویسی، که از مدتی قبل توسط مسئولان وزارت آموزش و پرورش خبری شده بود، گام اول وزارتخانه برای تغییر در فرآیند و روش آموزش در مدارس بود.
این طرح موجب شادی و نشاط خانوادهها و دانشآموزان برای سپری کردن ایام نوروز بدون دغدغه حل دفترچههای پیک شد.
وزارت آموزش و پرورش با این اقدام که البته با استقبال معلمان، دانشآموزان، خانوادهها و همچنین تائید کارشناسان همراه شد؛ تلاش کرد تا روزهای تعطیلات نوروزی را به گونهای دیگر برنامهریزی کند به این نحو که در گام اول توزیع پیک نوروزی در تمامی مدارس دولتی و غیردولتی ممنوع شد.
این وزارتخانه تلاش کرد دانشآموزان را به داستاننویسی، داستانخوانی و داستانگویی تشویق کرده و به نوعی این اقدام را جایگزین تکالیف سخت و طاقتفرسای نوروزی کند تا با این کار ضمن اینکه دانشآموزان به کتابخوانی تشویق شوند از دغدغه حل تمرینهای مختلف رهایی پیدا کنند؛ طرحی که موجب خوشحالی خانوادهها و بچهها شد.
بر اساس این تصمیم مسئولان وزارت آموزش و پرورش، به مدارس توصیه شد دانشآموزان بر اساس علاقه خود داستانی خوانده و آن را خلاصهنویسی کنند یا داستانهایی که از پدربزرگها و مادربزرگها میشنوند را به نگارش درآورند و یا داستانی را خوانده و صدای خود را ضبط کنند.
مسئولان وزارتخانه علت این تصمیم را اینگونه عنوان کردند که با توجه به شرایط کودکان و طولانی بودن ایام نوروز و فاصله نگرفتن دانش آموزان از فعالیتهای یادگیری، پیش از این پیکهای نوروزی برای دانش آموزان تهیه میشد اما بررسیها نشان میدهد که پیکهای نوروزی در تعمیق و تثبیت یادگیری دانشآموزان نقش چندانی نداشته اند بلکه تبدیل به فرایند چالشی و فرسایشی شده بود و خانوادهها و دانشآموزان تمام ایام نوروز درگیر حل کردن پیک نوروزی بودند.
متناسبکردن فعالیت های عید نوروز با اقتضائات کودکی، توسعه داستانخوانی، داستانگویی و داستاننویسی، تقویت مهارتهای خوانش، شنیداری و گفتاری، ابراز وجود و پرورش قوه تفکر و خلاقیت و به رسمیت شناختن حق انتخاب دانشآموزان با هدایت و راهبری معلمان از جمله اهدافی بود که مسئولان دستگاه تعلیم و تربیت برای اجرای این طرح در ایام نوروز امسال ترسیم کردند.
البته وزارت آموزش و پرورش برای جلوگیری از سودجویی عدهای از افراد برای ارائه کتابهای با قیمت بالا و کیفیت پایین به دانش آموزان، اعلام کرد که بچهها نیازی به خرید کتاب ندارند و میتوانند از کتاب دوستان، آشنایان و یا کتابخانه محل زندگی خود استفاده کنند.
در مناطق محروم روستایی و عشایری نیز با کمک کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در قالب طرح «عید و داستان» کتابها به صورت رایگان در اختیار دانشآموزان قرار گرفت و درهای برخی کتابخانههای کانون در ایام نوروز به روی دانشآموزان گشوده شد.
با این اقدام که از یک سو خوشحالی دانشآموزان و از سوی دیگر آسودگی خاطر خانوادهها را به همراه داشت، نوروز ۹۷ برای حدود هفت میلیون و ۵۰۰ هزار دانش آموز دوره ابتدایی متفاوتتر از سالهای گذشته سپری شد زیرا تعطیلات نوروزی را به گونهای متفاوت گذراندند، با داستانگویی، داستانخوانی و داستاننویسی، فصل بهار را زیباتر آغاز کرده و در واقع با تمرین نحوه روایت کردن داستانها، خود را برای داستان واقعی زندگی در آینده آماده کردند.
در این میان، کارشناسان حوزه آموزش و پرورش حذف تکالیف نوروزی را همسو با آموزشهای نوین دنیا دانستند و بر این باور بودند که تکالیف درسی رابطهای یک سویه از معلم به دانش آموز است اما داستاننویسی، داستانگویی و داستانخوانی باعث میشود اختیارات و تعامل دانشآموز و خانواده در مدرسه افزایش یابد.
پس از اجرای طرح عید و داستان و بررسی و ارزیابیها معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش از ادامه اجرای این طرح برای نوروز سال ۹۸ خبر داد و گفت: بر اساس ارزیابیها سال گذشته ۸۶ درصد مدارس کشور مقید به اجرای این طرح بودند و برپایی نمایشگاههای مختلف از تولیدات دانشآموزان نیز نشان از استقبال طرح داشت.
«رضوان حکیم زاده» اظهار داشت: دانشآموزان طرح عید و داستان را با هدف تقویت مهارت نوشتن و خواندن در ایام نوروز دنبال میکنند.
وی با اشاره به اینکه چالش اصلی در مقید نبودن به اجرای طرح عید و داستان در نوروز ۹۷ را در شهر تهران داشتیم، تصریح کرد: یکی از دلایل آن را دیر اعلام شدن حذف پیک نوروزی عنوان کردند که امسال این مساله رفع شد اما در مجموع اجرای طرح در دیگر مدارس کشور با موفقیت و رضایت خانوادهها و دانشآموزان همراه بود.
تکمیل ساختار نظام آموزشی ۳-۳-۶
ساختار «۳-۳-۶» که از سال تحصیلی ۹۱-۹۰ در نظام آموزشی کشور استقرار پیدا کرده بود در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ با رسیدن دانشآموزان نظام جدید به پایه دوازدهم تکمیل شد.
با تغییر ساختار آموزشی از «۴-۳-۵» به «۳-۳-۶»، محتوای کتابهای درسی به ترتیب از سال تحصیلی ۹۱ (پایه دوم و ششم ابتدایی)، سال ۹۲ (سوم ابتدایی و اول راهنمایی)، سال ۹۳ (چهارم ابتدایی و دوم راهنمایی) سال ۹۴ (پنجم ابتدایی و سوم راهنمایی)، سال ۹۵، (اول دبیرستان و دوم دبیرستان) و سال ۹۶، سوم دبیرستان تغییر پیدا کرد.
با اعمال این تغییرات، دانشآموزان پایه پنجم ابتدایی به جای ورود به مقطع راهنمایی، به دوره ششم ابتدایی وارد شدند و براین اساس مقطع اول راهنمایی فقط برای همان سال حذف شد.
به این ترتیب بر اساس نظام آموزشی جدید، دانشآموزان هر سال به یک پایه بالاتر وارد شدند تا اینکه در سال ۹۷ این چرخه تکمیل و دوره پیش دانشگاهی به طور کامل حذف شد.
سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی که مسئولیت تالیف محتوای آموزشی را دارد، در سال ۹۷ تلاش کرد تا کتابهای جدیدالتالیف پایه دوازدهم به موقع در مهرماه به دست دانشآموزان برسد.
در ابتدای استقرار نظام ۳-۳-۶ در دوره ابتدایی، تنها پنج عنوان کتاب و در دوره متوسطه اول ۱۳ عنوان کتاب باید از نظر محتوایی تغییر میکرد اما با رسیدن تغییرات به دوره متوسطه دوم، هر سال باید حدود ۳۰۰ عنوان محتوای آموزشی تهیه میشد که سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی توانست این کار را با موفقیت به نتیجه برساند به گونه ای که دانشآموزان پایه دوازدهم در سیستم آموزشی ۳-۳-۶ برای سال تحصیلی ۹۸ - ۹۷ شاهد ۲۸ عنوان کتاب جدیدالتالیف در رشتههای ریاضی، علوم تجربی، علوم انسانی و معارف اسلامی و رشتههای فنی و حرفه ای و کاردانش بودند.
این سازمان همچنین در سال جاری ارتباط با مخاطبان و نظرسنجی درباره تولیدات و محتواهای آموزشی را به عنوان راهبرد خود انتخاب کرد تا بتواند زمینه ارتباط سازنده با معلمان، دانش آموزان و ذی نفعان را در این رابطه فراهم کند.
اعمال سوابق تحصیلی نمرات نهایی پایه دوازدهم در کنکور
وزارت آموزش و پرورش و سازمان سنجش آموزش کشور سال ۹۷ با فراز و نشیبهای بسیاری درباره میزان درصد تاثیر سوابق تحصیلی در کنکور روبرو شدند و از آنجا که سال ۹۷ با استقرار پایه دوازدهم ساختار آموزشی تکمیل شد، ابتدا تصمیم بر این بود که سوابق تحصیلی به صورت ۲۰ درصد قطعی و۱۰ درصد مثبت باشد.
این مساله با موج نگرانی و اعتراض دانشآموزان و خانوادهها همراه شد و مسئولان دو دستگاه بر آن شدند تا تغییراتی در این رویه ارائه دهند.
بر اساس آخرین تصمیم وزارت آموزش و پرورش و سازمان سنجش آموزش کشور، صرفا سابقه تحصیلی نمرات امتحان نهایی پایه دوازدهم در کنکور سال ۹۸ اعمال میشود و در پایههای یازدهم و دهم سابقه تحصیلی به سازمان سنجش آموزش کشور ارائه نخواهد شد.
منظور از سوابق تحصیلی این است که دانشآموز تعدادی از دروس متوسطه را به صورت نهایی و برابر استانداردهایی که شورای عالی آموزش و پرورش مشخص میکند، امتحان داده باشد که این درسها شامل دروس پایه دوازدهم در رشته تجربی، ریاضی، انسانی و علوم و معارف اسلامی است که بر اساس امتحانات نهایی ارزیابی میشود.
در نظام قبلی، عمده سابقه تحصیلی متمرکز در پایه سوم متوسطه بود و چهار درس دوره پیش دانشگاهی تاثیر پنج درصدی در کنکور داشت به عبارت دیگر ۲۵ درصد سوابق تحصیلی در پایه سوم متوسطه و پنج درصد در پیش دانشگاهی بود.
همچنین بر اساس تغییر ضوابط و چارچوب ورود به دانشگاه که از سال ۹۷ پایهگذاری شده، دانشآموزان میتوانند با توجه به سوابق تحصیلی، ۸۵ رشته دانشگاهی را بدون آزمون انتخاب کرده و ادامه دهند.
وزارت آموزش پرورش در مورد افرادی که سنوات قبل فارغ التحصیل شدهاند نیز امکانی را فراهم کرد تا «ترمیم نمرات دروس امتحانات نهایی» را برای کنکور داشته باشند که مطابق آن دانشآموزانی که فارغالتحصیل سال ۱۳۸۴ به بعد هستند و امتحان نهایی دادهاند، میتوانند در یک درس یا دروسی که علاقه مند هستند، نمره خود را ترمیم کنند و ارتقاء بخشند.
این افراد باید در یکی از نوبتهای امتحانهای رسمی یعنی خرداد، شهریور یا دی ماه هر سال به منطقه آموزش و پرورشی که فارغالتحصیل شدهاند درخواست خود را ارائه دهند و بر اساس بخشنامهای که به مدارس ابلاغ شده است، از این دانشآموزان امتحان گرفته میشود.
برگزاری آزمون انتخاب و انتصاب مدیران مدارس برای اولین بار
وزارت آموزش و پرورش در رویکرد جدیدی در سال ۹۷ تصمیم گرفت تا با تشکیل کمیتهای فرآیند انتخاب و انتصاب مدیران مدارس را به گونهای دیگر مدیریت کند به همین دلیل از فرهنگیان دارای شرایط خواست تا آمادگی خود را در این رابطه از طریق ثبتنام در سامانه entekhab.medu.ir اعلام کنند که در نهایت ۱۱ هزار متقاضی برای مدیریت حدود سه هزار مدرسه ثبتنام کردند.
در مرحله اول مدارس متقاضی انتخاب مدیر شامل یک هزار و ۵۴۱ مدرسه ابتدایی، ۷۵۵ مدرسه متوسطه اول و ۷۳۵ مدرسه متوسطه دوم بودند.
از میان داوطلبان، حدود ۱۰ هزار نفر توسط کمیتههای انتخاب و انتصاب مدیران مناطق مرکز استانها تائید و امکان حضور آنان در آزمون حضوری و الکترونیکی توسط مرکز نیروی انسانی برنامهریزی وزارت آموزش و پرورش فراهم و آزمون ۳۰ خرداد سال ۹۷ از طریق سامانه LTMS.medu.ir برگزار شد.
در این آزمون سطح علمی داوطلبان در زمینه سند تحول بنیادین نظام آموزشی، مدیریت مالی و اداری مدارس، تسلط به قوانین آموزش و پرورش، برنامه درسی ملی و کتابهای روابط انسانی نوشته میر کمالی، اصول مشاوره نوشته صافی و نظارت آموزشی نوشته عبدالهی مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفت.
وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده است که با عمومیت یافتن روش انتصاب و انتخاب مدیران به صورت الکترونیکی، تمامی مدیران مدارس از طریق آزمون تعیین میشوند و صرفا در برخی مناطق که داوطلبی برای مدیریت نداشته باشد، با بهرهگیری از روش قبلی، فردی توسط منطقه آموزش و پرورش انتخاب خواهد شد.
حذف یا ابقای آزمون مدارس سمپاد
شاید بتوان چالش برانگیزترین مساله وزارت آموزش و پرورش در سال ۹۷ را اعلام حذف آزمون ورودی پایه هفتم مدارس استعدادهای درخشان دانست که با افت و خیزهای بسیاری همراه شد.
شورای عالی آموزش و پرورش به منظور کاهش تنوع مدارس اعلام کرد که دانشآموزان ورودی پایه هفتم این مدارس در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ نباید هیچ آزمونی برگزار شود.
این مطلب نگرانیهایی را در میان خانوادهها و دانشآموزان ایجاد کرد زیرا آنها ثمره چند ماه تلاش و شرکت در کلاسها و آزمونهای مختلف برای آمادگی در آزمون ورودی مدارس استعدادهای درخشان را از دست رفته می دیدند.
واکنشهای تند نسبت به این تصمیم وزارت آموزش و پرورش، مسئولان را برآن داشت تا از حذف کامل آزمون ورود مدارس سمپاد چشم پوشی کرده و به صورت سنجش هوش رقابتی در میان دانشآموزان برگزار کنند تا در نهایت برترینها وارد این مدارس شوند.
مسئولان آموزش و پرورش در ابتدا تلاش داشتند تا با حذف این آزمون برای سال تحصیلی ۹۸ - ۹۷ دانش آموزان بدون هرگونه جداسازی در کنار هم به تحصیل ادامه دهند و پس از شناسایی استعدادهایشان در سه سال دوره متوسطه اول، برای ورود به پایه دهم از مزایای آزمون مدارس تیزهوشان بهرهمند شوند.
اما در این میان انتقادهایی به این تصمیم وارد شد به گونهای که دبیر سابق شورای عالی انقلاب فرهنگی در واکنش به تصمیم وزارت آموزش و پرورش مبنی بر حذف آزمون ورودی مدارس تیزهوشان در دوره اول متوسطه، اعلام کرد که قرار است این موضوع در شورای عالی پس از کارشناسیهای لازم مطرح شود و هر تصمیمی که شورا اتخاذ کند، رویه اجرا باشد.
محمدرضا مخبر دزفولی همچنین بیان داشت: مقرر است تا زمان تصمیمگیری نهایی شورای عالی انقلاب فرهنگی، هر گونه اقدام در این زمینه متوقف شود تا نگرانیهای به وجود آمده مرتفع شود.
با توجه به نقش مدارس سمپاد در جریان تربیت نخبگانی کشور، تصمیم حذف این مدارس در نهایت توسط رئیس جمهوری به امضا نرسید و آزمون ورود به مدارس استعدادهای درخشان پایه هفتم حذف نشد بلکه مردادماه سال ۹۷ آزمون هوش و استعداد برگزار و منجر به حرف و حدیثها و مناقشات بسیاری شد و این روش گزینش دانشآموز منتقدان و طرفداران جدی داشت.
در نهایت از میان ۱۵۰ هزار نفر برای ورود به پایه هفتم مدارس سمپاد (سازمان مدارس پرورش استعدادهای درخشان) در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ ثبتنام و در آزمون سنجش هوش شرکت کردند که ۱۵ هزار نفر معادل ۲ تا ۳ درصد دانشآموزان پذیرفته شدند و وزارت آموزش و پرورش تلاش دارد تا شیوه برگزاری آزمون این مدارس را برای سال ۹۸ ساماندهی کند.
انتصاب اولین رئیس دانشگاه فرهنگیان
«حسین خنیفر» که از ۲۰ آذر سال ۹۶ به عنوان سرپرست دانشگاه فرهنگیان منصوب شده بود، ۱۸ اردیبهشت سال ۹۷ با حکم وزیر آموزش و پرورش به عنوان اولین رئیس این دانشگاه به مدت چهار سال انتخاب شد.
دانشگاه فرهنگیان از سال ۱۳۹۰ با تجمیع تمامی مراکز تربیت معلم سراسر کشور تاسیس شده است و پیش از خنیفر، سه سرپرست دیگر به نامهای اسدالله اسدی گرمارودی، جهانبخش محبی نیا و محمود مهر محمدی سرپرستی داشته است.
الکترونیکیشدن روش ارسال سوالات نهایی به مدارس
در پی لو رفتن بخشی از سوال های درس معارف اسلامی مقطع پیش دانشگاهی در اوایل خرداد سال ۹۷، مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد که تمامی سوالهای امتحانات نهایی خرداد همه رشتههای تحصیلی به حوزه های امتحانی به صورت الکترونیکی انجام میشود.
«عبدالرسول عمادی» رئیس سابق مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش به دنبال این اتفاق، اظهار کرد: با این روش در فرصت نیم ساعت مانده به آغاز امتحان، برگهها تکثیر شده و راس ساعت ۸ در اختیار دانشآموزان قرار میگیرد و با این برنامه واسطه حوزه تکثیر سوالات امتحان نهایی دوره پیش دانشگاهی برداشته شده و از این پس امکان هیچ گونه سوءاستفادهای وجود ندارد.
با این تصمیم وزارت آموزش و پرورش، شیوه ارسال سوالات نهایی به مدارس سراسر کشور اکنون به صورت الکترونیکی انجام میشود که امکان هر گونه تخلف را منتفی کرده است.
ارسال دیدگاه