ضرورت بررسی های علمی و بومی در زمینه تراریخته ها

به گزارش خبرنگار پانا ،سازمان‌های متولی امور بهداشت، محیط‌زیست و کشاورزی در سطح جهان اظهارنظرات مختلف و ضدونقیضی درباره محصولات دستکاری شده ژنتیکی داشته‌اند. به این ترتیب رفتار مردم هم درباره انتخاب این محصولات و در کشورهای مختلف، متفاوت بوده است. اروپایی‌ها معمولا نسبت به سلامت محصولات غذایی خود ایمنی و دقت بیشتری را مدنظر قرار می‌دهند و تا حد زیادی از مصرف محصولات تراریخته رویگردان هستند .

سطح زیر کشت محصولات تراریخته هم اگرچه تا سال۲۰۱۴ روند افزایشی داشت اما در سال۲۰۱۵ زمین‌های کمتری به تولید این محصولات ادامه دادند. بنابراین تصمیم عمومی بر کاهش مصرف محصولات دستکاری شده، بوده است.

اما ما در ایران چه وضعیتی داریم ؟آیا محصول تراریخته در ایران تولید می شود ؟

آنگونه که آزاد عمرانی، عضو هیات‌رئیسه انجمن ارگانیک ایران و اتحادیه ملی محصولات کشاورزی می گوید : آمار ضدونقیضی درباره تولید محصولات تراریخته در ایران وجود دارد. به ادعای برخی در سال‌های۸۳ ، ۸۴ و ۸۵ تولیداتی از این محصولات در ایران داشته‌ایم و تحقیقی هم انجام شد و پژوهشگرانی ادعا کردند که ۴۷درصد از برنج‌های موجود در بازار (ایرانی و خارجی) تراریخته بوده‌اند. در عمل وزارت کشاورزی اعلام می‌کند که تا به حال هیچ مجوزی برای تولید محصولات دستکاری شده ژنتیکی داده نشده است.

نیازمند اطلاعات دقیق و کارشناسی در بحث تراریخته ها هستیم

علی زارع زاده کارشناس بخش کشاورزی نیز در گفت وگو با خبرنگار پانا، اظهار کرد: اظهار نظر در خصوص تراریخته به اطلاعات دقیق و کارشناسی نیاز دارد اما به نظر می رسد با توجه به اینکه بایدسلامت محصولات غذایی و جامعه به عنوان اصل اساسی در نظر گرفته شود و بدیهی است که توجه و دقت نظر در مورد آن بسیار ضروری است .

کارشناس بخش کشاورزی عنوان کرد: علم هنوز به این درجه از قطعیت نرسیده که بتواند سلامت و عدم زیان محصولات تراریخته را تایید کند.

وی اضافه کرد: با کیفیت عالی که محصولات تراریخته دارند بشربه این نتیجه رسیده که با اصلاح نژاد می توانند میزان قابل توجهی از تولید را به دست آورد اما باید گفت جوامعی باید به دنبال تراریخته بروند که پیشینه کشاورزی و تجربه لازم را ندارند و در این میان ایران کشوری است که از گذشته های دور به تولید محصولات کشاورزی اشتغال داشته توانسته بسیاری از نیازهای غذایی خود را تامین کند.

زارع زاده خاطرنشان کرد: در برخی از بخش های کشاورزی به این علم و تکنولوژی تولید نرسیده ایم که بتوان حجم تولید را افزایش داد اما استفاده از محصولات تراریخته نیز نیازمند دقت بالاست چون بحث سلامت جامعه بسیار مهم است .

براساس این گزارش از لحاظ تکنیکی دستکاری ژنتیکی می‌تواند گیاهانی تولید کند که به آفات و علف‌های هرز مقاوم‌تر باشند، عملکرد بیشتری داشته باشند، نسبت به انواع تنش‌های محیطی مانند خشکی و شوری مقاومت نشان دهند.

گیاه تراریخته به گیاهی گفته می‌شود که ساختار ژنتیکی آن از طریق مهندسی ژنتیک تغییر یافته باشد. این تغییر معمولاً جهت بهبود مقاومت گیاه به برخی آفات یا بیماری‌های گیاهی و برای بهبود عملکرد گیاه و بهره‌وری کشاورزی صورت می‌گیرد

غالباً هدف از مهندسی ژنتیک در گیاهان انتقال یک یا چند ژن به گیاه می‌باشد که در صورت موفقیت یک ویژگی جدید به گیاه می‌بخشند. این ویژگی جدید معمولاً در گیاهان هم خانواده یافت نمی‌شود. به همین دلیل انتقال ژن یا ژنهای عامل این ویژگی، که گاهی در گیاهان غیر هم خانواده یا حتی موجود زندهٔ دیگر مانند یک گونهٔ باکتری موجود می‌باشد، از طریق روشهای متداول اصلاح نباتات محقق نخواهد شد. نمونه‌های استفاده از گیاهان تراریخته با صفتی چون مقاومت به یک آفت، بیماری یا خشکی را می‌توان در کشاورزی مدرن یافت

مخالفان تراریخته ها می گویند بقایای این جانداران برای محیط زیست نامناسب است و تا مدت‌ها به صورت مخفی در طبیعت باقی می‌ماندبه دلیل تغییر در ساختار این محصولات، طعم متفاوتی خواهند داشت.

در این موافقان این محصولات نیز می گویند محصولات تراریخته در برابر بیماری‌ها مقاوم هستندو به دلیل اینکه محصولات تراریخته نیاز کمتری به سم پاشی از طریق مواد شیمیایی دارند باعث محافظت محیط در برابر سمپاشی و آفت‌کش‌ها می‌شوندو با دستکاری ژنتیکی محصولاتی به دست می‌آید که می‌توانند در هر محیطی رشد کنند.

صرفنظر از موافقت ها و مخالفت ها آنچه حائز اهمیت است بحث سلامت جامعه و ضرورت کار کارشناسی بیشتر در مورد تراریخته هاست .