پایش آلودگی پرندگان، ماهیان و رسوبات تالاب انزلی به فلزات سنگین

به گزارش خبرگزاری پانا، آلودگی اکوسیستم‌های آبی مسئله‌ای جدی و در حال رشد است. توسعه و گسترش قابل توجه صنایع، کشاورزی و تجارت با افزایش روزافزون تخلیه مواد شیمیایی به محیط های آبی و اثرات زیان آور ناشی از این مواد بر موجودات آبزی همراه بوده است. محیط های دریایی مجاور صنایع همواره توسط مقادیر زیادی از مواد شیمیایی که ممکن است به ترکیبات سمی پایدار تبدیل شوند، آلوده می‌شوند. شرایط محیطی اکوسیستم‌های دریایی پایدار نیست، در سال‌های اخیر، آلودگی وسیع محیط زیست توسط آلاینده‌های شیمیایی از قبیل فلزات سنگین، توجه فراوانی را به سمت آلاینده‌های محیطی معطوف کرده است.

تالاب انزلی نقش مهمی در برقراری تعادل اکوسیستمی شمال کشور داشته و زیستگاه بسیاری از گونه‌های جانوری و گیاهی است. این تالاب به عنوان مکانی جهت زمستان گذرانی انواع پرندگان مهاجر، نوزادگاهی برای اکثر ماهیان موجود در دریای کاسپین، محلی برای امرار و معاش مردم بومی و یکی از زیباترین مناطق توریستی و گردشگری ملی و بین‌المللی محسوب می‌شود که به واسطه ارتباط با دریا توجه صنایع و شهرسازی‌های پیرامون آن جهت دفع ضایعات و پساب را به خود جلب کرده، طوری که قسمت بزرگی از تالاب به صورت مرده و غیر قابل زیست درآمده است.

برخی از اهداف این طرح شامل تعیین مهمترین آلاینده‌های فلزی در منطقه مورد مطالعه، معرفی یک یا چند بافت شاخص در پرندگان مورد مطالعه که بیشترین تجمع آلودگی در آن‌ها دیده می‌شود، معرفی یک یا چند پرنده به عنوان اندیکاتور آلودگی فلزات سنگین در منطقه مورد مطالعه، معرفی یک ماهی به عنوان اندیکاتور آلودگی فلزی در تالاب انزلی، تعیین یک یا چند بافت شاخص در ماهیان مورد مطالعه که بیشترین تجمع آلودگی در آن‌ها دیده می‌شود، مقایسه میزان آلودگی در پرندگان منطقه مورد مطالعه با استانداردهای جهانی و مقایسه میزان آلودگی در ماهیان منطقه مورد مطالعه با استانداردهای جهان است.

به طور خلاصه، نتایج این مطالعه که با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران (بنیاد ملی علم ایران) صورت گرفته، حاکی از آن است که مقایسه میزان فلزات سنگین در ماهیان و پرندگان این منطقه با سایر مطالعات انجام شده در کشور و حتی سایر نقاط جهان حاکی از بالا بودن سطح آلودگی این ماهیان و پرندگان در این منطقه است. نتایج نشان داد که سطح قلع در عضله و کبد تمامی نمونه‌های اخذ شده از تالاب کمتر از سطح پیشنهاد شده توسط سازمان‌های بهداشت جهانی بود؛ ولی میزان فلزات سرب و روی بیش از حداکثر سطح اعلام شده توسط این سازمان‌ها بود.