تحلیلگر بازار سرمایه مطرح کرد: چرایی چشم‌انداز مبهم بازار ارز در هفته‌های آتی

از ابتدای سال ۹۶ نرخ ارزهای اصلی نظیر دلار، یورو و پوند انگلیس با رشد همراه بود. این رشد قیمتی در دی ماه ۹۶ به اوج رسید که برخی آن را متاثر از اوضاع سیاسی و اعلام سیاست‌های جدید دولت ترامپ و تهدیدات ترامپ به خروج از برجام نسبت دادند.

برخی تحلیلگران نیز تنش‌های داخلی در ایران در دی ماه و احتمال ناامنی و تشویق عده‌ای به خروج دارایی یا حفظ ارزش نقدینگی با تبدیل آن به ارزهای خارجی را محرک افزایش نرخ ارزها در نیمه دوم سال گذشته عنوان می‌کنند.

اگرچه نرخ دلار در اسفند تا آستانه ۵ هزار تومان افزایش یافت، دوباره فروکش کرد به این دلیل که مجموعه اقدامات بانک مرکزی و پلیس در برخورد با دلالان ارز تا حدودی در کنترل بازار موثر واقع شد.

انتشار گواهی «سپرده ریالی» که بر اساس آن متقاضیان در سررسیدهای یک ساله سود ۲۰ درصد دریافت می‌کنند در کنار انتشار گواهی «سپرده ریالی ارز بنیان» و پیش‌فروش سکه برای هدایت نقدینگی، مجموعه‌ای از تدابیر ضدالتهاب بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز بود.

اما افزایش قیمت دلار به ۵۱۵۰ تومان در نخستین روزهای کاری سال جاری نشان می‌دهد که از قرار بازار ارز خیال آرامش ندارد و آنگونه که کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌وگو با پانا تاکید کرد قیمت ارزها در کشور متاثر از مجموعه‌ای از اقتصادی و سیاسی داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی است و نمی‌توان تنها یک عامل را در نوسانات و التهابات بازار ارز مهتر از بقیه دانست. امیرحسین شریعتی در این باره افزود: با توجه به پیچیدگی‌ها و عوامل متعدد موثر بر وضع پیش آمده نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی از بازار در ماه‌ها یا هفته‌های آتی ارایه داد و اکنون اوضاع درهاله‌ای از ابهام قرار دارد.

شریعتی تحلیلگر بازار سرمایه یادآور شد که: افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر متاثر از تقاضای فعالیت‌های اقتصادی نیست و نشان می‌دهد عوامل دیگری در این التهابات موثر است.

وی افزود:‌ متاسفانه در اسفندماه ۹۶ بازار ارز بسیار ملتهب بود و نوسانات نرخ ارز به گونه‌ای شد که تقاضا بر عرضه فزونی گرفت و برخی از مردم برای حفظ ارزش دارایی و نقدینگی خود ارزهای خارجی را انتخاب کردند.

وی با بیان اینکه بخشی از تقاضای بازار ارز در اسفند ماه نیز مربوط به سفرهای نوروزی بوده است، اظهار کرد:‌ تقاضای سفته بازانه و دلالی نیز به بازار ارز افزوده شد و زمینه آن فراهم شد تا التهاب در این بازار افزایش یابد. البته دولت تلاش‌هایی را در اسفندماه برای کنترل بازار آغاز کرد از جمله آنکه خرید ارز مسافرتی منوط به ارایه ویزا و بلیت سفر شد و فروش ارز تجاری نیز منوط به ارایه مدارک لازم شد تا معین شود که چه افرادی و به چه میزان ارز خریداری کرده‌اند.

دلالان و سفته‌بازان ارز همیشه در بازار حضور دارند

شریعتی تصریح کرد: با وجود تدابیر بانک مرکزی دلالان و سفته‌بازان ارز که همیشه وجود داشتند این روزها یک بار دیگر به التهابات بازار شدت دادند.

وی ادامه داد:‌ پس از تعطیلات نوروز و در نخستین روز کاری سال جدید نرخ دلار به ۵۰۰۶ تومان رسید و شنیده‌ها حاکی از آن بود که دلار تا ۵۲۰۰ تومان نیز معامله شده است. چند نکته در خصوص واکنش بازار در نخستین روز کاری مطرح است: نخست آنکه ارز در کشور دونرخی است و دو نرخی بودن ارز موجب ایجاد فساد می‌شود و تنش‌ها و نوسان‌های بازار را افزایش می‌دهد.

تحلیلگر بازار سرمایه خاطرنشان کرد:‌ مثال روشن و بارز از بین رفتن رانت و فساد با تک نرخی شدن، موضوع بنزین است و همه شاهد هستند که از بین رفتن سهمیه‌بندی هم بر کاهش قاچاق سوخت و هم بر کاهش فساد و رانت در این حوزه تاثیرگذاشت.

وی اضافه کرد:‌ البته بازار ارز ویژگی‌های خاص خود را دارد به این دلیل که ایران کشوری است که وابستگی زیادی به واردات مواد اولیه دارد و اگر اجازه داده شود که بازار ارز به حال خود رها شود ممکن است نرخ ارز خیلی بیشتر از ارقام کنونی شود.

ضریب تاثیر فعالیت‌های اقتصادی در نرخ ارز از ابتدای سال ۹۷ صفراست

شریعتی خاطرنشان کرد:‌ متغیرها و کنترل‌کننده‌هایی از سوی بانک مرکزی وجود دارد که می تواند درکنترل بازار موثرباشد که ازجمله آنها چک کردن صرافی‌ها، پلمپ صرافی‌های غیرمجاز، محدود کردن افرادی که روی نرخ ارز تاثیر منفی داشتند، است. یک سری اتفاقات نیز روی نرخ ارز تاثیرگذار است که یکی از آنها میزان فعالیت‌های اقتصادی است اما در نخستین روز کاری سال ۹۷ فعالیت اقتصادی چندانی وجود نداشته است و در عمل ضریب تاثیر فعالیت‌های اقتصادی در نرخ ارز در آن روز صفر است.

تحلیلگر بازار سرمایه عنوان کرد: بازار ارز یکی از بازارهایی است که به شدت متاثر از تحولات سیاسی منطقه‌ای و بین‌المللی است و اتفاقاتی که در سوریه و عراق و کره شمالی به وجود آمده است بر بازار ارز تاثیرگذار است.

شریعتی عنوان کرد: اتفاقات یمن و شوک هایی که کشورهای عربی به مشتریان نفتی وارد می‌کنند نیز از جمله موضوعات سیاسی متاثر بر بازار ارز است .

وی ادامه داد:‌ همچنین از دهم آبان سال گذشته بر اساس تحریم‌های جدید مالی علیه ایران، امکان انتقال ارز حاصل از فروش نفت به مشتریان بزرگ وجود ندارد و در عمل شرکت‌های بزرگ ریسک تجارت با ایران را بالا می‌بینند.

دولت برنامه‌ای برای نظم‌بخشی و مدیریت بازار ارز را در دستور کار دارد

تحلیلگر بازار سرمایه خاطرنشان کرد:‌ باید بپذیریم که انتخاب جان بولتون به عنوان مشاور امنیتی آمریکا، تصمیم کره شمالی به مذاکره با آمریکا برای خلع سلاح هسته‌ای، اتفاقات و رویدادهای یمن و اقداماتی که عربستان انجام می‌دهد، تحریم‌های موشکی علیه ایران در کنار حواشی‌ای که پیرامون برجام به وجود آمده است جو سیاسی‌ای را علیه ایران ایجاد کرده است که موجب شده است تا بازار ارز التهاباتی را تجربه کند. البته دولت هم برنامه‌ای برای نظمبخشی و مدیریت بازار ارز در دستور کار دارد که ابزارهای کنترلی است و باید از آن استفاده کند.

قیمت دلار در فروردین ماه سال ۹۶ حدود ۳۷۵۰ تومان بود و با قیمت‌های کنونی عملا این ارز افزایش قیمتی به میزان ۳۵ درصد را نشان می‌دهد که در کمتر اقتصاد باثباتی در جهان اتفاق می‌افتد.