سرداور جشنواره کتاب رشد: تصاویر کتاب کودکان و نوجوانان فاقد جذابیت است

سعید راصد داور جشنواره کتاب رشد است که هر سال به همت سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی برای معرفی آثار و منابع مورد تایید آموزش و پرورش برگزار می‌شود. پانزدهمین دوره از این جشنواره دی ماه امسال برگزار شد که راصد سرداوری گروه آداب و مهارت‌های زندگی را در آن برعهده داشت.

وی معتقد است اینکه داوران از سابقه آموزش و كار با كودك برخوردارند و خود روان‌شناس هستند از نکات قوت داوری‌های جشنواره است، زیرا این داوران تجربه و تعهد كافي در صيانت از حقوق نويسندگان و مولفان را دارند و سعي كرده‌اند از دايره انصاف و عدل بيرون نروند.

این کارشناس منابع آموزشی آموزش و پرورش درباره تصویرسازی برای کتاب‌های کودکان و نوجوانان گفت: تصوير براي کتاب‌های كودكان و نوجوانان بسيار مهم است اما اغلب به دست افراد تازه‌كار انجام مي‌گیرد مشروح گفت وگوی پانا با این کارشناس منابع آموزشی را می‌خوانید:

حوزه آداب و مهارت‌های زندگی از جایگاهی ویژه در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و برنامه درسی ملی برخوردار است. آیا آثار تولیدشده فعلی در این حوزه می‌تواند نیازهای جامعه خصوصا قشر نوجوان و جوان در دستیابی به سبک زندگی مناسب ایرانی - اسلامی را مرتفع کند؟

قبل از توليد آثار بايد فهم درستي از سبك زندگي ايراني _ اسلامي در ذهن نويسندگان و ناشران وجود داشته باشد. اما به نظر مي رسد مطالب ديني به شكلي عميق مورد توجه قرار نگرفته و فهم نشده است و به همين لحاظ آثار موجود نيز از برجستگي خاصي برخوردار نيست.

نقاط قوت و ضعف آثار به لحاظ شکلی و محتوایی چه بود؟

آثار ايراني به قلم نويسندگان كاربلدي به رشته تحرير در نيامده و نويسندگان بنام كمتر وارد اين حوزه و عرصه شده‌اند و به همين لحاظ غناي لازم در آثار ايراني و مولفان ايراني ديده نمي‌شود. استفاده از ادبيات پيش‌پا افتاده و نازيبا، نبود خلاقيت و نوآوري در نوشته‌ها و تصاوير، به‌روز نبودن مطالب مطرح شده بر اساس نياز مخاطب از جمله نواقص آثار موجود است. اما در آثار خارجي كم و بيش مطالب ارزنده‌اي مي‌توان يافت از جمله كتاب هايي كه خانم شعبان‌نژاد ترجمه كرده اند كه جالب بود و مفاهيمي مانند اينترنت، محيط زيست، دوستي، خودآگاهي و خانواده را در بر مي‌گرفت. يا ترجمه خانم شريفي در مورد عزت نفس از كتاب‌هاي ارزنده اي بود كه مي توان به حسن انتخاب و سليقه دوستان در ترجمه اين كتاب‌ها آفرين گفت. تصاوير اين كتاب ها نیز گويا و كم‌نظير بود.

آیا نگاه بومی و انطباق با فرهنگ و ارزش های ملی و دینی مورد نظر دستگاه تعلیم و تربیت در آثار داوری شده در نظر گرفته شده است؟

دقيقا با همين نگاه به آثار رسيده توجه شده است؛ يعني بايد متوجه باشيم كه نوشتار يا تصوير پيامي است كه به مخاطب ما مي رسد و اگر از تمام زواياي علمي و هنري به آن توجه نداشته باشيم نه تنها مفيد واقع نمي شود كه آثار پنهان و مخرب آن بسيار تاثير گذارتر از محسنات آن خواهد بود .

سطح آثار را از لحاظ ذکر منابع و مآخذ، طراحی واژه نامه، نمایه و تصاویر چطور ارزیابی می‌کنید؟

منابع بايد ذكر شود، يا اينكه نويسنده آن‌قدر قابل باشد كه حرفش را بتوان به عنوان وزنه و منبع در نظر گرفت. همچنين تصويرسازی براي كودكان و نوجوانان بسيار مهم است كه متاسفانه اغلب به افراد مبتدي و تازه كار سپرده می‌شود و جذابيت لازم را ندارد و بعضا موجب بدآموزي نيز مي شوند.

کتاب های امسال در تامین نیازهای حال و آینده گروه مخاطبان و ارائه راهکارهای عملی در مواجهه درست با چالش های زندگی تا چه اندازه موفق عمل کرده‌اند؟

در آثار ترجمه عمدتا كارهاي خوبي صورت گرفته بود و در آثار تاليفي نقاط ارزنده خاص كمتر مشاهده شد.