دو روی بازی مسکو در سوریه

به گزارش المانیتور، آویگدور لیبرمن، وزیر جنگ اسرائیل در تاریخ ۳۱ می (۱۰ خرداد) با سرگئی شوگو، وزیر دفاع روسیه ملاقات کرد. توجه اولیه در این ملاقات موقعیت در سوریه و به طور مشخص بر اساس آنچه لیبرمن می‌گوید «سنگرهای ایران و نمایندگانش» در سوریه بوده است.

از زمان ملاقات ولادیمیتر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه و بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه که پوتین بر خروج سریع نیروهای خارجی از سوریه تأکید کرد، مقام‌های بلندپایه روسیه این موضوع را با اشاره مستقیم به نیروهای ایران چند بار تکرار کرده‌اند. این تغییر آشکار در رفتار روسیه در قبال ایران است.

تماس‌های مکرر روسیه و اسرائیل در هفته‌های جاری باعث ایجاد شایعاتی شده که یک توافق محرمانه بین اسرائیل و روسیه برای خروج نیروهای ایرانی از جنوب سوریه منعقد شده است.

بر اساس گزار ش المانیتور، دیدار شوگو- لیبرمن در راستای گفت‌و‌گوهای روسیه، آمریکا اسرائیل و اردن درباره آینده جنوب غربی سوریه است که به نوشته گزارشگر این گزارش هرکسی از تهران شاهد این روند باشد به این تصور خواهد رسید که روسیه ایران را به اسرائیل و آمریکا فروخته است. با این حال باید خطوط سفید بین بیانیه مسکو و مهم‌تر از آن اقدامات روسیه را به دقت مشاهده کرد.

شوگو دیدار حدود یک ساعت و نیمه با لیبرمن را در حالی آغاز کرد که در ابتدا به ستایش پیروزی‌های دمشق پرداخت و گفت: «مناطق تحت کنترل نیروهای سوریه مناطق امنی شده است و پناهندگان در حال بازگشت هستند.»

اسد به دنبال حمله به نیروهای مخالف در دوماست اما آمریکا و اسرائیل به دلیل نگرانی از حضور نیروهای ایران و حامیانش در منطقه مخالفت کرده‌اند. مسکو ، در ابتدا با راضی کردن اسرائیل برای نیاز اسد به این حمله و همچنین با مذاکره درباره خروج بالقوه نیروهای طرفدار ایران به دنبال حل مشکل است.

گزارشگر المانیتور در ادامه به مصاحبه سفیر ایران در اردن اشاره کرده است مجتبی فردوسی پور از حمایت ایران از تشنج زدایی در منطقه سخن گفته بود. در همین حال یک منبع حزب‌ا‌لله به یک خبرگزاری روسیه گفته است که در صورتی که دولت سوریه درخواست روسیه برای خروج حزب‌الله و نیروهای شیعه از دوما را قبول کند امکان دارد حزب الله نیز بپذیرد.

این گزارشگر تأکید کرده است که روسیه با این راه حل به راحتی می‌تواند دو راهی موجود در مذاکرات را با موافقت هر دو طرف اسرائیل و حزب الله حل کند و در این بین نقش پلیس منطقه را ایفا کند.

در بخش دیگری از این گزارش به تماس تلفنی ولادیمیر پوتین و بنیامین نتانیاهو در تاریخ ۳۰ می (۹ خرداد) اشاره شده است که دو طرف درباره حفظ نیروهای ایران و متحدانش در ۷۰ تا ۸۰ کیلومتری مرز سوریه و اسرائیل گفت‌و‌گو کرده‌اند.

به گزارش المانتیور، تهران در حال بررسی دقیق اقدامت مسکو با نا‌امیدی و نه عصبانیت است. به هر حال آنها منافع و سیاست‌های متفاوتی در قبال سوریه دارند. قابل درک است که این احساس زمانی که مسکو با مقام‌های ایرانی گفت‌و‌گو می‌کند نمود بیشتری دارد چراکه بی‌اعتمادی تاریخی درباره مسکو در ایران از بین نرفته است. با این حال رابطه روسیه با اسرائیل به این معنا نیست که مسکو در نگرش نسبت به شریک بحران خود در سوریه تغییر جهت داده است. ارتش سوریه نقش ایران و حزب‌الله را در جنگ سوریه می‌داند و قدردان نتیجه تلاش مشترک است.

با این وجود، بلومبرگ در گزارش دیگری تحلیل کاملا متفاوتی از آنچه بین ایران و روسیه در سوریه می‌گذرد، ارائه کرده است.

گزارشگر بلومبرگ می‌نویسد همه نشانه‌های هفته‌های اخیر و صحبت‌های مقام‌های روسیه درباره خروج نیروهای خارجی از سوریه از جمله ایران حاکی از یک ضربه به ایران است

با این حال، این گزارش افزوده که هنوز زود است که به این نتیجه رسید که دیپلماسی اسرائیل برای خروج نیروهای ایران و متحدانش از سوریه به ثمر می‌رسد. یک مقام اسرائیلی در همین باره به بلومبرگ گفته است که هیچ توافقی برای کل سوریه صورت نخواهد گرفت و اسرائیل نیز با توافق جزئی موافقت نخواهد کرد که نیروهای ایران تنها از مرز اسرائیل دور شوند.

به گزارش پانا، همه این تحلیل ها در حالی است که مقام های ایران به وضوح اعلام کرده اند که حضور ایران در سوریه به درخواست دولت سوریه بوده است و تا زمانی که سوریه این نیاز را داشته باشد ایران به حضورش در این کشور ادامه خواهد داد.

به نظر می‌رسد در حالی که به تحلیل بر‌خی از رسانه‌های اسرائیلی، این رژیم خواهان راه‌اندازی جنگی تازه در سوریه به بهانه ایران است عملکرد روسیه در مذاکرات پشت پرده با اسرائیل و آمریکا می‌تواند نقشی تعیین کننده در آینده سوریه ایفا کند.