تشریح جزئیات رژیم حقوقی جدید دریای خزر از سوی روحانی
خط آهن رشت-آستارا با همکاری ایران و آذربایجان ساخته می‌شود
تهران (پانا) - رئیس‌جمهوری کشورمان پیش از ترک تهران به مقصد قزاقستان رژیم حقوقی جدید دریای خزر را تشریح کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، حسن روحانی صبح یکشنبه (۲۱ آبان) با حضور در جمع خبرنگاران در فرودگاه مهرآباد با تسلیت شهادت حضرت جواد الائمه(ع) اظهار امیدواری کرد تا همگی بتوانیم، از سیره و روش خاندان رسالت و ائمه هدی(ع) استفاده و بهره‌برداری کنیم.
رئیس‌جمهوری با اشاره به اینکه این سفر به دعوت رسمی نور سلطان نظربایف، رئیس‌جمهوری قزاقستان و برای شرکت در پنجمین اجلاس سران کشورهای ساحلی انجام می‌شود، اظهار کرد: «در این اجلاس راجع به مسایل مربوط به دریای خزر گفتگو خواهیم کرد.»
روحانی ادامه داد: «دریای خزر اهمیت خاصی داشته و پهنه آبی منحصر به فردی است که محصور به خشکی است و برای همه کشورهای ساحلی، روشن شدن ویژگی استفاده از این دریا حائز اهمیت است.»
رئیس‌جمهوری کشورمان در ادامه با بیان اینکه بعد از فروپاشی شوروی، اولین اجلاسی که درباره استفاده از دریای خزر تشکیل شد در تهران بود، یادآور شد: «در آن اجلاس، مسأله محیط زیست مورد بررسی و تصویب قرار گرفت و یک اعلامیه سیاسی ۲۵ ماده‌ای هم منتشر شد و بعد از آن در کشورهای مختلف جلسات دیگری هم تشکیل و راجع به ابعاد مختلف دریای خزر بحث و بررسی شد.»
روحانی اجلاس قزاقستان را یکی از اجلاس‌های بسیار مهم درباره خزر دانست و خاطرنشان کرد: «دلیل آن اصول مادری است که در رابطه با رژیم حقوقی دریای خزر بحث و بررسی می‌شود و در این کنوانسیون نکات بسیار مهمی وجود دارد.»
رئیس شورای عالی امنیت ملی کشورمان ادامه داد: «در این کنوانسیون تصریح می‌شود که همه مسایل حقوقی دریای خزر تنها با اتفاق نظر ۵ کشور عملی و اجرایی است که این نکته بسیار مهم و اساسی است و کاملاً رژیم حقوقی این دریا را از کنوانسیون دریاها جدا می‌کند.»
این مقام مسئول تصریح کرد: «همچنین این کنوانسیون رفت و آمد کشتی‌های نظامی خارجی را در این دریا کاملاً ممنوع می‌کند و این اهمیت بسیاری از لحاظ امنیت ملی کشورهای حاشیه خزر دارد.»
رئیس‌جمهوری ادامه داد: «در این کنوانسیون روشن می‌شود که خطوط مبدأ برای رژیم حقوقی با اتفاق نظر ۵ کشور بعداً تعیین خواهد شد، البته راجع به خطوط مبدأ نکاتی در این کنوانسیون آمده و مخصوصاً در یک بند متذکر شده که شرایط ساحل بعضی از کشورها به گونه‌ای است که نیازمند مقرراتی ویژه است و این به ساحل دریای خزر اشاره می‌کند.»
روحانی متذکر شد: «این ماده برای ما بسیار اهمیت دارد ولی در عین حال خط مبدأ هنوز در این کنوانسیون روشن نیست و در موافقتنامه‌های بعدی باید روشن شود.»
روحانی با اشاره به اینکه حدود بستر و زیر بستر هم در این موافقتنامه روشن نمی‌شود و تعیین آن به واگذار می شود و این یکی از مسایلی بوده که حدود ۲۲ سال است راجع به دریای خزر بین این ۵ کشور مذاکره می‌شود، تصریح کرد: «برخی مسائل حل و فصل شده و برخی از مسائل باقی مانده و این دو مساله یکی خطوط مبدأ و دیگری حدود بستر و زیربستر همچنان برای موافقتنامه‌های بعدی باقی می‌ماند.»
رئیس‌جمهوری کشورمان همچنین با اشاره به اینکه در این کنوانسیون دریای سرزمینی مشخص می‌شود، گفت: «مناطق انحصاری ماهیگیری و رفت و آمد کشتی‌ها مشخص می‌شود و در مجموع کنوانسیون با اهمیتی است که یک قدم ما را پیش می‌برد، گر چه هنوز مسایل بسیار مهمی برای آینده باقی می‌ماند.»
روحانی اظهار داشت: علاوه بر این سند مهم و مادر، چندین سند دیگر هم در این سفر امضاء می‌شود که مربوط به تجارت و اقتصاد، حمل و نقل و مبارزه با تروریسم و جرایم سازمان‌یافته، همکاری‌های نهادهای مرزبانی بین کشورهای ساحلی است.
رئیس‌جمهوری خاطرنشان کرد: کشورهای ساحلی دریای خزر ظرفیت‌ها و فرصت‌های بسیار خوبی مخصوصاً از لحاظ اقتصادی، حمل و نقل، حمل و نقل کالا و مسافر، مسأله توریسم دارند که در ضمن مباحثی که در این جلسات مطرح می‌شود این ظرفیت‌ها نیز مورد بحث قرار خواهد گرفت.
روحانی با بیان اینکه دریای خزر، دارای نفت و گاز است و این موراد می‌تواند به عنوان پیشران توسعه مدنظر قرار گیرد، ادامه داد: «همکاری‌های بین کشورها در زمینه استخراج، بهره‌برداری از نفت و همچنین سوآپ نفتی و گازی از جمله مواردی است که همواره بین ما و کشورهای ساحلی دیگر مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد و در این اجلاس هم این مباحث ادامه پیدا می‌کند.»
رئیس‌جمهوری مسئله ترانزیت را یکی از مسایل بسیار مهم برای دریای خزر، کشورهای ساحلی و منطقه دانست و اظهار کرد: «شرق خزر، یعنی ترکمنستان و قزاقستان به ایران و از آن طریق به آب‌های جنوب و خلیج فارس و دریای عمان متصل شده است، برای اتصال غرب دریای خزر هم قدم‌های اولیه برداشته شده و پروژه آستارا - آستارا اجرا شده و ما به فکر اجرای خط آهن رشت به آستارا هستیم که با همکاری دو کشور ایران و آذربایجان این کار انجام خواهد گرفت.»
روحانی ادامه داد: «ایران و بسیاری از کشورهای آسیایی از این دو کریدور بزرگ در شرق و غرب دریای خزر و از طریق این راه مهم ترانزیتی به آسیای میانه، قفقاز، روسیه و به اروپا متصل می‌شوند.»
رئیس‌جمهوری همچنین گفت: «در این سفر همچنین در راستای توسعه روابط دوجانبه با کشورهایی که در این اجلاس حضور دارند مذاکره خواهیم کرد.»
پیش از گمانه‌زنی‌ها خبر از احتمال امضا رژیم حقوقی جدید دریای خزر توسط روسای جمهوری یاران، روسیه، قراقستان، ازبکستان و آذربایجان در این نشست داده بود. ( اینجا )
ارسال دیدگاه