چالش های نبود دادگاه اطفال در سراسر کشور

این فعال حقوق کودکان درباره ضرورت تشکیل دادگاه‌های ویژه اطفال به پانا گفت: اکنون جرایمی که علیه کودکان وجود دارد لزوما در دادگاه‌هایی ویژه کودکان بررسی نمی‌شود، هر چند که این موضوع در لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان نیز پیش‌بینی شده است. به‌طور کلی یکی از ایراداتی که همیشه درباره جرایم علیه کودکان وجود دارد، نبود یک دادگاه تخصصی ویژه کودکان است.

او ادامه داد: رسیدگی به جرایم علیه کودکان در دادگاه‌های عمومی به دلیل نبود قاضی تخصصی از یک سو و نبود حساسیت و دغدغه‌های لازم و آموزش خاص درباره حقوق کودکان همیشه مورد توجه و محل اشکال بوده است. خیلی وقت‌ها رسیدگی به جرایم مربوط به کودک‌آزاری در دادگاه‌هایی بررسی می‌شود که در این دادگاه‌ها جرایمی همچون کلاهبرداری و سرقت هم رسیدگی می‌شود که این روند باعث می‌شود آمادگی‌های لازم برای رسیدگی به جرایم علیه کودکان وجود نداشته باشد.

این حقوقدان تأکید کرد: حتی در مواردی شاهد بوده‌ایم که قضات در شهرهای کوچک از قوانین حمایتی خاص کودکان اطلاعاتی نداشته‌اند. خوشبختانه این ایراد در لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان رفع شده است و در این لایحه پیش‌بینی شده است که یک سری شعب دادگاه به جرایم علیه کودکان اختصاص پیدا کند. هر چند اجرایی کردن آن در همه کشور راحت نخواهد بود اما همین که با تأیید شورای نگهبان به صورت قانون درآید، باعث می‌شود ساختارهای مشخصی برای رسیدگی به جرایم علیه کودکان ایجاد شود که امیدواریم این موضوع تصویب و اجرایی شود.

نادی در ادامه تصریح کرد: یکی از ساختارهای مشخصی که برای رسیدگی به جرایم علیه کودکان ایجاد می‌شود این است که حرف کودک دارای اهمیت است. علاوه بر این اگر دادگاه اختصاصی شکل بگیرد استفاده از مددکاران، روانشناسان و تسهیل گران نیز راحت‌تر می شود.

این فعال حقوق کودکان همچنین درباره بررسی جرایمی که از سوی کودکان شکل می‌گیرد، گفت: در قوانین موجود، دادگاه اطفال داریم و در شهر تهران سال‌هاست که این دادگاه فعالیت می‌کند و جرایمی که از سوی کودکان و افراد زیر ۱۸ سال انجام می‌شود، باید در این دادگاه رسیدگی شود. البته در تمام شهرهای ما این ویژگی وجود ندارد و ما دادگاه ویژه اطفال را در همه شهرها نداریم اما به هر حال قانون است و هم‌اکنون در تهران بررسی جرایم کودکان در این دادگاه صورت می‌گیرد.

او با تأکید بر اینکه بررسی جرایمی که از سوی کودکان شکل می‌گیرد در دادگاه ویژه اطفال تبعات مثبتی داشته است، گفت: چون قضات دادگاه‌های اطفال حساسیت‌های ویژه‌ای به کودکان دارند و سعی می‌کنند برای مجازات کودکان بیشتر از مجازات‌های بازدارنده استفاده کنند از طرفی جنبه‌های حمایتی نیز لحاظ می‌شود. بنابراین ناراحت‌کننده است که این امکانات را نداریم. حتی اگر بخواهیم احکامی که صادر می‌شود را از نظر کیفی مقایسه کنیم، احکامی که در دادگاه اطفال درباره جرایم کودکان صادر می‌شود با احکامی که در دادگاه‌های دیگر درباره جرم‌های مشابه ارتکابی از سوی کودکان صادر می‌شود تفاوت زیادی وجود دارد.