* امیرحسین اشرفی
حاشیه‌هایی برای تلخ کردن کام سینما در چهلمین سالگرد انقلاب
تهران (پانا)- آغاز و پایان بسیاری از رویدادهای مهم فرهنگی هنری به دلیل حضور چهره‌های هنری و سیاسی اغلب با حاشیه‌هایی همراه است که خود می‌تواند به جذابیت‌های رویداد مورد نظر اضافه کند؛ اما هر از گاه این حواشی تبدیل به وسیله‌ای برای تخطئه و کوبیدن فلان رئیس و وزیر و مسئول فرهنگی یا تسویه‌حساب‌های شخصی با فلان فیلمساز و بازیگر و نویسنده می‌شود که البته نمونه این نوع حواشی در کشور ما کم نبوده است. تازه‌ترین مورد آن را هم در برنامه افتتاحیه سی‌وهفتمین جشنواره فیلم فجر در شامگاه سه‌شنبه 9 بهمن‌ماه 97 شاهد بودیم که حواشی این برنامه دامن بسیاری از اهالی فرهنگ و سینمای مملکت را گرفت؛ از وزیر فرهنگ و ارشاد تا مسئولان جشنواره و یکی دو هنرمندی که از قضا از پیشکسوتان سینمای ایران هستند و به مناسبت جشن 40 سالگی انقلاب اسلامی روی صحنه مراسم افتتاحیح تجلیل و تقدیر شدند.
امسال برای اولین بار جشن آغاز مهم‌ترین رویداد سینمایی کشور در یک مجموعه فرهنگی تازه‌احداث در منطقه خاوران در جنوب تهران برگزار شد که همین انتخاب مکان مراسم افتتاحیه خود از حواشی و موضوعات خبرسازِ پیش از جشنواره شده بود. مسئولان برگزاری جشنواره با بیان این مطلب که برگزاری مراسم افتتاحیه جشنواره فیلم فجر می‌تواند این مجموعه فرهنگی را به مردم بشناساند و استقبال عمومی از برنامه‌های آتی این مرکز نوساز را در پی داشته باشد به شبهه‌های مطرح‌شده برسر انتخاب پردیس خاوران به عنوان محل برگزاری مراسم آغازین جشنواره پاسخ دادند.
اسطوره‌های سینما برای نخستین‌بار به یکی از قدیمی‌ترین و جنوبی‌ترین مناطق پایتخت آمدند تا در جشن‌چهل‌سالگی انقلاب آغازگر مهم‌ترین رویداد سینمایی کشور باشند. حضور مسعود کیمیایی، بهمن فرمان‌آرا، مجید انتظامی ، منوچهر شاهسواری ،فاطمه معتمدآریا، خسرو خسروشاهی، رسول صدرعاملی، جواد رضویان، ابراهیم حقیقی، سیروس الوند، ناصر ممدوح، پژمان بازغی، فرشته طائرپور، محمدرضا هنرمند و مهرداد صدیقیان این مراسم را ستاره باران کرد.
در جشن چهل سالگی انقلابی که انقلاب «پابرهنگان» و «مستضعفان» و «رنج‌دیدگان» لقب گرفته است و بنیانگذار انقلاب، امام راحل، افتخار انقلاب ایران را حمایت از پابرهنگان عنوان کرده است، برگزاری این رویداد مهم هنری در یکی از مناطق جنوبی و کم‌بضاعت پایتخت خود می‌تواند مایه رونق و توسعه این مرکز فرهنگی و تحقق توزیع عدالت‌محور ثروت‌های فرهنگی و اجتماعی در سطح شهر و کشور باشد که در سخنان مسئولان جشنواره نیز به آن اشاره شده است و خود جای تامل دارد.
حاشیه‌دوستان و حاشیه‌سازان همیشه در صحنه اما اینبار به سراغ مقام ارشد فرهنگی کشور یعنی وزیر ارشاد رفتند، که از قضا جزو میهمانان مراسم افتتاحیه بودند، و اجرای یک قطعه آوازی در نمایش «سلام چهل سالگی» به کارگردانی محمد رحمانیان را با اسم رمز «تک‌خوانی زن» را دستاویزی برای تاختن به وزیر کردند و فریاد «وااسلاما» از گوشه و کنار بلند شد تا نقطه اوج حمله‌هایی باشد که طی ماههای اخیر «سید عباس صالحی» را هدف قرار داده‌اند. فریادهایی که در نهایت یکی از مهم‌ترین نقاط قوت این مراسم یعنی برگزاری جشن چهل‌سالگی انقلاب در محله‌های محروم تهران را تحت‌الشعاع قرار داد و این حرکت مثبت فرهنگی درخور تحسین را به نقطه ضعف جشنواره و وزارت فرهنگ و ارشاد تبدیل کرد.
این اثر نمایشی با موضوع خاطره‌بازی با جشنواره فیلم فجر در دوره‌های مختلف اجزا شد که در پایان نمایش، بازیگران قطعه‌ای را به صورت گروهی خواندند که در تصاویر پخش شده از تلویزیون، صدای یکی از خوانندگان زن بر دیگر صداها برتری داشت. ویدئویی از این صحنه در فضای مجازی پخش شد و برخی رسانه‌ها مدعی شدند در این مراسم خواننده زن به تک‌خوانی پرداخته است.
صبح روز بعد، مسئولان اجرایی جشنواره ماجرای «تک‌خوانی زن» را تشریح کردند و طی بیانیه‌ای اعلام کردند که «حاضران در سالن، برنامه را با صدای همخوان‌ها شنیده و مشاهده کردند اما ظاهراً خروجی صدای پخش زنده تلویزیونی، تنها از طریق یک میکروفون بوده و صدای هم خوان‌ها ضعیف شنیده شده است..»
محمود گبرلو مجری سابق برنامه «هفت» و از منتقدان سینما در واکنش به این حاشیه در اینستاگرامش نوشت: «مراسم افتتاحیه محترمانه معقول و به اصطلاح خیلی انقلابی بود. بخصوص درباره فجر انقلاب. اگر انتقاد می‌کنیم باید انصاف و عدالت را رعایت کنیم. اصلا تک خوانی زن وجود نداشت. بلکه تاتر بسیار زیبایی درباره چهل سالگی سینمای انقلاب اجرا شد که بسیار جذاب و دیدنی بود که در انتها یک خانم با گروه دسته جمع خود سرود زیبایی در مفاهیم چهل سالگی انقلاب خواندند. تازه معتقدم در روایت تاریخ مگر می‌توان واقعیت را پنهان کرد.»
وزیر فرهنگ و ارشاد هم درباره این موضوع در توییتر نوشته است: «افتتاحیه جشنواره فیلم فجر برگزار شد. با گرامیداشت برخی هنرمندان و کلیپ تأثیرگذار در منقبت صدیقه اطهر (س)، در پایان نمایشنامه‌ای از چهل ساله سینما روایت شد و در پایان سرودی با عنوان سلام به چهل سالگی. جز صدای جمع‌خوانی به من نمی‌رسید. به دوستانم گفته‌ام قانون و شریعت معیار است.»
صحبت‌های فاطمه معتمدآریا بازیگر سینما و بهمن فرمان‌آرا فیلمساز پیشکسوت نیز جزو حاشیه‌های مراسم بود که جریده محترم کیهان با لحن غیرمحترمانه‌ای از خانم معتمدآریا خواست قدرشناس همه موهبت‌های انقلاب باشد!
با گذشت تقریبا یک روز از مراسم پرحاشیه افتتاح جشنواره فیلم فجر کاش زیر سایه این درخت تقریبا چهل‌ساله بنشینیم، حب و بغض‌ها را کنار بگذاریم و به قول آقای پرویز پرستویی « مثل جشنواره‌های تمام دنیا فیلم ببینیم و ارزیابی و انتقاد سازنده و اساسی‌مان بکنیم و بگذاریم که سینمای‌مان ارتقا پیدا کند و در سراشیبی تمسخر و «تو افتضاح بودی» و «من بهترم» و ... نیفتیم؟!»
روزنامه‌نگار *
ارسال دیدگاه