رئیس محیط زیست شهر تهران: بسیاری از مراکز درمانی پسماندهای بیمارستانی را بی‌خطر نمی‌کنند

محمدحسین بازگیر در گفت‌وگو با پانا درباره انتقاد اعضای شورای شهر تهران از دفع نامناسب پسماند بیمارستانی در پایتخت گفت: بر اساس قانون مدیریت پسماند متولی و مسئول مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی، تولیدکننده پسماند است. کار تفکیک باید از زمان تولید پسماند آغاز شود و بیمارستان‌ها به پرسنل خود آموزش‌های لازم را ارائه دهند. پسماندهای بیمارستانی باید در ظروف جداگانه با رنگ‌بندی‌های مشخص، نگهداری شوند و بر روی آنها برچسب زده شود و کار بی‌خطر‌سازی به وسیله دستگاه‌های اتوکلاو انجام شود تا پسماندهای پزشکی عاری از هر گونه میکروب و عوامل بیماری‌زا شوند. در نهایت پسماندها باید به پیمانکار ذی‌صلاح تحویل داده شود.

معاون مدیرکل و رئیس محیط زیست تهران با بیان اینکه در هر مرکز درمانی چهار نوع پسماند تولید می‌شود، گفت: نوع اول پسماندهای شبه خانگی هستند که مشابه پسماندهای عادی منازل است و باید در کیسه‌های مشکی نگهداری شوند، البته این نوع پسماندها نیز نباید با سایر پسماندهای عادی مخلوط شود.

وی ادامه داد: همچنین دو نوع پسماند عفونی و تیز و بُرنده نیز در مراکز درمانی تولید می‌شود که حتما باید در مراکز درمانی بی‌خطرسازی شود و در کیسه‌های زرد رنگ نگهداری شوند. پسماندهای تیز و بُرنده نیز باید در جعبه‌های محکمی قرار گیرند و روی آنها برچسب نوع پسماند و اینکه متعلق به کدام بیمارستان است، مشخص باشد. پس از اینکه پسماندها در مراکز درمانی و بیمارستان‌ها در دستگاه‌های اتوکلاو بی‌خطرسازی شدند به مراکز سازمان مدیریت پسماند تحویل داده می‌شوند.

بازگیر در ادامه با اعلام اینکه تهران دارای ۷ هزار مرکز درمانی است، گفت: از این تعداد، ۱۶۰ مرکز تحت عنوان بیمارستان هستند. بیمارستان‌ها زیرساخت‌های اولیه را فراهم کرده‌اند و بسیاری از آنها دستگاه‌های اتوکلاو و امحای شیمیایی را دارند که کار بی‌خطرسازی پسماند را به خوبی انجام می‌دهند اما خیلی از بیمارستان‌ها هم هستند که مراحل مذکور را به درستی انجام نمی‌دهند و پسماندها با هم مخلوط می‌شود.

نظارت مستمر کارشناسان محیط زیست بر مدیریت پسماندهای بیمارستانی

رئیس محیط زیست شهر تهران درباره نقش نظارتی محیط زیست بر مدیریت پسماندهای بیمارستانی گفت: ناظر اولیه بر قانون مدیریت پسماند بیمارستانی، همان نیروهای مراکز بهداشتی و دانشگاه‌های علوم پزشکی هستند که باید به‌صورت دقیق مراقبت کنند تا کار تفکیک و مدیریت پسماند در مراکز درمانی به‌خوبی انجام شود. البته کارشناسان محیط زیست نیز به‌طور مستمر به مراکز درمانی اعزام می‌شوند و بر عملکرد این مراکز در چرخه بی‌خطرسازی پسماندهای بیمارستانی نظارت دارند.

وی ادامه داد: همچنین از سوی نیروهای محیط زیست، خودروهای حامل پسماند بررسی می‌شوند تا مشخص شود که مراحل مختلف مدیریت پسماند به درستی انجام شده است یا خیر. علاوه بر این کارشناسان محیط زیست در مرکز دفن نیز کار بررسی پسماندهای بیمارستانی تخلیه شده را انجام می‌دهند تا عملکرد صحیح مراکز درمانی مشخص شود اما علی‌رغم همه این مواردی که در بالا گفته شد، می‌بینیم بسیاری از مراکز درمانی کار خود را به‌درستی انجام نمی‌دهند و پسماندها را بی‌خطر نمی‌کنند.

بازگیر تأکید کرد: محیط زیست با هر مرکز درمانی که کار بی‌خطرسازی پسماند بیمارستانی را به‌درستی انجام ندهد برخورد می‌کند. در واقع ابتدا به این مراکز اخطاریه صادر می‌شود و اگر رعایت نکنند به مراجع قضایی معرفی می‌شوند. البته نباید فراموش کرد اگر یک بیمارستان کار بی‌خطرسازی پسماند را به درستی انجام داد‌، می‌شود گفت که کار تمام شده است چرا که این پروسه باید روزانه انجام شود و اگر واحدی درست انجام داد تضمین‌کننده این نیست که فردا هم کارش را به درستی انجام می‌دهد بنابراین باید هر روز کار به درستی انجام شود و نظارت‌ها روزانه انجام شود.

اولتیماتوم زیست محیطی به ۹۰ مرکز درمانی

بازگیر خاطرنشان کرد: در طول چند ماه اخیر به حدود ۹۰ مرکز درمانی اخطاریه داده‌ایم که همه آنها مربوط به پسماند نبوده است بلکه درباره مشکلات آب و فاضلاب هم بوده است. برخی از این مراکز درمانی مشکل خود را برطرف کرده‌اند و پرونده تعدادی از این مراکز هم به مراجع قضایی ارجاع داده شده است.

مدیرکل محیط زیست شهر تهران ادامه داد: وزارت بهداشت باید به پرسنل دانشگاه‌های علوم پزشکی آموزش دهد و بر روی تعهدات اجتماعی و اخلاق حرفه‌ای کار تاکید کند علاوه بر این باید روش‌های جدیدتری برای نظارت اتخاذ شود.

وی با بیان اینکه متولی و مسئولی اصلی مدیریت پسماند بیمارستانی وزارت بهداشت است، یادآور شد: از طرفی شهرداری تهران پیمانکار طرف حساب محیط زیست نیست و به عنوان پیمانکار مراکز درمانی است که توقع می‌رود تا جایی که ممکن است کار خود را خوب پیش ببرد و اگر پسماندها مشکلی دارند، نباید تحویل بگیرد. همچنین باید سایت دفن پسماند را هم بهتر مدیریت کند.

چندی پیش، زهرا صدراعظم نوری، رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران، در جلسه اخیر شورا با اعلام اینکه روزانه ۱۰۷ تن زباله بیمارستانی در شهر تهران تولید می‌شود، گفت: مراکز درمانی که روزانه محل رجوع هزاران بیمار و دردمند این شهر است مبادرت به تولید ده‌ها تن زباله پزشکی می کند که با سرنوشتی نامعلوم و بی‌سامان در طبیعت رها شده و بی‌مهابا بر پیکره محیط زیست زخم کاری می‌زند.

همچنین شهربانو امانی، دیگر عضو شورای شهر تهران نیز با انتقاد از وضع نامناسب پسماندهای بیمارستانی گفت: همکاران ما در سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران معتقدند برخی از مراکز درمانی برای آنکه هزینه دفع این پسماندها را به شهرداری تهران پرداخت نکنند به صورت مخفیانه زباله‌های ویژه بیمارستانی را در سطل‌های زباله شهری رها می‌کنند.