ایران همچنان با خشکسالی شدید آب‌شناسی روبه‌روست
تهران (پانا) - با توجه به نقشه‌های پیش‌یابی و شرایط پدیده‌های دورپیوندی، در مجموع بارش کشور در شش ماهه دوم سال ۱۳۹۷ در محدوده نرمال پیش‌بینی می‌شود اما نگته قابل توجه انجاست که علیرغم پیش‌بینی‌های انجام شده، کشور همچنان با خشکسالی شدید آب‌شناسی مواجه خواهد بود که مدیریت بهینه منابع آب و کاهش سهم استفاده از منابع آب‌های زیرزمینی برای پایداری منابع آب را ایجاب می‌کند.
به گزارش وزارت راه و شهرسازی طبق اطلاعات گردآوری شده در سازمان هواشناسی کل کشور با پایان سال زراعی در ۳۱ شهریور، داده‌های ثبت شده در شبکه ایستگاه‌های سازمان هواشناسی حاکی از کاهش حدود ۲۸ درصدی بارش نسبت به نرمال است.
در سال زراعی گذشته (۹۷-۱۳۹۶) استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان، فارس، کهگیلویه و بویراحمد به ترتیب با ۷۵، ۶۷، ۶۶، ۵۶ و ۵۳ درصد، بیشترین کاهش بارش را نسبت به نرمال داشته‌اند. در این بین تنها دو استان آذربایجان غربی و شرقی، ۲۴ و ۲۰ درصد بارش بیش از نرمال را تجربه کرده‌اند. نقشه خشکسالی نشان از وقوع خشکسالی شدید تا بسیار شدید در غالب استان‌های کشور دارد که گویای شرایط بحرانی منابع آب است. با توجه به پیش‌بینی بارش بیش از نرمال در حوضه رشته کوه هندوکش افغانستان و بدلیل اینکه بخش قابل توجهی از منابع آب استان سیستان و بلوچستان وابسته به وضعیت بارش خارج از کشور می باشد، بنابراین ترمیم منابع آب استان در سال‌جاری به مقدار زیاد بستگی به تلاش‌ها در دریافت حقابه از هیرمند دارد.
با توجه به نقشه‌های پیش‌یابی و شرایط پدیده‌های دورپیوندی، در مجموع بارش کشور در شش ماهه دوم سال ۱۳۹۷ در محدوده نرمال پیش‌بینی می‌شود. الگوی بارش کشور در شش ماهه دوم سال دارای بیشینه بارش در پاییز در نیمه شمالی و زاگرس است. در فصل پاییز به دلیل استقرار پرارتفاع و ایجاد سامانه بندالی (Blocking) در جنوب اروپا و دریای سیاه، مسیر سامانه‌های بارشی به عرض‌های جنوبی منتقل شده که با انتظار بارش‌های نرمال تا بیش از آن به ویژه در شمال، غرب و شمال‌غرب کشور هماهنگ است. بارش مهر در اغلب مناطق کشور -به ویژه در غرب و شمال‌غرب- بیش از نرمال، آبان در حد نرمال (بخش‌هایی از جنوب‌غرب متمایل به کمتر از نرمال)، آذر در محدوده نرمال، در دی ماه بخش‌هایی از غرب کشور متمایل به کمتر از نرمال و در بهمن با فعال‌تر شدن سامانه‌های جنوبی، بارش در محدوده نرمال خواهد بود. در پاییز میانگین دمای مناطق شمالی و غربی در محدوده نیم تا یک درجه بیش از نرمال و در شرق کشور تا ۲ درجه بیش از نرمال خواهد بود.
باوجود پیش‌بینی‌های فوق، کشور همچنان با خشکسالی شدید آب‌شناسی مواجه خواهد بود که مدیریت بهینه منابع آب و کاهش سهم استفاده از منابع آب‌های زیرزمینی برای پایداری منابع آب را ایجاب می‌کند.
وضع جاری:
ارتفاع بارش سال زراعی یعنی از اول مهر ۱۳۹۶ تا پایان شهریور ۱۳۹۷ در کشور به ۱۶۵.۸م م رسید، این در حالیست که بارش دوره بلندمدت ۲۳۲.۴ و سال گذشته ۲۱۲.۳ میلیمتر بوده است. بر این اساس بارش سال زراعی ۹۷-۱۳۹۶ به ترتیب ۲۸.۷ و ۲۱.۹ درصد نسبت به بلندمدت و سال گذشته کاهش داشته است.
در سال زراعی گذشته، ۲۲ استان بارش کمتر از نرمال را تجربه کرده‌اند، ۷ استان دارای بارش نرمال و تنها دو استان آذربایجان غربی و شرقی بارش بیش از نرمال داشته‌اند. بیشترین کاهش نسبی بارش به ترتیب در استان‌های سیستان‌و‌بلوچستان، کرمان، هرمزگان، فارس و کهگیلویه‌و‌بویراحمد به ترتیب با ۷۵، ۶۷.۳، ۶۷، ۵۶ و ۵۳ درصد نسبت به دوره مشابه بلندمدت رخ داده است؛ این در حالیست که مقدار کاهش در استان‌های کهگیلویه و بویراحمد ۲۹۵، چهارمحال و بختیاری ۲۶۷، گیلان ۲۵۴، فارس ۱۶۸.۶، مازندران ۱۴۶.۴، بوشهر ۱۲۵، هرمزگان ۱۲۰ و خوزستان ۱۰۷ میلیمتر است. بیشترین کاهش بارش در حوضه‌های آبریز خلیج فارس و دریای خزر رخ داد. شکل ۱ پهنه‌بندی مجموع انحراف بارش دریافتی استان‌های کشور را در سال زراعی ۹۷-۱۳۹۶ نسبت به بلندمدت نشان می‌دهد.
پیش‌بینی بارش:
میانگین بارش کشور در فصل پاییز در محدوده نرمال تا بیش از نرمال است. در استان‌های شمالی، شمال‌غرب و دامنه‌های زاگرس در غرب کشور بیش از نرمال پیش‌بینی می‌شود.
انتظار می‌رود بیشترین افزایش بارش فصل پاییز در دو ماه مهر و آبان و در نواحی غربی و شمالی کشور رخ دهد. کاهش بارش از اواخر آذر تا دی وجود دارد اما دوباره شاهد فعالیت سامانه‌های بارشی به ویژه در عرض‌های جنوبی‌تر کشور در ماههای پایانی سال خواهیم بود. در مجموع بارش کشور در شش ماهه دوم سال در حد نرمال است اما توزیع ماهانه آن همگون نیست.
شکل‌های ۲ و ۳ به ترتیب ناهنجاری بارش پاییز و ماههای مهر، آبان، آذر و دی ۱۳۹۷ را نشان می‌دهند.
پیش‌بینی دما:
با توجه به پیش‌بینی فعالیت سامانه‌های بارشی و افزایش ابرناکی، میانگین دمای فصل پاییز به استثنای شرق کشور از ۰.۵ تا ۱ درجه بیش از نرمال خواهد بود، این درحالیست که افزایش دما در شرق کشور بین ۱ تا ۲ درجه پیش‌بینی می‌شود.
از دی تا بهمن، با جابجایی سامانه‌های بارشی به عرض‌های جنوبی احتمال ناهنجاری منفی دما در این مدت در بخش هایی از جنوب کشور وجود دارد. چون تغییرات شدید دما در نقشه‌های میانگین ماهانه تعدیل می‌شود، لذا کاربران بایستی برای آگاهی از نوسان دما در مقیاس هفتگی به نقشه‌های تکمیلی در وب‌سایت، کانال پیام‌رسان و یا آدرس ftp محصولات پیش‌بینی فصلی مراجعه کنند.
ارسال دیدگاه