تورج اصلانی: مرگ در وطن خود شیرین‌تر از زندگی سخت در غربت است

نشست خبری فیلم حمال طلا با حضور تورج اصلانی(کارگردان)، پیام احمدی‌نیا، لطف الله سیفی،ژاله صامتی و حسن زاهدی(بازیگران)، منصور سهراب پور(تهیه کننده)، حسن اصلانی(مدیر فیلمبرداری)، هادی نادی(نویسنده)، مجید علی اسلام(طراح صحنه و لباس)، محمد صالحی(صدابردار)، رضا عربی(طراح گریم) با حضور حمیدرضا مدقق به عنوان مجری برگزار شد.

تورج اصلانی در ابتدای این نشست پرسش و پاسخ، گفت: فیلم کاملا در دنیای رئال می گذرد و این رئالیته به این برمی‌گردد که همه چیز در این فیلم واقعی است و هیچ چیز ساخته و پرداخته ذهن نیست. چیزهایی در فیلم می بینیم که در عالم واقع هم قابل مشاهده است و هیچ چیزی تصنعی نیست حتی به زمان فیلم هم توجه شده که به واقعیت نزدیک باشد. در اکثر موارد جرح یا تغییری در سکانس ها یا رفتار بازیگران نداشته ایم و بازیگران برای بازی نقش شان نمودهای بیرونی آن را دیده اند.

سهراب پور، تهیه کننده این فیلم در پاسخ به سوالی در مورد دومین حضورش در جشنواره امسال پس از فیلم درخونگاه گفت: من دوست داشتم بیش از آنکه در مورد حمال طلا صحبت بکنم،ابتدا درباره حملاتی که به فیلم درخونگاه شد صحبت بکنم. در برنامه ای که همه ما می دانیم، یک شبه منتقدی که از یک جا خوراک می گیرد، دور از ادب و دور از شان یک آدم فرهنگی،هرچه بخواهد به زبان می آورد و هرچه بخواهد می گوید. از ظاهر خشنی که برای خود ایجاد کرده و کسی جرات نمی کند به او حرفی بزند تا این حرف هایی که درست نیست. او به راحتی زحمت عوامل فیلم را نادیده می‌گیرد و بدون حضور نماینده فیلم به آن توهین می کند. این شخص، فرد کم شخصیتی است که می توان به راحتی به سابقه او مراجعه کرد تا فهمید از کجا تغذیه می شود. اگر ما شورای پروانه ساخت داریم، چرا این آقا به خودش اجازه می‌دهد هر حرفی بزند؟ طی سالیان گذشته فشارهای اقتصادی زیادی به مردم آمد که ریشه های بسیاری دارد اما اگر علمای ما درباره ربا صحبت کرده اند و در قرآن ۸ آیه در این مورد وجود دارد، من نمی دانم کجای این مورد مشکل دارد که این آقا با آن مخالف است؟

او ادامه داد: ما در هر دو فیلم سعی کردیم این پدیده را به تصویر بکشیم و به عنوان هنرمند وظیفه داشتیم در مورد مشکلات مردم فیلم بسازیم. سوابق افراد مشخص است. آن ۸ سالی که فیلم درخونگاه از آن صحبت می کند را من به آن افتخار می کنم. این افراد کم شخصیت هم مشخص است که کجا بودند. من امیدوارم که جلوی این اشخاص کم شخصیت گرفته شود و برای آن چاره ای اندیشیده شود.

در ادامه نشست، پیام احمدی‌نیا درباره ایفای نقش رضا کیفی در این فیلم گفت: بعد از اینکه فیلمنامه را خواندم توسط خود آقای تورج اصلانی چند نمونه از این آدم ها را در شکل های مختلف دیدیم ولی در نهایت این کاراکتری که آقای اصلانی می خواست، رضا کیفی با این شکل و شمایل که قرار بود طلا را حمل کند را از بین آنها درآوردیم که جذاب تر بود.

لطف الله سیفی هم درباره بازی در نقش لویی که یک فرد ساده در فیلم «حمال طلا» بود گفت: این افراد ساده اگر نبودند این اتفاقات در جامعه ما نمی افتاد. در بازار تهران خیلی آدم ها هستند که همیشه در بازار هستند و همیشه هم بدبخت هستند. نقششان همین است.

ژاله صامتی بازیگر این فیلم هم در پاسخ به سوالی درباره نقش هایش در «درخونگاه» و «حمال طلا » و تفاوت آنها با هم، گفت: من عاشق کارهای سخت هستم. فرقی نمی کند یک سکانس یا یک نقش اول. من قبل از فیلم «حمال طلا» به عنوان فیلمبردار ۵ فیلم با تورج اصلانی همکاری داشتم وقتی برای این فیلم به من گفتند و اینکه دو سکانس بیشتر نیست دلم نیامد قبول نکنم. چون تورج اصلانی در هر فیلمی باشد خوب است و به نظرم این کار هم جذاب بود.

حسن زاهدی هم در مورد حضورش در این فیلم به عنوان بازیگر گفت: من حدود ۵۰ سال است که در سینما کار می‌کنم. اخیرا مد شده که در سینما به جای صدابردار، مدیر صدابرداری داریم و به همین دلیل من دو سال است که من کار نمی‌کنم. در واقع بعد از ایتالیا ایتالیا دیگر صدابرداری نمی کنم. برای این فیلم اما از من خواستند سر صحنه این فیلم حاضر شوم و وقتی آنجا رسیدم، تورج اصلانی گفت برو گریم کن و جلوی دوربین بیا بازی کن. من در این فیلم نقش خودم را بازی کردم.نقش یک بچه چهارراه شمرون. به هر شکلی که بود بازی کردم و شد. خوبی یا بدی اش را نمی دانم.

تورج اصلانی در پاسخ به سوالی در مورد نحوه پایان‌بندی فیلم گفت: ما در مورد پایان‌بندی فیلم خیلی با نویسنده کار گپ زدیم. کاراکتر ما کاراکتر بدشانسی است. من دیدم که شخصیت های بی دست و پای فیلم حتی بیرون از تهران هم نمی توانند زندگی کنند، چگونه می توانم آن ها را عازم غربت کنم؟ به نظرم آمد که مرگ در وطن خود شیرین‌تر از زندگی سخت در غربت است.

حسن اصلانی هم درباره فیلمبرداری این فیلم که پلان - سکانس های بسیار داشت، گفت: طبق استوری برد و دکوپاژ آقای اصلانی تلاش زیادی کردیم که این اتفاق حس نشود و امیدوارم همانطور که شما می گویید این اتفاق افتاده باشد.

هادی نادری نویسنده «حمال طلا» درباره نقشش در نگارش این فیلم گفت: این یک مقدار به عقب تر و دوستی ما با آقای اصلانی برمی گردد. ما طرح های زیادی با هم مطرح می کنیم و لیدری این جریان با آقای اصلانی است که انتخاب می‌کند کدام را می توانیم بسازیم یا نه. من در یکی از کارگاه‌های طلاسازی سال ها کار کردم و داستان را برای ایشان تعریف کرد. خیلی دوستش داشتند و بعد آن را به طرح تبدیل کردند و چیزی که در نهایت الان شده حمال طلا.

از تورج اصلانی درباره هدفش از نشان دادن این همه کثافت در فیلم «حمال طلا» و اینکه آیا می داند وزیر اقتصاد اکنون کیست، سوال شد که او در پاسخ گفت: روح کار ما فیلمسازی است. به عنوان یک فیلمساز در اجتماع یک شاخک‌هایی داریم که به نسبت بعضی از سوژه ها شاید تیزتر باشد. طبیعتا نمی تواند کسی که مدعی کار فرهنگی هنری است در اجتماعی زندگی کند و چشمش را روی اجتماع ببندد. همه این تعفنی که شما دیدید من هم دیدم و چیزی ساخته ذهن من نیست. این یک شغل است و این تعفنی که شما از آن صحبت می کنید برای من به مثال پول مثل چرک کف دست است برمی گردد. انسان امروز درگیر با چالش چرکی است که قرار است پولی از آن دربیاورد. در روح ما هم این تعفن هست وقتی به اقتصاد فکر می کنیم. برای من مهم نیست وزیر اقتصاد کیست، برآیند و محصول کار او چیست برای من مهم است. من یک شهروند هستم که کارکردهای وزیر وزرای لیدر این بخش را می بینیم. وقتی من فیلمبرداری کردم ۱۰ماه گذشته سکه یک میلیون و ۵۰۰ بوده الان ۴ میلیون و خرده ای است. این برآیند کار وزیر است که ایشان باید این مدل اتفاقات را سروسامان بدهد.

مجید علی اسلام، طراح صحنه و لباس در مورد وجود عنصر طراحی در فیلم هایی که رویکرد واقعی دارند گفت: در کارهای رئال ما باید موقعیتی که شخصیت ها قصه را در آن تعریف می کنند، طبق آن چه رایج است بسازیم. اتفاقا ساخت فضا در فیلم های واقعی سخت تر است زیرا مردم ما به ازای واقعی آن را دیده اند و کوچک ترین اشتباه به چشم همه می آید. در کارهایی که پروداکشن دارد،بله آن جا کار سخت تر است.

محمد صالحی،صدابردار در مورد نحوه صدابرداری در این فیلم گفت: در حال حاضر صدابرداری یک سلیقه است. ما طبق صحبتی که با آقای اصلانی داشتیم تصمیم گرفتیم که سبک تلفیقی را اجرا کنیم. صدابرداری ها در قسمت موتورسواری و خیابان کار سختی بود و بعد از آن کار صداگذاری شروع می شد و خوشحالم که در حضور صدابردار بزرگی مثل آقای زاهدی توانستیم این کار را انجام دهیم.

تورج اصلانی درباره صحنه این فیلم گفت: چون شما مابه ازای بیرونی را می بینید و صحنه ها برای شما آشنا هستند، بیشترین دقت را درباره صحنه دارید. برای همین صحنه های این فیلم علاوه بر تحقیقی که آقای علی اسلام درباره کارگاههای طلاسازی داشت و وسایل آنها همه چک شده بود، من هم پیش از اینکه فیلمبرداری را شروع کنم چند نفر جواهرساز را دعوت کردم آنجا را دیدند و آنقدر آنجا را به عنوان کارگاه پذیرفتند و می خواستند آن را اجاره کنند که من خیالم راحت شد. درباره بازی ها هم دوستانی که مخراج کار بودند سر صحنه ما بودند برای اینکه دقت کنند بازیگران چه رفتاری داشته باشند.

کارگردان حمال طلا درباره نقش ژاله صامتی در این فیلم گفت: زمانی که ما فیلمنامه را می نوشتیم دیدیم فضا خیلی مردانه و زمخت است و تصمیم گرفتیم یک مشتری زن را وارد کنیم. ایشان به عنوان یک مدیر یک موسسه خیریه که هرازگاهی هدیه ای به خانم ها در مراسم هایشان می دهند وارد فیلمنامه شدند. مجموعه ای که بیشتر با زنان سرپرست خانوار در ارتباط است و شاید خانم ژاله زندگیش را وقف همین زنان کرده است. شاید رویایی برای ازدواح دارد و رویش نمی شود مطرح کند. ناشی است و بلد نیست چون با مردها خیلی در ارتباط نبوده و این فرد هم نمونه های بیرونی دارد.

سهراب پور تهیه کننده فیلم نیز در مورد «حمال طلا» گفت: این فیلم به دلیل محدودیت های زمانی ای که برای ساخت داشت حتی از طرف من تهیه کننده هم مهجور واقع شد و آنچنان که باید به آن می پرداختیم،کمتر این اتفاق افتاد. به دلیل پشت صحنه گرم و صمیمانه ای که در این فیلم حضور داشتند،این پروژه پیش رفت و در نهایت به سرانجام رسید و به نظرم کار قابل دفاعی است. البته که هر اثری حتما نقدهایی هم به آن وارد است.

تورج اصلانی در پاسخ به سوالی در مورد وجود حماقت در عناصر فیلم گفت: ما داریم در مورد شرایط ناپایداری حرف می زنیم که ممکن است در آن حماقت هم دیده شود.

اصلانی در مورد این که از این به بعد به عنوان فیلمبردار بیشتر در سینما حضور خواهد داشت یا کارگردان، گفت: من حرفه ام فیلمبرداری است و حرف هایی هم دارم که در قالب کارگردانی می خواهم بیان کنم، بین این دو تفکیک قائلم. حرف هایم را نوشته ام و اگر فرصتش باشد آن ها را می سازم اما در غیر این صورت حاضرم با دیگر فیلم سازان خوش فکر به عنوان فیلمبردار همکاری کنم.