چگونگی فرصت‌سازی از افزایش قیمت ارز در صنعت گردشگری

مدیرکل سابق دفتر آمار و برنامه‌ریزی سازمان میراث فرهنگی درباره تاثیر نوسانات نرخ ارز بر وضع گردشگری به پانا گفت: وقتی از گردشگری حرف می‌زنیم باید سه حوزه را مد نظر قرار دهیم: حوزه اول گردشگری داخلی است به این معنی که مردم کشور خودمان چقدر توانایی این را داشته باشند که شهرهای مختلف ایران را ببینند. در وضع فعلی قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده است ولی تا زمانی که ارز دولتی به کالاهای اساسی اختصاص داده شود، می‌توان امیدوار بود که قیمت‌ها شیب صعودی بیشتر از این نداشته باشند و بنابراین سفرهای داخلی جایی در برنامه زندگی مردم داشته باشد.

او افزود:‌ البته در چنین وضعی باید همه به منافع ملی فکر کنیم نه اینکه عده‌ای، منافع صنفی خودشان را ترجیح دهند به عنوان مثال، شرکت‌های هواپیمایی به بهانه افزایش قیمت ارز، قیمت بلیت را افزایش دادند و بهانه‌هایی مطرح کردند. بعضی شرکت‌ها حاضر بودند پروازهایشان خالی باشد اما بلیت را نیم‌بها نفروشند.

این کارشناس برنامه‌ریزی گردشگری و میراث فرهنگی، دومین حوزه در عرصه گردشگری را، گردشگری خارجی اتباع ایرانی دانست و توضیح داد: اختصاص ارز مسافرتی باعث شده بود مسافران زیادی به جای اینکه کشور خودمان را ببینند، راهی کشورهای دیگر شوند. این در حالی است که هیچ کشوری به مردم این یارانه را نمی‌دهد که از کشور ارز خارج کنند. مخصوصا برای ما که در وضعی هستیم که می‌گوییم باید از اقتصاد نفتی به سمت توسعه گردشگری برویم، منطقی نبود که پول نفت به ارز تبدیل شود و مردم آن را در کشورهای دیگر که زیرساخت‌های آن از این همین روش قویتر می‌شود، خرج کنند. بنابراین من از موافقان حذف ارز مسافرتی بودم. در وضع فعلی حق سفر از مردم سلب نمی‌شود اما مردم باید تصمیم بگیرند که می‌توانند با درآمد و هزینه‌ای که دارند به کشور دیگری بروند یا بهتر است داخل کشور سفر کنند.

اروجی درباره سومین حوزه گردشگری که به ورود گردشگران خارجی به کشور مربوط می‌‌شود، تاکید کرد: اختصاص ارز گردشگری باعث شده بود تراز گردشگری کشورمان منفی باشد به این صورت که توازنی بین کسانی که به کشور وارد و از آن خارج می‌شدند وجود نداشت. ۱۰ میلیون گردشگر از کشور خارج می‌شد و تنها پنج میلیون گردشگر می‌آمد، یعنی رقمی حدود پنج میلیون تراز گردشگری منفی وجود داشت که تقریبا معادل پنج میلیارد دلار است. این یک نقطه ضعف برای گردشگری کشورمان بود اما حالا که گردشگران کمتری از کشور خارج می‌شوند، این توازن ممکن است کمی برقرار شود.

این فعال عرصه گردشگری درباره ورود گردشگران خارجی به کشور هم گفت:‌ وضع فعلی افزایش قیمت دلار که معادل ریالی بیشتری نصیب خارجی‌ها می‌کند باعث می‌شود گردشگران بیشتری بخواهند به ایران بیایند. وقتی هر دلار خارجی‌ها ۱۰ هزار تومان برایشان در ایران محسوب می‌شود، کاملا طبیعی است که مشتاق باشند با این هزینه کم به ایران بیایند و گردشگری برایشان ارزانتر تمام شود. این موضوع می‌تواند به نفع گردشگری ما باشد چون ورودی مسافران را افزایش می‌دهد و تراز گردشگری سر به سر می‌شود، اما متاسفانه بعضی سوءاستفاده‌ها باعث می‌شود گردشگر خارجی با مشکل مواجه شود به عنوان مثال هتل‌ها درخواست دلار به جای تومان می‌کنند در حالی که هر گردشگر، به پول رایج همان کشور پول خرج می‌کند. بنابراین نباید به فکر منافع کوتاه‌مدت بود بلکه باید منافع بلندمدت را در نظر گرفت که ورود گردشگر خارجی می‌تواند به توسعه صنعت هتلداری و افزایش اشتغال منجر شود.

اروجی همچنین با اشاره به اینکه اجازه نداریم حق سفر را از افراد بگیریم، گفت:‌ اگر نیمه پر لیوان را نگاه کنیم می‌توانیم بگوییم حذف ارز مسافرتی و افزایش قیمت ارز، می‌تواند به نفع توسعه گردشگری داخلی باشد، اما این موضوع پیش‌شرط‌های زیادی دارد، مواردی مانند اینکه پتانسیل‌ها و زیرساخت‌های لازم را برای گردشگری داخلی فراهم کنیم، آزادی‌های اجتماعی بیشتری برای مردم فراهم شود،‌ امکان سفرهای گروهی، شادی‌های جمعی و تفریحات سالم و بدون نگرانی برای گردشگران ایجاد شود، دفاتر خدمات گردشگری اجازه داشته باشند تورهای جذاب گردشگری برگزار کنند و بدانیم تبعات اینکه مردم به خاطر نداشتن شادی به کشورهای دیگر بروند بسیار بیشتر از این است که در کشور خودمان بتوانند فضاهای سالم و شاد داشته باشند.