درویش، مدیرکل سابق مشارکت مردمی محیط‌زیست مطرح کرد: انتقال پایتخت سیاسی راهکار رفع بحران آب در تهران

محمد درویش در گفت‌وگو با پانا، با اشاره به شرایط بارش و بحران کم‌آبی در پایتخت گفت: تهران سالانه به حدود یک میلیارد متر مکعب آب شرب نیاز دارد که حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیارد متر مکعب آن از طریق آب قابل استحصال (جمع‌آوری روان‌آب‌ها از سطح زمین جهت استفاده از آب) تأمین می‌شود.

عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع و تحقیقات بیابان کشور افزود: بر خلاف میانگین کشور که ۹۰ درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، در استان تهران حدود ۹۰ درصد آب در بخش شرب و مابقی در بخش صنعت و کشاورزی مصرف می‌شود. در چنین شرایطی معلوم است که ملاحظات مبتنی بر پدافند غیرعامل در تهران به هیچ عنوان در نظر گرفته نشده است.

درویش با اشاره به سرانه مصرف آب در تهران گفت: متوسط سرانه مصرف آب در تهران ۲۰۰ تا ۲۵۰ لیتر اعلام شده است و از میانگین آن که باید ۱۸۰ لیتر باشد، بیشتر است. البته آمارهایی نیز وجود دارد که تا ۳۰۰ لیتر نیز مصرف می‌شود.

عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع و تحقیقات بیابان کشور در ادامه با اشاره به اظهارات فرماندار تهران مبنی بر اینکه اگر بارندگی‌ها در تهران به همین روند باشد ۵۲ درصد مردم تهران فاقد آب شرب خواهند شد، گفت: فرماندار تهران برآورد خوش‌بینانه‌ای نسبت به این موضوع دارد و وضعیت تهران می‌تواند به مراتب بدتر باشد. وقتی ۹۰ درصد آب تهران به‌وسیله سدها تأمین می‌شود و وضعیت ریزش‌های آسمانی ۶۵ درصد از میانگین درازمدت آن بدتر است، یعنی باید خود را برای خشکسالی خیلی شدیدتر آماده کنیم.

وی همچنین به کاهش حجم بارش‌های پایتخت در پاییز سال جاری اشاره کرد و گفت: اتفاقی که پاییز سال جاری در تهران افتاده است در طول ۶۳ سال اخیر بی‌سابقه بوده است. علاوه بر این اتفاقی که در دی‌ماه در تهران صورت گرفته، رکوردها را شکسته است و وضعیت تهران از نظر سرانه آب در دسترس از شهر یزد نیز بدتر است.

درویش در ادامه به وابستگی تامین آب تهران فقط از طریق سد اشاره کرد و گفت: این شیوه درست و معقول نیست. این حجم از وابستگی به آسمان در کشوری که انحراف معیار ریزش‌های آسمانی آن از یک‌سال تا سال دیگر ۷۰ درصد تغییر می‌کند، منطقی نیست. در این مسیر اشتباهی راهبردی انجام شده است. در تهران که می‌توانست حداکثر دو تا سه میلیون نفر جمعیت داشته باشد، ۱۰ میلیون نفر ساکن شده‌اند و روزانه ۲۱ میلیورن تردد در تهران صورت می‌گیرد.

درویش ادامه داد: در چرخه تأمین آب شرب در تهران معتقد بودند، اگر به هر طریقی آب تأمین شود مشکل حل می‌شود اما فکر نکردند در مواقعی که میزان بارندگی کاهش می‌یابد، برای تامین امنیت مردم چه باید کرد.

مدیرکل سابق دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به مدیریت غلط مدیران در شیوه تأمین آب در تهران گفت: مدیرانی که در طول نیم قرن اخیر مسئولیت تأمین آب را برعهده داشتند، مقصر هستند. در عین حال نمی‌توان در کوتاه مدت برای کم‌آبی تهران کاری کرد اما دولت می‌تواند در این فاصله مقدمات انتقال پایتخت سیاسی از تهران را فراهم کند. دولت باید شرایطی فراهم کند که مردم داوطلبانه از تهران خارج شوند و هزینه زندگی در تهران را افزایش دهد.

وی با اشاره به ساخت و سازهای بی رویه و میزان جمعیت پذیری در تهران تأکید کرد: نباید اجازه تراکم‌فروشی در تهران داده شود. در نهایت باید کوشید نیاز آبی در تهران کاهش یابد چراکه هیچ راه دیگری غیراز کاهش بار اضافه در تهران وجود ندارد.

درویش تصریح کرد: ۷۰۰ هزار سکونتگاه جدید طی ۵ سال به تهران اضافه شده و این موضوع چراغ سبزی است که نشان می‌دهد، می‌توان همچنان به مناطق ۲۲ و یک تهران وارد شد. بیش از ۵۰ تا ۶۰ درصد منازلی که در این مناطق ساخته شده خالی از سکنه است. این در حالی است که در این دو منطقه بحران فرونشست زمین و کم‌آبی وجود دارد و نباید اجازه رشد بیشتر در تهران داده شود.

مدیرکل سابق دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست درخصوص پایان دوره خشکسالی در ایران گفت: ایران در اکثر مواقع در دوران خشکسالی قرار دارد و در مواقعی اندکی در دوره «ترسالی» است. خشکسالی ویژگی سرزمین‌های خشک است و متأسفانه شرایط اقلیمی کشور را باور نداریم و فکر می‌کنیم بر اساس شرایط اقلیمی اروپا باید برای ایران برنامه‌ریزی کرد.