کاهش ۱۲۶ کیلومتری وسعت دریاچه ارومیه

بر اساس گزارش سایت ستاد احیای دریاچه ارومیه، تراز سطح آب دریاچه ارومیه از ابتدای سال آبی تا هشتم اسفندماه به ۱۲۷۰.۵۲ متر رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۰ سانتیمتر و در مقایسه با تراز اکولوژیک سطح آب سه متر و ۵۸ سانتی متر کاهش پیدا کرده است.

حجم کنونی آب موجود در دریاچه ارومیه ۱.۴۷ میلیاردمترمکعب تخمین زده شده که این رقم نیز در مقایسه با مدت زمان سال قبل ۲۳۶ میلیون مترمکعب و در مقایسه با حجم متناظر با تراز اکولوژیک ۱۲.۲۶ میلیاردمترمکعب کاهش پیدا کرده است.

در این میان افزایش ۳۰ درصدی بارش‌های حوضه آبریز ارومیه از ابتدای سال آبی(ابتدای مهرماه) تا پنجم اسفندماه نسبت به سال گذشته موجب شده است تا تراز آب دریاچه هم در مقایسه با ابتدای مهرماه افزایش پیداکرده باشد.

البته بر اثر بارندگی‌های بهمن ماه تا روز دوم اسفندماه نسبت به دی ماه سال جاری تراز سطح آب دریاچه هفده سانتی متر، وسعت دریاچه ۲۰۵/۰۳ کیلومتر مربع و حجم آب موجود در دریاچه ارومیه ۰/۳۲ میلیارد متر مکعب افزایش یافته است اما همچنان دریاچه نسبت به شاخص های سال گذشته در وضعیت نامناسب‌تری به سر می‌برد.

آخرین وضعیت دریاچه ارومیه در تاریخ دوم اسفندماه ۹۶

این در حالی است که ستاد احیای دریاچه ارومیه طرح های متعددی چون لایروبی رودخانه ها، انتقال پساب تصفیه شده فاضلاب به دریاچه، ساماندهی سردهنه های رودخانه ها، انسداد یکهزار و ۲۰۰ چاه غیرمجاز و اصلاح آبیاری در ۶ هزار و ۲۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی را در دستور کار دارد.

تغییرات تراز سطح آب دریاچه ارومیه در چند سال گذشته نیز در شکل زیر نشان داده شده است.

همچنین وب سایت « نشنال جئوگرافیک» در تاریخ۲۷ فوریه(۸ اسفندماه) سال جاری وضعیت دریاچه ارومیه را بررسی کرده است. در گزارش این وب سایت علمی آمده است: دریاچه ارومیه زمانی پس از دریای خزر بزرگترین دریاچه خاورمیانه بود. اما طی ۳۰ سال گذشته حدود ۸۰ درصد آن از بین رفت و خشک شد و فلامینگوهایی که بر روی آب شور این دریاچه جولان می‌دانند و همچنین پلیکان‌ها، حواصیل و اردک‌ها نیز از آنجا کوچ کردند. آنچه باقی مانده است اسکله‌ها و لنگرگاه‌هایی است که هیچ مسیری را هدایت نمی‌کنند. لاشه زنگ زده کشتی‌ها در گل و لای فرورفته است و این دریاچه به یک دشت بی ثمر و پوشیده از نمک تبدیل شده است. بادهای شدیدی بر بستر رودخانه می‌وزند و نمک‌ها را به مزارع اطراف هدایت می‌کند و به آرامی در حال غیربارور کردن خاک این مزارع است.

در بخش دیگری از گزارش « نشنال جئوگرافیک» آمده است: طوفان‌های نمکی مضر، چشم‌ها، پوست و شش‌های مردم در ۶۰ مایل دورتر در تبریز (شهری با بیش از یک و نیم میلیون جمعیت) را ملتهب و آسیب پذیر می‌کند. در سالیان اخیر، آب‌های فیروزه‌ای ارومیه از جلبک‌ها و باکتری‌های سرخ‌رنگ که در حال رشد هستند؛ علاوه بر تغییر رنگ باعث کم‌عمق شدن و شوری بیشتر آب شده اند. به همین جهت، بسیاری از گردشگرانی که سابقا برای آب درمانی به آنجا می‌رفتند دیگر به آنجا سفر نمی‌کنند.

در بخش دیگری از این گزارش آمده است: اگر چه تغییرات آب و هوایی موجب افزایش خشکسالی، بالا رفتن درجه حرارات در تابستان ها در اطراف ارومیه و سرعت بخشیدن به تبخیر آب شد؛ اما این تنها بخشی از داستان است. ارومیه دارای هزاران چاه غیر قانونی و گسترش پروژه های سدسازی و آبیاری است که آب را از رودخانه به مزارع سیب، گندم و آفتابگردان منحرف و هدایت می کند. کارشناسان نگران آنند که برداشت بی رویه از دریاچه ارومیه بتواند آن را به سرنوشت دریاچه آرال گرفتار کند. به نظر می رسد که صدای آنها به تهران رسیده است. حسن روحانی، رئیس جمهور ایران متعهد به پرداخت پنج میلیارد دلار برای احیای دریاچه ارومیه، آزاد سازی آب های بیشتر از سدها، بهبود بهره وری از سیستم های آبیاری و تغییر در محصولات زراعی با صرفه جویی بیشتر تشویق کرده است. هیچ ملتی نمی خواهد یک دریاچه نمک به مانند دریاچه پوپو (Poopó) در بولیوی که در سال ۲۰۱۵ به صورت کامل خشک شد را در پیش روی خود ببیند.