رضا فرهمند کارگردان «زنانی با گوشواره های باروتی»:زنان داعشی در هیچ جای دنیا سوژه فیلم نشده اند

به گزارش خانه مهر رضا، در ابتدا پوریا ذوالفقاری منتقد جلسه با بیان اینکه «گوشواره های باروتی» به شدت دراماتیک است گفت: در سکانسی از فیلم می بینیم کسانی از داعش دفاع می کنند که برادرانشان توسط داعش کشته شده اند و همین موضوع مخاطب را درگیر انگیزه های شخصیت ها می کند و علاوه بر آن با فیلم های داستانی و بخش های خبری که با موضوع داعش ساخته می شود تفاوت زیادی دارد.
وی با بیان اینکه «زنانی با گوشواره های باروتی » فیلم منسجمی است، ادامه داد: در این فیلم می بینیم که خبرنگار(نور) اتفاقات را خیلی عادی تعریف می کند؛ که داعشی ها یک زن را مجبور کرده اند تا گوشت تن کودکش را بخورد. حال سوال این است که این موضوعات و تصاویر تا چه اندازه با برنامه ریزی قبلی بوده و چقدر از آن در موقعیت پیش آمده است؟ آنچه مشخص است این فیلم به جزئیات بسیار دقت کرده و از کنار هیچ چیزی به راحتی نگذشته است.
این منتقد یادآور شد: یکی از موارد جالب فیلم این است که فکر می کنیم چقدر خانواده داعشی ها آسیب دیده اند زیرا ما در فیلم خانواده هایی را می بینیم که با راهی که شوهرشان رفته موافق هستند.
ذوالفقاری همچنین گفت: آدم های بازمانده از این فاجعه به حدی حادثه های بدی را گذرانده بودند که مخاطب تعجب می کرد که چطور آنها به راحتی در مورد آن اتفاقات صحبت می کنند و همین موضوع موجب ارتباط مخاطب با آن می شد. در اصل فیلم درباره جهنمی صحبت می کند که اگر قرار بود داستانی ساخته شود باید برنامه ریزی هایی برای آن صورت می گرفت.
وی با بیان اینکه در فرهنگ روایت فاجعه بسیار مهم است، یادآور شد: فصل ایزدی های فیلم قسمت تاپ فیلم است که مخاطب نمی تواند از آن جدا شود.
در ادامه رضا فرهمند کارگردان فیلم نیز گفت: در ابتدا برای تحقیق در مورد این مستند به عراق رفتم و قرار بود شخصیت اصلی فیلم یک مرد باشد اما با صحبت هایی که در آنجا داشتم متوجه شدم که مورد مشابه آن با شخصیت مرد قبلا کار شده است.
وی ادامه داد: با نورا شخصیت اصلی فیلم در عراق آشنا شدم و در همان جا متوجه شدم که اساسا زن را با چنین موضوعی در عراق تا به حال نداشته ایم بنابراین فکر کردم فرصت مغتمی است. با نورا همان جا در مورد فیلم وارد دیالوگ شدم و درواقع پنجره اصلی کارم را پیدا کردم و او هم پذیرفت.
کارگردان «زنانی با گوشواره های باروتی» با بیان اینکه با برنامه ریزی قبلی کار را شروع نکردیم، اظهار داشت: بعد از ۵ روز آشنایی با نور وارد کمپ در عراق شدیم و از آنجا کار ما مسیر خود را پیدا کرد. قرار نبود پرتره نور را بسازیم بلکه قرار بود تا او ما را با زوایای دیگری از آن سرزمین آشنا کند.
فرهمند ادامه داد: یکی از حقیقت های فیلم این بود که زنان داعشی آزاد و بدون هیچ گونه ترسی صحبت می کردند. من به عنوان فیلمساز باید همان اندازه که به درونیات نور به عنوان یکی از قربانیان داعش حق می دادم به زنان داعشی هم حق می دادم و باید همه وجوه زنان داعشی را می دیدم.
وی خاطرنشان کرد: کمپی که ما در این فیلم سراغش رفتیم مخصوص زنان داعش بود و برخی خانواده ها حاضر به گفتگو نمی شدند و ما از بین زنانی که گفتگو کرده بودند تنها آنهایی را انتخاب کردیم که واقعیت ها را گفته بودند و برای اینکار نیازی نبود تا آنها را هدایت کنیم.اما همین موضوع در زمان ادیت راش ها برای ما با نگرانی همراه بود.
این کارگردان ادامه داد: در اولین نمایش فیلم در جشنواره سینما حقیقت که فیلم بازخوردهای خوبی گرفت متوجه شدیم که پیش فرض های ما صحیح بوده و مخاطب در مواجه با زنان داعشی دچار گیجی و سردرگمی نمی شود. این اولین بار است که در دنیا با زنان داعشی چنین گفتگوهایی شده است.
فرهمند همچنین گفت: من به عنوان فیلمساز موظف هستم تا حواسم به همه جوانب مواجه مخاطب با موضوع و شخصیت های فیلم باشد. خوشبختانه مدیر تولید حرفه ای د اشتیم که خودش کارها را جلو می برد و من درگیر حواشی نشدم و فقط به کار خورم که کارگردانی بود پرداختم.
وی ادامه داد: جایی که در آن کمپ قرار گرفته بود منطقه جنگی نبود اما ما آزادانه هم نمی توانستیم در آن رفت و آمد کنیم و همیشه ۲ یا ۳ نفر همراه ما بودند. اتوبوس هایی که زنان را می آوردند به شدت بازرسی می شد زیر ا تصورشان این بود که شاید زنان زیر لباس ها و یا چادرهایشان عملیات انتحاری انجام دهند. برای ما رسیدن به چیزی که می خواستیم به آن برسیم مهمتر از اتفاقاتی بود که شاید برای ما خطرناک باشد.همه گروه فکر می کردیم که حرکت ما حرفه ای است و باید کارمان را درست انجام دهیم.
فرهمند خاطرنشان کرد: خوشحالیم از اینکه گروه همکاری خوبی داشت تا کار را کاملا آگاهانه انجام دهیم. ما در این فیلم به هیچ وقت دنبال گرفتن انفجار نبودیم و به همان اندازه ای که در فیلم لازم بود استفاده کردیم.
وی ادامه داد: نکته قابل توجه دیگر برای ما این بود که ما کاری نداشتیم به اینکه پدر و مادر کودکان راه اشتباه را انتخاب کرده اند بنابراین هر بلایی سرشان بیاد حقشان است، بلکه به دنبال این بودیم تا آنها به عنوان یک انسان حرفشان را بزنند و بدون پیوست های ایدئولوژیک به آن نگاه نکردیم زیرا معتقدم مسائل ایدئولوژیک هیچ وقت انتها ندارد.
فرهمند با اشاره به نمایش گسترده فیلم در کشورهای دیگر گفت: « زنانی با گوشواره های باروتی» در کشورهایی همچون آلمان، سوئیس، فرانسه و لوکارنو نمایش داده شد که خوشبختانه مورد استقبال مخاطبان خارجی نیز قرار گرفت ومهمترین نکته در ارتباط با مخاطب این است که درگیری های سیاسی ندارد.
وی ادامه داد: این فیلم بعد از جشنواره سینما حقیقت ۲۵ نمایش در جشنواره فیلم فجر و ۱۵ هزار مخاطب داشته است.
فرهمند درباره مخاطبان این مستند در کشورهای دیگر توضیح داد: در کشورهای دیگر مخاطبان جدی تر از ایران فیلم را می دیدند. به عنوان مثال، تصورم بر این بود که پلان سکوت در فیلم طولانی است اما در اکران سوئیس متوجه شدم که برای مخاطب این سکوت جذاب است. فیلم در بخش بین الملل جشنواره سینما حقیقت هم جایزه گرفت یادم می آید در همان زمان فرانکوروزی به من گفت ریتم فیلم کمی تند است. در آنجا متوجه شدم که بین مخاطب ایرانی و خارجی تفاوت هایی وجود دارد و مخاطب خارجی علاقه دارد تا فیلم را با صبر و حوصله ببیند.
وی درباره اسم فیلم نیز گفت: همانطور که می دانیم گوشواره مخصوص زنان است و باروتی بودن کنایه ای از جنگ است.
اجرای این برنامه را نغمه دانش آشتیانی بر عهده داشت.