آموزش رسمی و خشک خلاقیت را در بچه ها از بین می برد

استفاده از شیوه های نوین آموزشی، تغییر نگاه معلمان و کادر مدرسه به فرآیند آموزش و در یک کلام تغییر ساختار سنتی مدارس یکی از دغدغه های اساسی خانواده ها و اهالی علم و دانش میباشد. گذار از مدرسه سنتی به مدرسه کلاسیک و مبتنی به بر طرح ها و شیوه های نوین نیازمند مقدماتی نظیر آموزش پرسنل، همراهی و همگامی والدین ، تغییر نوع نگاه مسئولان به مقوله آموزش و ... است.

به منظور آشنایی بیشتر با مدارس کیفی گفتگوی کوتاهی با محمد تقی زنگانه مدیر مدرسه نمونه دولتی علامه طباطبایی و از مدیران علاقه مند به اجرای ایده های نوین آموزشی انجام داده ایم که حاوی نکات آموزشی ظریفی است:

*به زبان ساده مدرسه کیفی چه مدرسه ای است؟

مدرسه کیفی یک مدرسه عجیب و غریب با قوانین و رویکرد های سوفسطایی نیست. در یک مدرسه کیفی نمره بد وجود ندارد. گلاسر در کتاب مدرسه کیفی از آن به عنوان مدیریت بدون زور و اجبار یاد می کند و معتقد است: مقاومت در برابر حذف نمره بد، مشکل ترین مانع در جهت ایجاد مدارس کیفی است. معلمان، مسئولین مدرسه، والدین و سیاستمداران خواهند گفت که این کار مانند این است که در وسط میدان جنگ از سربازان بخواهیم سلاح های خود را زمین بگذارند. نمرات خوب به عنوان پاداشی برای عملکرد کیفی محسوب می شوند و برای رفع نیاز احساس قدرت دانش آموزان بسیار رضایت بخش است. اما در مدارس کیفی دادن نمره پایین آن هم بطور مداوم حذف می شود. نمره پایین ممکن است حکایت از وجود یک مشکل موقتی داشته باشد. مشکلی که باید با همکاری معلم و دانش آموز حل شود. با این امید که دانش آموز به این نتیجه برسد که ارزش آن را دارد که بیشتر تلاش کند.

*آیا شما بر آن هستید تا مدرسه خودتان به صورت کیفی یا شبیه به آن اداره کنید؟

حقیقت امر این است که قوانین مدرسه تابع قوانین آموزش و پرورش است و ما حق دخل و تصرف در نحوه ارزشیابی و سر فصل دروس و ... نداریم. اما بنده معتقدم آموزش و پرورش برای مدیریت ما سرفصلی تعیین نکرده است و دست ما در نحوه اداره مدرسه باز است. تلاش در جهت آموزش مسائل فرعی و اجتماعی در کنار مسائل آموزشی می تواند کنار گذری به سمت و سوی مدارس کیفی باشد. شناسایی استعداد های نهفته دانش آموزان و از همه مهم تر به کار گیری این استعداد ها در موقعیت های مختلف اولین گام در این رویکرد است. تا جایی ما امسال توانستیم با این تفکر تقریباً اکثر دانش آموزان مدرسه درگیر مسابقات ورزشی، علمی، فرهنگی و هنری کنیم که ماحصل آن کسب ده ها رتبه شهرستانی و استانی بود و بیش از ۱۰۰ نفر از دانش آموزان ما در مسابقات مختلف حائز عنوان و رتبه شدند.

*تفاوت مدرسه کیفی باسایرمدارس را چگونه می کنید؟

متاسفانه در مدارس عادی فقط نمره ملاک است و مدیران در جلسات متعدد و حتی زنگ های تفریح بر درج مستمر نمرات در دفتر تاکید دارند. تفکری که امروزه در مدارس ما پیرامون نمره دهی، به ویژه دادن نمره بد وجود دارد، هیچ معنایی دربر ندارد. دادن نمره بد به دانش آموز هیچ دردی را دوا نمی کند. او هنوز در درس مزبور مهارت و دانایی لازم را کسب نکرده است و به احتمال زیاد به همین حال مدرسه را ترک خواهد گفت. بطور مثال اگر در یک مدرسه کیفی در پرونده دانش آموزی در درس جبر نمره ب ثبت شود، هر فردی با دیدن آن متوجه می شود که دانش آموز مزبور در این درس از کفایت لازم برخوردار است. و اگر الف و +الف ثبت شده باشد حکایت از آن دارد که او در این درس از سطح کیفیت لازم گذشته و در آن مهارت یافته است. و اگر دانش آموزی چندین سال است که سعی می کند در این درس قبول شود، و هنوز قبول نشده است، در پرونده او هیچ نمره ای درج نمی شود. در یک مدرسه کیفی نمره به «چه که دانش آموزان می دانند تعلق می گیرد و نه به آنچه نمی دانند. در ضمن در پرونده دانش آموزان ثبت نمی شود که چقدر طول کشیده است تا در هر درس به کفایت لازم دست یابد. به این دلیل که در برخی موارد دانش آموزی نمی خواهد دیگران بخواهند که بطور مثال درس جبر را در طی سه سال فراگرفته است.
این نمره محوری که دردمندانه در سیستم فعلی معیار پیشرفت یا پسرفت دانش آموزان محسوب می شود آفتی فراگیر و فرسایشی در روند آموزش محسوب می شود که اکثر کشور های دنیا در حال برچیدن منطقی و با برنامه این سیستم نمره دهی هستند.

*در این راستا چه اقدامات و فعالیت هایی در مدرسه اجرا می شود؟

برگزاری جلسه مشاوره ای با دانش آموز و جلب اعتماد دانش آموز اولین گام در این راستا است. دادن اطمینان به بچه ها و ایمان به توانایی ها و توانمندی آنها گام بعدی در رسیدن به اهداف مطلوب در این سیستم است که ما سعی می کنیم با استفاده از تجارب دبیران و مشاور مدرسه در این مسیر حرکت کنیم. .

*دانش آموزان شما در سال تحصیلی جاری موفق به کسب چه عناوینی شدند؟

خوشبختانه با زحمات بی وقفه همکاران عزیزم ، همراهی خانواده ها و تلاش دانش آموزان عزیز نتایج بی سابقه ای در تمامی زمینه ها کسب کردیم . حدود ۱۵ رتبه برتر شهرستانی و ۵ رتبه استانی در مسابقات فرهنگی هنری ، ۲۱ رتبه برتر شهرستانی و ۷ رتبه برتر استانی در مسابقات قرآن نماز عترت ، ۴ رتبه برتر شهرستانی و مقام اول پژوهش استان در جشنواره علمی نوجوان خوارزمی ، قهرمانی در مسابقات فوتسال ، شطرنج ، پینگ پنگ ، بدمینتون ، کاراته ، مقام سوم در والیبال و چندین رتبه در رشته های دومیدانی و شنا در مسابقات دانش آموزی شهرستان ، ۵رتبه برتر شهرستان در پرسش مهر ریاست جمهور ، رتبه اول درمسابقات شهر ریاضی دانشگاه آزاد علی آبادکتول ، رتبه اول در مسابقات علمی لیگ پایا بسیج دانش آموزی ، رتبه اول استان در مسابقات حفظ موضوعی قرآن و عناوین و رتبه های متعدد دیگر .

*انتظار شما از والدین و خانواده ها چیست؟

اعتماد خانواده به دبیران و کادر مدرسه بزرگترین سرمایه برای ماست . ما از خانواده ها انتظار همراهی و هم نوایی داریم و همواره نیازمند کمک و همفکری آنها در اجرایی کردن برنامه های مدرسه در خانواده و ....هستیم.

*چشم انداز مدرسه یا دورنمای اهداف شما در مدرسه چیست؟

تبدیل دبیرستان نمونه علامه به برند علمی شهر, آماده سازی زیرساخت های علمی لازم برای کمک به موفقیت دانش آموزان پسر شهرستان جهت درخشش در قبولی رشته های دانشگاهی و رساندن دانش آموزان به سطوح قابل قبول از معیارهای دانش آموز صالح در برنامه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش از اهداف و آرمان ها ما در این مدرسه است که امید واریم با همت دانش آموزان، همفکری و هم نوایی والدین و زحمات بی شائبه دبیران به این مهم نائل شویم.