پزشکان برای تجویز خون باید گواهی صلاحیت بگیرند

به گزارش سایت سازمان انتقال خون علیاکبر پورفتح الله روز شنبه در اولین جلسه کمیته استانی انتقال خون با هدف گسترش طرح هموویژلانس و مدیریت مصرف خون در بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: اینکه سهم بودجه سلامت را در کل بودجه افزایش دهیم به معنای بهبود سطح زندگی مردم نیست زیرا هر یک از بخش های خدمات عمومی که بودجه بیشتری دریافت کند در واقع سهمی از بودجه سایر خدمات را برداشت می کند و بودجه مربوط به رفاه، آموزش و انرژی اختصاص می یابد که خود می تواند دوباره در سطح سلامتی افراد اثر منفی بگذارد.
وی افزود: بنابراین کشورهای توسعه یافته به این سمت گرایش پیدا کرده اند که هدر رفت بودجه سلامت را کنترل کنند نه اینکه هر سال سهم بیشتری از تولید ناخالص داخلی ( GDP) به خود اختصاص دهند.
وی با اشاره به سهم ۶ درصدی سهم تحول سلامت از تولید نا خالص داخلی گفت: این سهم مناسبی است و مطمئنا در سال های آینده به ۸ درصد ارتقا می یابد، اما مهم این است که این سهم چگونه مصرف شود. بیش از این نمی شود دست در جیب دولت و مردم کرد و باید جلوی هدر رفت درآمدها را گرفت.
پورفتح الله تاکید کرد: سالمندی جامعه افزایش هزینه های سلامت را در پی دارد و برای پیشگیری از ایجاد بحران در فرآورده های مورد نیاز سالمندی استفاده بهینه از منابع را بهبود ببخشیم.
وی با استناد به تحقیقی که در نیو انگلند ژورنال منتشر شده است، گفت: این پژوهش نشان می دهد ۳۰ تا ۴۰ درصد هزینه های سلامت با مصرف نامناسب از دست می رود و اگر این هزینه ها به خوبی مدیریت شود به نظام سلامت باز می گردد و به افزایش بودجه سلامت نیاز نخواهد بود.
وی با اشاره به چرخه سه گانه کم خونی، خونریزی، انتقال خون، افزود: بهینه سازی این چرخه با درمان آنمی بیمار، جلوگیری از خونریزی قابل کنترل و کاهش میزان نیاز به انتقال خون صرفه جویی هنگفتی در پی دارد که البته هر یک نیازمند در نظر گرفتن خدمات، تجهیزات مورد نیاز و تعرفه ای برای انجام خدمات مربوط به آن است که در نهایت به نفع نظام سلامت و بیمار خواهد بود.
وی مدیریت خون بیمار را مجموعه اقداماتی دانست که برای پیشگیری از دریافت خون در دنیا انجام می شود و روندی است که برای کاهش نیاز به تزریق خون در جراحی های انتخابی با رفع آنمی (کم خونی) بیمار صورت می گیرد.
پورفتح الله با تاکید بر ضرورت مدیریت انعقاد خون گفت: ادبیاتی که سال هاست سبب اهدای خون و ایثار بدون چشمداشت مردم شده است با شعار معروف « اهدای خون اهدای زندگی» دقیقا برابر تزریق خون تزریق زندگی نیست و تزریق خون برای همه در هر شرایطی مناسب نیست و عوارض خاص خود را نیز دارد. تجویز آن باید به موقع و مناسب باشد تا به اهدای زندگی بدل شود.
وی گفت: مدیریت خون بیمار دارای سابقه ای ۱۰ ساله است، این دیدگاه برای درمان و مراقبت بهتر از بیماران جایگزین انتقال خون آزاد شده است، بنابراین مصرف خون و فرآورده ها بهینه شود. با اجرای این برنامه میزان دریافت و مصرف خون در آمریکا طی سال های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ کاهش یافت.
پورفتح الله از پزشکان و کادر درمان خواست تا هر تزریق و تجویز خون را مستقل ببینند و بعد از کنترل و گزارش گیری از عوارض آن واحد دوم را تجویز کنند زیرا این کار سبب پیشگیری از عوارض بیشتر می شود و چه بسا بعد از تجویز واحد اول دیگر نیاز به دومی نباشد.
مدیر عامل سازمان انتقال خون آموزش پزشکان و آگاهی دادن به مردم را در این زمینه مفید دانست و گفت: بیمار باید دلیل تجویزخون، ضرورت آن، عوارض و راه جایگزین آن را نیز بداند و با آگاهی تصمیم بگیرد که دریافت خون داشته باشد.
وی از همکاری دانشگاه پاریس و انتقال خون فرانسه و ایران برای برگزاری دوره های آموزشی و اعطای گواهی دیپلم انتقال خون خبر داد و گفت: باید در زمینه ادغام مدیریت مصرف خون و کمیته های بیمارستانی تحقیقات و پژوهشهای بیشتری انجام شود.

سید هادی میر هاشمی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: مروری بر عملکرد این بیمارستان ها نشان می دهد در ۲۵ بیمارستان که مدیریت مصرف خون و همو ویژلانس انجام می شود نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۰ درصد کاهش مصرف خون ثبت شده است.
وی پیش بینی کرد با تقویت کمیته های بیمارستانی انتقال خون این وضعیت روند سریعتری به خود بگیرد.
میر هاشمی از بیمارستان ها خواست تحلیل و تفسیر آمارها و گزارش های ارسالی را انجام دهند تا مشخص شود دلیل دقیق افزایش یا کاهش در خواست خون و فرآورده خون چه بوده است.
وی پایش عوارض انتقال خون در بیمارستان ها را یک فرهنگ متعالی دانست و افزود: محدودیت گزارش های واصله نشان دهنده این واقعیت است که هنوز به این فرهنگ متعالی نرسیده ایم.
میر هاشمی تاکید کرد: باید با ارتباط عملی با سازمان انتقال خون به این واقعیت و دیدگاه برسیم که هر فرآورده خون یک عضو بدن است که به بدن فرد دیگر منتقل می شود و با همین وسواس در مورد تجویز و پایش عوارض آن باید عمل کرد.