ابراز نگرانی روحانی و اردوغان از آسیب‌های تحریم‌های یکجانبه آمریکا بر زندگی مردم و ثبات منطقه

حسن روحانی و رجب طیب اردوغان، همچنین با ابراز تاسف عمیق در خصوص خروج آمریکا از برجام و تحریم های یکجانبه و غیرمنصفانه ای که توسط ایالات متحده آمریکا بر بخش های گسترده ای در ایران اعمال شده، به طور مشترک از اینکه اعمال این تحریمها موجب آسیب رسانی به زندگی مردم بیگناه شده و بر تجارت منطقه ای، رفاه و ثبات منطقه تاثیر می گذارد، ابراز نگرانی کردند.

متن این بیانیه مشترک که همزمان عصر امروز پنجشنبه در پایتخت های دو کشور منتشر شد، به این شرح است:

«بسم الله الرحمن الرحیم

پنجمین نشست شورای عالی همکاری میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه در تاریخ ۲۰ دسامبر ۲۰۱۸ ( ۲۹ آذر ۱۳۹۷ ) در آنکارا، ترکیه، به ریاست مشترک جناب آقای دکتر حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران و جناب آقای رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه و با حضور وزرای امور خارجه دو کشور به عنوان هماهنگ کننده و رئیس دفتر رئیس جمهور، وزیر صنعت، معدن و تجارت، وزیر نفت، وزیر امور اقتصادی و دارایی، وزیر نیرو، وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران و همتایان آنها وزیر محیط زیست و شهرسازی، وزیر انرژی و منابع طبیعی، وزیر خزانه داری و مالیه، وزیر صنعت و فناوری، وزیر تجارت جمهوری ترکیه و همتایان آنها برگزار شد.

طرفین، با در نظر گرفتن روابط فی مابین و نیز تحولات منطقه ای، با رضایت عمیق و به رسمیت شناختن ویژگی خاص رابطه برادرانه و دوستانه شان طی قرن ها و بسط آن به زمینه های فراوان مختلف بر پایه احترام متقابل، منافع مشترک و رعایت حسن همجواری، با تاکید مجدد بر اراده قوی سیاسی شان برای ارتقای مستمر مناسبات اقتصادی و بازرگانی به نفع مشترک مردم دو کشور، با به رسمیت شناختن تصمیماتی که در نشست های قبلی شورای عالی همکاری ایران و ترکیه و نیز در دیدار مقامات عالی رتبه دو کشور اتخاذ شده اند، با ابراز اراده خود برای تعمیق گفت و گوهای سیاسی و امنیتی مبتنی بر مبارزه با تروریسم در تمامی اشکال و ظهور و بروز آن، و با آگاهی از این موضوع که این تلاش ها به حفاظت و تقویت امنیت منطقه ای و بین المللی کمک خواهد کرد.

با اعلام رضایت از اینکه رشد مناسبات اقتصادی و بازرگانی نه تنها به نفع طرفین خواهد بود بلکه همچنین به تقویت همکاری ها و فهم متقابل دو کشور منجر خواهد شد، با تاکید بر اهمیت اساسی و نیاز به حفظ برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که دستاوردی قابل ملاحظه در دیپلماسی چندجانبه برای حل و فصل منازعات بین المللی می باشد و طی قطعنامه ۲۲۳۱ به تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد رسیده است.

با اذعان به اینکه توسعه جامع تر مناسبات دوجانبه به ارتقای ثبات، صلح و سعادت هر دو کشور و کل منطقه می انجامد، بر اهمیت تقویت بیشتر روابط دوجانبه از طریق تداوم گفت و گوهای سیاسی و اقتصادی و استمرار تبادل هیات های عالی رتبه میان دو کشور تاکید کرده اند، توافق کردند که مناسبات دوستانه ای که هم اکنون میان مجلس شورای اسلامی ایران و مجلس ملی کبیر ترکیه وجود دارد را از طریق افزایش تماس های پارلمانی ادامه داده و تقویت کنند.

مجددا بر این اصل تاکید نمودند که حداکثر استفاده از مکانیزم همکاریهای موجود علیه فعالیتهای غیرقانونی و تروریستی عناصر پ.ک.ک و پژاک در طول مرزهای مشترک، به همراه انجام اقدامات مشترک برای دستیابی به نتیجه در همکاری برای مبارزه با تروریسم و جنایتهای سازمان یافته، به نفع هر دو کشور خواهد بود.

تمایل خود را برای انجام هرگونه اقدام لازم به منظور افزایش تجارت فی مابین به هدف ۳۰ میلیارد دلاری بوسیله تقویت ساز و کار های موجود مانند کمیسیون اقتصادی مشترک، شناسایی زمینه های جدید همکاری اقتصادی و توسعه اقدامات مقتضی برای برقراری مشارکت تجاری نزدیکتر و نیز تدارک شرایط بهتر برای سرمایه گذاران در دو کشور، تسهیل حمل و نقل کالا و افزایش مشارکت بخش خصوصی در همکاری تجاری و بازرگانی مورد تاکید قرار دادند،

بر اهمیت ارایه تضمین های لازم به بخش خصوصی همانند ایجاد فضای امن و مطلوب برای سرمایه گذاری تاکید کردند، اراده خود مبنی بر ارتقای زیرساخت های حمل و نقل و گمرکی برای حفظ ارتباطات اقتصادی مستمر منطقه ای که به ثبات منطقه کمک می کند را اعلام کردند.

از همکاری در حوزه انرژی ابراز رضایت نموده، بر تمایل خود برای ارتقای سطح همکاری در این زمینه بر پایه منافع متقابل در آینده مجددا تاکید کردند،

توافق کردند همکاری در زمینه گردشگری، فرهنگ، آموزش و پرورش، علوم، جوانان و ورزش را افزایش دهند، از روند رو به افزایش علاقمندی طرفین برای تبادل دانشجو، استاد و پژوهشگران و نیز آموزش و پرورش میان دو کشور استقبال کردند، علاقمندی مشترک خود را برای افزایش گفت و گوهای دوجانبه در حوزه امداد و نجات بلایای طبیعی و حمایت برای کاهش مخاطرات در دو کشور ابراز نمودند،

با در نظر گرفتن اینکه روابط مردم دو کشور و نیز مناسبات کنسولی بعنوان ستون اصلی در روابط دوجانبه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به شمار می آیند، بر لزوم تقویت تلاش ها برای افزایش همکاری در حوزه کنسولی تاکید کردند،

توافق کردند که همکاری میان مقامات ذی ربط دو کشور برای کنترل جریان مهاجرت غیرقانونی و نیز مبارزه با قاچاق انسان را تقویت کنند،

بر حمایت خود از ادامه برجام که منضم به تصمیم ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل می باشد و همچنین بر لزوم اجرای کامل برجام در راستای تعهدات تمامی طرفها تاکید کردند،

با ابراز تاسف عمیق در خصوص خروج آمریکا از برجام و تحریم های یکجانبه و غیرمنصفانه ای که توسط ایالات متحده آمریکا بر بخش های گسترده ای در ایران اعمال شده، به طور مشترک از اینکه اعمال این تحریمها موجب آسیب رسانی به مردم بیگناه شده و بر تجارت منطقه ای، رفاه و ثبات منطقه تاثیر می گذارد، ابراز نگرانی کردند،

در خصوص مسایل منطقه ای و جهانی مورد علاقه تبادل نظر نموده و در این زمینه اشتراک نظر داشتند که اصول شناخته شده جهانی و بویژه احترام کامل به حقوق بین الملل و حل و فصل مسالمت آمیز احتلافات، عدم توسل به استفاده از زور یا تهدید زور می بایست همچنان در روابط بین الملل حاکم باشند،

تعهد خود را به تمامیت ارضی، اتحاد سیاسی و حاکمیت ملی سوریه مورد تاکید قرار دادند و اذعان کردند که مناقشه سوریه تنها از طریق راه حل سیاسی می تواند پایان داده شود،

انتظارات خود را مبنی بر اینکه دستاوردهای حاصله از گفتگوهای روند آستانه توسط جمهوری اسلامی ایران، جمهوری ترکیه و فدراسیون روسیه به عنوان کشورهای ضامن منجر به پیشبرد فرایند سیاسی می شود اعلام کردند،

با اشاره به ضرورت مبارزه با تروریسم و افراطی گری در سوریه، بر نیاز به ادامه همکاری در چارچوب روند آستانه به منظور کاهش آلام مردم سوریه تاکید کردند.

با بررسی آخرین تحولات یمن و شرایط اسف بار مردم، هر دو طرف از تفاهم مقدماتی که با فراهم آمدن بستر لازم توسط سازمان ملل متحد، که در جریان گفتگوهای سوئد میان گروه های یمنی حاصل شد استقبال کردند، و ابراز امیدواری نمودند که توافقات با حسن نیت دو طرف برای فراهم آمدن زمینه دستیابی به توافق نهایی از طریق گفتگوهای جامع یمنی - یمنی و به رهبری یمنی ها به اجرا در آید. همچنین هر دو طرف نگرانی خود را در خصوص شرایط وخیم انسانی در یمن ابراز نمودند و خواستار تسریع در ارسال کمکهای بشردوستانه به این کشور شدند.

تاکید کردند که صلح و ثبات پایدار در افغانستان تنها از طریق فرایند واقعی صلح افغانی-افغانی که منجر به یک راه حل سیاسی شود امکانپذیر خواهد شد و حمایت خود از این راه حل را اعلام کردند.

تعهد خود مبنی بر حفظ تمامیت ارضی و اتحاد سیاسی عراق را به عنوان یک اصل برای صلح منطقه ای و بین المللی اعلام، و حمایت خود از دولت عراق در تلاش هایش برای مبارزه با تروریسم و بازسازی آن کشور را ابراز، و بر اهمیت ارتقای همکاری های سه جانبه میان ایران، ترکیه و عراق در حوزه اقتصاد و امنیت به منظور ایجاد ثبات پایدار در منطقه تاکید کردند.

بر محوریت دفاع از آرمان فلسطین و قدس شریف برای کل بشریت و در همبستگی کامل با مردم فلسطین، تاکید و هرگونه تلاش برای تغییر وضعیت حقوقی و تاریخی قدس را رد نموده، و شهرک سازی های غیرقانونی و تخریبها و دیگر موارد جدی نقض حقوق بین الملل و حقوق بشر توسط نیروهای اشغالگر را محکوم کردند و از جامعه بین الملل خواستند تا حمایت خود را از حق مشروع مردم فلسطین برای تاسیس کشور مستقل، مقتدر و دارای حاکمیت به پایتختی قدس شریف افزایش دهند.

بر اهمیت همکاری در سازمان های بین المللی همچون سازمان همکاری اسلامی، اکو و دی هشت که هر دو کشور از اعضای آنها هستند، تاکید نمودند.

با توجه به موارد مطروحه در بالا، و به مناسبت پنجمین نشست شورای همکاری عالی رتبه، اسناد زیر در حضور جناب آقای رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه و جناب آقای دکتر حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران به امضا رسید.

سند همکاری در زمینه مطبوعات و رسانه‌ها.

یادداشت تفاهم همکاریهای بهداشتی.

طرفین بر نسخه انگلیسی به عنوان سند رسمی بیانیه مشترک توافق کردند.»