آبگیری90 درصد تالاب هورالعظیم/سدسازی برخی کشورهای منطقه باید متوقف شود

به گزارش خبرنگار اجتماعی پانا؛ دکتر حسن روحانی صبح امروز در افتتاحیه مراسم کنفرانس بین المللی مقابله با گرد و غبار ضمن خیرمقدم به نمایندگان ۴۳ کشور حاضر در این کنفرانس گفت: امیدوارم این کنفرانس دارای نتایج مفیدی برای موضوع کنفرانس که موضوع گرد و غبار و طوفان شن است به همراه داشته باشد.

رئیس جمهور با بیان اینکه موضوع محیط زیست یکی از مسائل بسیار مهم برای سلامت جامعه ، توسعه جوامع و جلوگیری از مهاجرت های بی رویه است گفت: برای آنکه بتوانیم با این معضل به خوبی مواجه شویم و خطرات این تهدید را مهار کنیم هم به برنامه ریزی و هم به سرمایه گذاری و همکاری منطقه ای و بین المللی نیاز داریم.

وی در ادامه سخنان خود گفت: دولت یازدهم یکی از اولویت های خود را در ایران محیط زیست قرار داد و دولت یازدهم به عنوان دولت محیط زیست نامگذاری شد. اولین تصمیم در دولت تصمیمی محیط زیستی بود و اولین مصوبه دولت یازدهم نیز در رابطه با دریاچه ارومیه بود. اگر اقدام دولت یازدهم نبود امروز در غرب کشور نه با طوفان گرد و غبار و شن بلکه با طوفان نمک مواجه بودیم و حدود ۱۴ میلیون نفر از مردم ایران که در استان های مختلف غرب کشور زندگی می کنند ناچار به مهاجرت می شدند.

حجت الاسلام روحانی در ادامه با اشاره به تثبت وضعیت دریاچه ارومیه اظهار داشت: تثبیت دریاچه ارومیه یکی از افتخارات مهم دولت یازدهم است و یک الگوی زیست محیطی برای منطقه و جهان به شمار می رود. چرا ما با معضل دریاچه ارومیه مواجه شدیم به خاطر شرایط آب و هوایی که البته یکی از عوامل آن است به خاطر کاهش ریزش های آسمانی که آنهم یکی از عوامل این معضل است اما عدم مدیریت صحیح نسبت به منابع آب ، کشت های بی رویه و افقی ، توسعه این کشت ها ، عدم در نظر گرفتن حق آبه دریاچه ها و تالابها از عواملی بود که دریاچه ارومیه می رفت که تا سال ۹۵ به طور کامل خشک شود و ما با گردو غبار و طوفان های نمک مواجه شویم این موضوع هم کشاورزی و هم زندگی ما را به طور کامل تهدید می کرد.

وی با اشاره به سایر اقدامات دولت در حوزه محیط زیست گفت: اقدامات دیگری نیز دولت یازدهم در زمینه مسائل زیست محیطی انجام داده است، احیای هورالعظیم یکی از آن قدم ها بود که امروز بیش از ۹۰ درصد سطح تالاب را آب فراگرفته است. همچنین اقداماتی که در زمینه هامون و مابقی تالابها در طول دولت انجام گرفت نه بدان معناست که اقدامات ما کافی بوده بلکه در حد توان و اعتبارات اقدامات بسیار ارزشمندی در طول ۴ سال انجام گرفته است.

رئیس جمهور ادامه داد: قرار بود برای دریاچه ارومیه بیش از سه هزار میلیارد تومان اعتبار مصرف شود این موضوع در نظر گرفته شد اما تا پایان سال ۹۵ حدود دو هزار میلیارد اعتبار هزینه شد که این میزان منجر به تثبیت وضعیت دریاچه شد امروز مردم غرب کشور می توانند نسبت به آینده دریاچه مطمئن باشند و دولت دوازدهم در این راستا اقدامات خود را تکمیل خواهد کرد.همچنین نسبت به هورالعظیم و اقدامات مربوط به آن در استان خوزستان و تالاب هامون و اقداماتی که در سیستان و بلوچستان باید انجام شود پیگیری خواهد شد.

وی تصریح کرد: علیرغم اینکه برخی از منشأهای طوفان گرد و غبار کشور منشأ داخلی دارد و حدود ۲ میلیون هکتار از بیابان های ایران می توانند منشأ گردو غبار باشد و گاهی هم منشأگردو غبار است اما منشأخارجی گرد و غبار ایران با منشأ داخلی آن قابل قیاس نیست. ۲۰ درصد منشا داخلی است و ۸۰ درصد گرد و غبار منشا خارجی دارد. کشور عراق ، سوریه ، اردن ، کویت ، عربستان ، پاکستان، افغانستان و ترکمنستان جز کشورهایی هستند که در منطقه ما منشأگرد و غبارند که گرد و غبار آن به داخل کشور سرازیر می شود. گاهی در یک ۲۴ ساعت ۸ میلیون مترمکعب خاک با طوفان گرد و غبار جا به جا می شود و این به معنای آثاری است که می تواند در زندگی مردم، در سلامت مردم، در کشاورزی و باغات مردم و در نهایت در محیط زیست کشور داشته باشد .

روحانی در ادامه گفت: البته مسئله گرد و غبار در دهه های گذشته هم در منطقه و هم در کشور دارای سابقه است اما نسبت به گذشته این پدیده خطرناک به چندبرابر افزایش یافته است اگر این رخداد در دهه های گذشته در طول سال ۱۰ روز یا ۲۰ روز شاهد آن بودیم اما امروز ۱۰۰ روز و گاهی ۱۳۰ روز در طول سال در برخی از مناطق شاهد پدیده گرد و غبار هستیم اگر دریاچه هامون با ظرفیت ۱۵ میلیارد مترمکعب آب می توانست بادها ۱۲۰ روزه سیستان را مطبوع کند امروز با خشک شدن این دریاچه و تالاب های اطراف آن تبدیل به معضلی بزرگ برای مردم نمی شد. موضوع گرد و غبار همانند بسیاری از مسائل زیست محیطی از حد مسائل ملی و منطقه ای فراتر رفته و گاهی جهانی شده است.

وی افزود: امروز غرب آسیا، شرق اسیا، شمال افریقا و بسیاری از مناطق مختلف جهان از موضوع گرد وغبار در رنج و مشکلات هستند بی تردید این معضل راه چاره دارد برخی از راه های آن سلبی است و برخی ایجابی . احداث سدها و بندها بدون مطالعه کافی و آثار زیست محیطی می تواند برای منطقه ما خطرناک باشد. بسیاری از این فعالیتها باید متوقف شود اینکه در کشور همسایه ما طرح احداث ۲۲ سد بزرگ در جریان است که می تواند تاثیرات بسیار مخربی بر رود دجله و فرات قرار دهد و عراق ، ایران و بسیاری از کشورها را تحت تاثیر قرار دهد نمی توان در برابر آثار آن بی تفاوت بود. علاوه بر کشورهای منطقه سازمان های بین المللی در این زمینه مسئولیت دارند نمی توانیم برابر آنچه محیط زیست ما را تخریب می کند بی تفاوت باشیم. احداث سدهای متعدد در افغانستان ، در شمال و جنوب این کشور بر استان خراسان و سیستان و بلوچستان تاثیرگذار است اگر هامون به طور کامل خشک شود نه تنها از گرد وغبار منطقه سیستان در رنج است که افغانستان هم در رنج قرار خواهد گرفت. اگر جلوی طوفان های شن گرفته نشود همه مردم منطقه و کشورهای همسایه ناچار به مهاجرت خواهند شد و تمدن ها در برخی از سرزمین های قدیمی ما رخت خواهد بست . کشاورزی، شهرسازی و زندگی مردم متوقف خواهد شد این مسئولیت انسانی برای همه ما در برابر تهدیدات خطرناک برای انسان های منطقه و جهان است. نمی توانیم بدون همکاری با کشورهای همسایه ، منطقه و جهان بر این معضل پیروز شویم.

رئیس جمهور ادامه داد: پیش از این هم در سخنرانی هایم گفته ام بحث اینکه کدام کشور در منطقه قوی تر باشد باید کنار گذاشته شود قوی ترین کشور در منطقه نباید به عنوان هدف اول دنبال شود منطقه قوی تر باید مدنظر ما باشد نه اینکه در رقابت های منطقه ای این کشور بخواهد در برابر کشورهای دیگر منطقه قدعلم کند و قدرت خود را به رخ بکشدو تفرقه و اختلاف را بیشتر کند ما در منطقه خاورمیانه یک خانواده هستیم که نمی توانیم از هم فاصله بگیریم . خانواده قوی می تواند در یک جمع خوب زندگی کند نه یک فرد قوی در خانواده باشد و بقیه ضعیف باشند لذا باید به فکر منطقه قوی و قوی تر باشیم.و رقابت های مخرب نابجا را کنار بگذاریم. جنگهای منطقه ای را خاموش کنیم ، شعله جنگ ها منجر به گرد وغبار خواهد شد نه تنها در دنیای سیاست بلکه در طبیعت ما گرد وغبار مشکل خواهد بود. اگر داعش و بقیه گروه های تروریستی به تخریب ساختمان ها ، مزارع ، شهرها و کشتن انسانها می پردازند همان کشاورزی آباد منطقه به بیابانی تبدیل خواهد شد که فردا از گرد و غبار آن ایران ، عراق و سوریه در رنج خواهند بود.

وی خاطرنشان کرد: اگر تروریسم به عنوان معضل و میکروب مسری است که همه منطقه را فرا می گیرد و هر آنکس، کشور و ابرقدرتی فکر کرده تروریسم به عنوان ابزاری برای پیشبرد سیاستهایش در منطقه است کاملا اشتباه کرده است .هیچ سیاستی موفق نخواهد بود مگر سیاست برد -برد . اگر کسی فکر کند تنها می تواند منافع خود را به قیمت از بین بردن منافع دیگران به دست آورد اشتباه کرده است در دنیای امروز هر قدرتی زندگی افراد را تهدید کند اول زندگی ملت خود را تهدید کرده است امروز دوران دیوارکشی ها پایان یافته و اگر رهبران برخی کشورهای تازه به دوران رسیده به فکر دیوارکشی افتاده اند آن دوران سپری شده است. ما باید دست به دست هم دهیم نه دست یکدیگر را قطع کنیم . باید با احترام به حقوق دیگران حقوق ملت خود را حفظ کنیم . اگر عربستان در چنین فکری است خطا می کند . اگر آمریکا در چنین فکری است اشتباه می کند. از اسرائیل نام نمی برم که کل زندگیش اشتباه و غلط بوده است.

رئیس جمهور ادامه داد: تنها راه برای زندگی مسالمت آمیز در منطقه سیاست برد- برد است باید به هم کمک کنیم و در کنار هم قرار بگیریم همچنین باید در بحث محیط زیست از سیاست برد-برد استفاده کنیم و به دنبال طرح هایی باشیم که هم ترکیه، سوریه و ایران از آن سود ببرند. امروز راهی نداریم جز اینکه در کنار همدیگر قرار بگیریم .

رئیس جمهور تصریح کرد: امروز ۷.۵ میلیون هکتار از بیابان های ما کنترل و مهار شده است اما در عین حال بیش از ۲ میلیون هکتار از بیابان های ما برای اینکه منشا گرد وغبار باشد برای کشور خطرناک است دولت هم اقدامات لازم را در درون سرزمین خود ضروری می داند و راه را ادامه می دهد تا تالابها ، مهار بیابان ها و جلوگیری از بیابان زایی های با کشت نهال ، مالچ پاشی و سایر اقدامات با حق آبه ای که برای تالابها قائل است انجام می دهد اما در عین حال باید کشورهای منطقه در کنار هم قرار بگیرند .

روحانی بیان کرد: اقداماتی در راستای مقابله با گرد و غبار با کشور عراق و افغانستان آغاز شده است و مذاکراتی را با کشور ترکمنستان نیز آغاز کرده ایم باید با همه کشورها در سایه گفت و گو و مفاهمه به طرح های مشترکی برسیم که به نفع کل منطقه ما باشد. و حس کنیم اعضای یک خانواده هستیم اگر مردم عراق در رنج قرار گیرند ناچار به مهاجرت می شوند و شهرهایی که در نزدیک مرز قرار گرفته اند ویران خواهد شد علاوه بر آن به تجارت و مردم ما نیز آسیب وارد می شود و ضرر مهاجرت شامل حال ما نیز می شود. بنابراین باید به فکر دیگران باشیم و بدانیم معضل محیط زیست معضل فراملی و فرامنطقه ای است و راه حل آنست که تماس کشورها در این زمینه بیشتر شود . سازمان ملل متحد نیز بار سنگینی بر دوش خود احساس کند و توان خود را برای جلوگیری از گرد و غبار به کار گیرد تا بتوانیم با کمک های ملی و قطعنامه های سازمان ملل بر این معضل پیروز شویم.