کهن‌ترین فسیل جهان به قدمت ۱٬۶۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ سال! + تصاویر
تهران (پانا) - پژوهشگران با بررسی سنگواره‌ای به قدمت ۱٫۶ میلیارد سال که در مناطق مرکزی هندوستان کشف شده است، دریافته‌اند که این فسیل حاوی حباب‌های اکسیژن ناشی از فعالیت میکروب‌های اولیه در زمین است.
به گزارش خبرآنلاین از سیناپرس، تصویری که می‌بینید نشان‌دهنده فسیل منحصربه‌فردی با قدمت یک‌میلیارد و ۶۰۰ میلیون سال است. در این فسیل، حباب‌های اکسیژن بر اثر فعالیت میکروب‌های کوچک به وجود آمده‌اند.
این میکروب‌ها روزگاری بسیار دور و زمانی که زمین حدود دوسوم عمر خود را پشت سر می‌گذاشت (زمین امروز حدود ۴٫۶ میلیارد سال عمر دارد)، در آب‌های کم‌عمق دریاها زندگی می‌کردند و در زمان خود، جزء معدود گونه‌های حیات نخستین روی زمین به شمار می‌رفتند. پژوهشگران علوم زمین‌شناسی و متخصصان حیات نخستین در کره زمین، این فسیل را به همراه حباب‌های اکسیژن شکل‌گرفته در آن تجزیه‌وتحلیل و تصاویر آن را مستندسازی کرده‌اند.
به گفته دانشمندان، این فسیل‌ها بسیار شگفت‌انگیزند زیرا وضعیت میکروب‌هایی را نشان می‌دهند که نه‌تنها جزء اولین گونه‌های شکل‌گرفته حیات در کره زمین محسوب می‌شوند، بلکه با فعالیت خود، سیاره ما را به محیطی با تنوع بسیار زیاد و مناسب برای زندگی انواع گیاهان و جانوران تبدیل کرده‌اند.
برخی از این میکروب‌های اولیه از نوع سیانوباکتری‌ها (cyanobacteria) هستند که در آب‌های نخستین و اولیه زمین تکثیر شدند. سیانوباکتری‌ها بخشی از میکروارگانیسم‌های مشابه باکتری محسوب می‌شوند که قادر به فتوسنتز هستند. آن‌ها اولین فرم شناخته‌شده حیات در کره زمین را نشان می‌دهند. این میکروب‌ها از طریق فتوسنتز کردن قادر به تولید اکسیژن بودند و گاهی این حباب‌های اکسیژن در مایع‌های میکروبی چسبنده به دام می‌افتادند و باقی می‌ماندند.
این حباب‌های فسیلی و بافت‌های سیانوباکتریایی از بسترهای میکروبی فسفاته‌شده‌ای متعلق به گروه ویژه ویندیان (Vindhyan) در مناطق مرکزی هندوستان امروزی کشف شده‌اند و قدمت آن‌ها به به ۱٫۶ میلیارد سال پیش می‌رسد. به باور پژوهشگران، این حباب‌های فسیل‌شده در داخل عکس، امضایی از طبیعت در شکل‌گیری حیات به شمار می‌روند.
ترز سالستد (Therese Sallstedt) و همکارانش در دانشگاه جنوبی دانمارک و موزه تاریخ طبیعی سوئد با همکاری و مشارکت دانشگاه استکهلم، این رسوبات فسیلی کشف‌شده در هندوستان را بررسی و مطالعه کرده‌اند و اطلاعات جدیدی از حوزه فعالیت‌های میکروبی در بافت‌های فسیل‌شده ناشی از مایعات میکروب‌ها به دست آورده‌اند.
دکتر سالستد در این مورد می‌گوید: «نتایج مطالعه و تفسیر این فسیل، نشان می‌دهد که حباب‌های اکسیژن ناشی از فعالیت سیانوباکتری‌ها در مایع غلیظ میکروبی محبوس شده‌اند، در آب‌های کم‌عمق ۱٫۶ میلیارد سال پیش این ساختار خاص را به وجود آورده‌اند و سپس به فسیل تبدیل شده‌اند.»
سیانوباکتری‌ها تغییراتی عمده و بازگشت‌ناپذیر در سطح زمین ایجاد کرده‌اند و عامل پراکندگی وسیع اکسیژن در اتمسفر به شمار می‌روند. هم‌زمان با این رویداد، آن‌ها ساختارهای رسوبی موسوم به استروماتولیت‌ها (stromatolites) را در کره زمین به وجود آوردند که هنوز وجود دارد.
برخی از حباب‌های موجود در این فسیل به‌طور کامل فشرده شده‌اند که نشان می‌دهد بافت تشکیل‌دهنده این ماده، دارای انعطاف زیادی بوده است. نتایج این مطالعات نشان می‌دهد که سیانوباکتری‌ها در شکل‌گیری حیات و ساختارهای رسوبی موسوم به فسفریت‌ها (phosphorites) در آب‌های کم‌عمق باستانی، نقشی بسیار بیشتر از آنچه تاکنون تصور می‌شد، بر عهده داشته‌اند. این نظریه به دانشمندان امکان می‌دهد با گشودن دریچه‌هایی جدید در اکوسیستم روزگار باستان و سال‌های نخستین شکل‌گیری زمین، آن را بهتر مطالعه کنند.
شرح کامل این پژوهش و یافته‌های به‌دست‌آمده از آن در آخرین شماره مجله تخصصی - علمی «Geobiology» منتشر شده و در اختیار پژوهشگران قرار دارد.
ارسال دیدگاه