لزوم خدمات روانشناختی

باید روشن شود که چرا سطح اخلاق اجتماعی اینقدر پایین آمده که آدم‌ها به خودشان اجازه می‌دهند به دیگری ظلم کنند. این ظلم وجوه مختلفی دارد که یکی از آنها حوادثی مانند تجاوز است. باید این پرسش مطرح شود که دستگاه فرهنگی کشور با این همه امکانات از رادیو و تلویزیون گرفته تا ابزارهای تبلیغی دیگر چرا در پیشگیری از نقصان‌های اخلاقی در جامعه موفق نبوده است؟

جنایت‌های افشا شده اخیر ممکن است فقط بخشی از حوادثی باشد که زیر پوست جامعه در حال وقوع است. چه‌بسا حوادث مشابه‌ای رخ می‌دهند و خانواده‌ها با این تصور که ممکن است به آبروی خانوادگی‌شان آسیب برسد اصلا این حوادث را رسانه‌ای نکنند. به هر حال تحلیل چرایی وقوع این حوادث اولین گام برای شناخت دقیق و رسیدن به راه‌حل‌های پیشگیرانه است. گام دوم به نوع مواجهه ما با مجرمان این پرونده‌ها مربوط است. باید این پرسش‌ها پاسخ داده شود که آیا مجرمان از انواع بیماری‌های روانی رنج می‌برند؟ و اینکه این مجرمان در چه بستری رشد کرده‌اند؟ ما باید از خودمان سوال کنیم آیا دستگاه تعلیم و تربیت ما به وظایف اجتماعی و تربیتی خودش درست عمل می‌کند؟ علاوه بر اینکه هر کسی مسوول رفتار‌های فردی خودش است و این مجرمان هم باید به خاطر جرمی که مرتکب شده‌اند، مجازات شوند اما این مجازات نباید موجب شود بقیه افراد جامعه مسوولیت‌های اجتماعی‌شان را فراموش کنند.

در جامعه‌ای که افراد و دستگاه‌ها به درستی به وظایف‌شان عمل نکنند همه در بروز چنین حوادثی مسوولند. و اما مساله قربانیان؛ قربانیان تجاوز و حوادث مشابه در معرض آسیب‌های جدی قرار دارند. یکی از مهم‌ترین آسیب‌هایی که قربانیان اتفاقاتی مانند تجاوز از آن رنج می‌برند «استرس‌های پس از سانحه» (ptsd) نام دارد. روانشناسان کاربلد و متخصص باید به آسیب‌دیدگان خدمات درمانی و مددکاری لازم را ارایه کنند. تعداد مراکز دولتی که در این زمینه خدمات تخصصی ارایه می‌کنند در کشور چندان زیاد نیست از همین رو لازم است در حوادثی مانند تجاوز به تعدادی از دختران در ایرانشهر سازمان بهزیستی به دلیل گستردگی خدماتش تیم‌هایی از مددکاران و روانشناسان کاربلد را برای ارایه خدمات به آسیب‌دیدگان اعزام کند. حضور این تیم باید با رعایت اصل محرمانگی و متناسب با فرهنگ منطقه باشد تا در این زمینه حاشیه‌های بعدی شکل نگیرد.

منبع: اعتماد

*روانشناس و استاد دانشگاه علامه طباطبایی