کشت محصولات پرآب در مناطق خشک و کم آب محدود شود

به گزارش خبرگزاری پانا، اسماعیل کهرم مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با ابراز خرسندی از جاری شدن آب در زاینده رود و همچنین بازگشت آب به تالاب گاوخونی، گفت: زاینده رود برای اصفهانی ها تنها یک رودخانه نیست، بلکه منبع حیات و زندگی، تلطیف هوا و غنی کردن سفره های آب زیرزمینی است و از همین رو، خشکی زاینده رود، عبوسی مردم اصفهان را به دنبال داشت.

کهرم ضمن مرور خاطره خود در سفر عید نوروز سال ۱۳۹۲ به اصفهان، اظهار کرد: در آن سفر و زمانی که به سی و سه پل رسیدم با خیل عظیم جمعیتی شاد و خوشحال مواجه شدم که در انتظار رسیدن آب به زاینده رود پس از بازگشایی سرچشمه اصلی سد بالادست بودند و فردای آن روز که آب در زاینده رود جاری شد، مردم از فرط خوشحالی به تقسیم شیرینی در معابر عمومی پرداختند.

مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با ابراز تاسف از وضعیت خشکسالی زاینده رود بر اثر غفلت از مدیریت صحیح منابع آبی و انتقال آب های بی ضابطه، افزود: در کنار انتقال آب بی ضابطه، توسعه نامتوازن و ناپایدار صنایع آب بری همچون فولاد در استان خشکی مانند اصفهان، تاثیر بسزایی در خشک شدن زاینده رود داشت.

وی اصفهان، یزد، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، کرمان، بوشهر و هرمزگان را از جمله استان های خشک کشور برشمرد که میانگین بارش سالانه در آن ها کمتر از ۲۰۰ میلی متر است و یادآور شد: از این رو انجام هر گونه طرح توسعه ای در این استان ها به ویژه پروژه های توسعه صنعت باید با توجه به اصل مهم کم آبی استان باشد.

این استاد دانشگاه خشک شدن تالاب گاوخونی را یکی دیگر از بحران های مهم محیط زیستی استان اصفهان و کشور دانست و اضافه کرد: تالاب گاوخونی به واسطه موقعیت جغرافیایی خود و قرار گرفتن در مرکز ایران، یکی از مهم ترین استراحتگاه های پرندگان مهاجر است و از این رو اکوسیستم منحصر به فرد آن با خشکسالی در معرض تهدیدی بزرگ قرار می گیرد.

کهرم استراحت پرندگان مهاجر، تخم گذاری آن ها در نیزارها، زیست جمعیت زیادی از حیات وحش بومی از جمله مار، حلزون، لاک پشت و مارمولک در حاشیه تالاب و به طور کلی حفظ تنوع زیستی گیاهی و جانوری منطقه را از جمله کارکردهای مهم گاوخونی برشمرد که در کنار خدمات دیگر تالاب همچون تلطیف هوا، جلوگیری از گرد و غبار و جلوگیری از سیل تاثیری بسزا بر کیفیت زندگی و سلامت مردم منطقه داشت ولی متاسفانه مورد غفلت واقع شد.

وی توسعه بی ضابطه و ناپایدار کشاورزی در منطقه و استان را که منجر به کشت برنج، هندوانه و خربزه در این استان کم آب شده را از دیگر اشتباهات استراتژیک دانست که منجر به تهدید زاینده رود و گاوخونی شده و تاکید کرد: در تمام کشورهای دنیا که توسعه خود را بر مدار توسعه پایدار قرار داده اند، انتقال آب تنها به قصد تامین آب شرب صورت می پذیرد و الگوی توسعه کشت و آبیاری، همچنین صنعت بر اساس آمایش سرزمینی منطقه تدوین می شود؛ این در حالی است که در حال حاضر ایران به دلیل حذف این ضوابط با تهدید بزرگی در حوزه آبی خود مواجه شده است.

مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با یادآوری قوانین وضع شده توسط شیخ بهایی برای تقسیم آب اصفهان در زمان صفوی، خاطرنشان ساخت: این موضوع بیانگر این است که آب همواره و در تمام اعصار یکی از مهم ترین چالش های دولتمردان ایرانی بوده است.

کهرم اشاره ای هم به سفر معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به اصفهان در ابتدای دوره جدید مدیریت خود داشت و گفت: یکی از مهم ترین موضوعاتی که در آن سفر مورد بحث و بررسی قرار گرفت، تصمیم برای یکپارچه سازی مدیریت زاینده رود به منظور برنامه ریزی و سیاست گذاری بهتر برای احیاء آن بود.

وی تاکید کرد: اگرچه با جاری شدن آب در زاینده رود و آبگیری تالاب گاوخونی ابتکار نشان داده به تعهد خود در این زمینه پایبند است اما هنوز تا رسیدن به شرایط ایده آل فاصله بسیاری وجود دارد.

این استاد دانشگاه افزود: البته موضوع آب و مدیریت منابع و مصارف آب به ویژه با توجه به شرایط خشکسالی شدیدی که کشور را فرا گرفته نیاز به وضع و اعمال قوانین سختگیرانه تری دارد.

کهرم محدود کردن یا منع کشت پر آب در مناطق خشک و کم آب و وضع جرایم سنگین برای این موضوع، الزام صنایع به استفاده از سیستم های تصفیه و بازیافت آب، آموزش و فرهنگسازی به منظور اشاعه الگوهای صحیح مصرف آب، تغییر الگوی آبیاری در کشاورزی را از دیگر راهکارهای حل بحران آب در ایران برشمرد و گفت: همه مردم به ویژه کشاورزان باید بدانند تغییر و اصلاح شیوه ها هر چه قدر هم که سخت باشد از نابودی کامل منابع آب سخت تر نیست.