پروفسور کردوانی: ۳ تکنولوژی اشتباه ایران را با بحران آب مواجه کرد

دارنده مدال ملی و نشان عالی دانش در ایران درباره وضع آب در کشور به پانا گفت: سه تکنولوژی به ما معرفی کردند که همه آنها بدون فکر انجام و باعث شد آب همینطور بی‌رویه استفاده شود تا به این وضع برسیم، یکی از این موارد این بود که چاه بزنیم و از آب‌های زیرزمینی استفاده کنیم که حالا داریم نتیجه آن را می‌بینیم. تکنولوژی دیگر این بود که از شلنگ آب استفاده کنیم و با خیال راحت در دقیقه‌ها و ساعت‌های طولانی آب هدر رفت. سومین مورد هم ساختن سد بود که آن هم نتیجه‌بخش نبود و همین‌طور فقط سدسازی کردند بدون این که مزایا و معایب آن را بسنجند.

دکتر کردوانی درباره این که آیا امکان بارورسازی ابرها وجود دارد یا نه بیان کرد:‌ حالا سه تکنولوژی دیگر به ما معرفی می‌کنند که اینها هم کارساز نیست. یکی از این موارد،‌ بارورسازی ابرهاست در حالی که این کار مشکل‌گشا نیست،‌ کشورهایی که خودشان هم این راهکار را مطرح کرده‌اند دیگر این کار را نمی‌کنند. این کار تفریحی است،‌ موقتی است نه این که بخواهیم به عنوان راهکار به آن نگاه کنیم.

این استاد دانشگاه افزود: ۲۲ سال است مرکز بارورسازی ابرها در یزد است، مشکل یزد حل شده است؟ نه. من خودم این واحد دانشگاهی را تدریس می‌کنم، این کار به صرفه نیست،‌ باید فکرش را از سرمان بیرون کنیم. بارورسازی ابرها هزینه زیادی لازم دارد و خیلی هم موثر نیست، کشورهای دیگر هم به این نتیجه رسیده‌اند که این کار جوابگوی بی‌آبی نیست. بارورسازی ابرها فقط در زمستان ممکن است که دما منهای ۲۵ درجه باشد، ابر هم باید زاینده باشد و قطر ابر به اندازه کافی باشد، سرعت باد و هسته تراکم را هم باید سنجید. ‌ کشورهایی که خودشان این تکنولوژی را ایجاد کرده‌اند امروز برای مصارف دیگری این کار را می‌کنند مثلا در فرودگاه‌ها که مه ایجاد می‌شود، کربن خشک روی مه می‌ریزند که تبدیل به برف شود و ببارد و فضا برای پرواز مهیا شود.

کردوانی همچنین گفت: اصلا بر فرض اینکه ابرها را هم بارور کردیم و باران آمد، این آب‌ها را نمی‌توانیم ذخیره‌سازی و استفاده مناسب کنیم. باید به ارتفاعات بروند و ابرها را بارور کنند، در آنجا هم بعد از بارش باران،‌ سیل راه می‌افتد و آدم می‌کشد و کشاورزی را نابود می‌کند. بنابراین چنین کاری هیچ‌گونه توجیهی ندارد که برای آن سرمایه‌گذاری شود. از من نظر برای چنین مواردی نظر نمی‌خواهند ولی من خودم نظر می‌دهم و حرف‌هایم را می‌زنم و می‌گویم که این کارها بی‌فایده است.

او اضافه کرد:‌ راهکار دیگری که مطرح کرده‌اند،‌ انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان است. میلیاردها میلیارد باید خرج این کار شود و باز هم بی‌فایده است. فقط شهرهای ساحلی می‌توانند از چنین امکانی بهره‌مند شوند نه این که آب را با آب‌شیرین‌کن و بعد لوله‌کشی به شهرهای مرکزی ببرند. به جای انتقال آب، باید جمعیت را به کنار ساحل انتقال داد. این آب هم می‌تواند صرفا آب شرب باشد نه این که برای کارخانجات از آن استفاده کنند.

دکتر کردوانی همچنین درباره سومین راهکاری که برای خروج از بحران بی‌آبی مطرح می‌شود،‌ توضیح داد: می‌گویند از آب‌های ژرف استفاده شود. آب ژرف با آب زیرزمینی و عمیق تفاوت دارد. آب ژرف عمق بسیار بیشتری دارد و در اعماق دو هزار متری زمین است. ما پنج نوع آب ژرف داریم که تنها یکی از آنها قابل استفاده است. در گسل‌ها و میدان‌های نفتی هم آب‌های ژرف وجود دارد ولی قابل استفاده نیست. این هم راهکاری نیست که بتوانیم به آن تکیه کنیم.

مولف کتاب‌های محیط زیست در ادامه گفت: بنابراین تنها راهکاری که وجود دارد این است که منابع آبی که داریم را درست استفاده کنیم، از آب‌های زیرزمینی و آ‌ب‌های سطحی درست و به اندازه بهره ببریم و در عین حال یک منبع آبی دیگر اضافه کنیم،‌ باید از آب‌های غیرمتعارف استفاده کنیم که یکی از آنها فاضلاب است،‌ ۷۰ سال پیش کشورهای دیگر فاضلاب را تصفیه کردند، ما هم باید از همین راهکار استفاده کنیم تا بتوانیم به مشکل کم‌آبی غلبه کنیم.

پدر جغرافیای ایران اظهار کرد: یکی دیگر از راهکارها، جمع‌آوری آب باران است. باید پشت‌بام‌ها را به این مجهز کنیم که آب باران در آن جمع شود و بتوانیم آب سالیانه خانوار را از آن تامین کنیم. این کار ممکن است به شرط این که بیایند خانه‌ها را مجهز کنند. این کاری است که استرالیا انجام داده است، خانه‌ها را مجهز و افراد را مجبور کرده است که آب باران را جمع کرده و از آن استفاده کنند. اما در کشور ما این اتفاق نمی‌افتد، فقط با افزایش هزینه تلاش می‌کنند مردم را به کمتر مصرف کردن مجاب کنند. کمترین کاری که می‌شود کرد این است که به خانواده‌ها شیرهای آب کم‌مصرف بدهند، لوله‌های آب قدیمی را تعمیر و جایگزین کنند، نه این که فقط بگویند مردم صرفه‌جویی کنید.