پرویز كلانتری: هانیبال الخاص هنرمند عدالتخواه بود

به گزارش سرویس فرهنگی پانا، در بزرگترین نمایشگاه مروری بر آثار هانیبال الخاص در مجموع بیش از ۷۰ اثر پرتره، فیگوراتیو، طراحی و حجم از زنده یاد الخاص به نمایش در آمد. آثار طراحی این نمایشگاه از سه تا هشت میلیون تومان و آثار نقاشی روی بوم از ۳۵ تا ۱۹۰ میلیون تومان قیمت گذاری شده است و بسیاری از این آثار برای نخستین بار در معرض نمایش عموم قرار گرفته­اند.

علی مرادخانی؛ معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم با اشاره به افتتاح مركز دوم آرت سنتر با بزرگداشت و نمایشگاه الخاص گفت: هانیبال الخاص از بزرگان و پیشکسوتان هنر نوگرا محسوب می­شود و شاگردان زیادی دارد. نقش معلمی و آموزشی الخاص بسیار مهم و پررنگ است و تعداد زیادی از نقاشان امروز از شاگردان او بوده اند. الخاص به حوزه ادبیات نیز توجه جدی داشت و تاثیر و رد شعر فارسی را در مجموعه اثارش می تواند دید. در واقع الخاص فردی چند وجهی است و فقط از یک منظر نمی­توان درباره الخاص صحبت کرد و امیدوارم در این رابطه بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. جای او در این روزها که هنرهای تجسمی فضای تازه­ای را تجربه می­کند، خالی است. امیدوارم شاگردان الخاص که امروز از بزرگان حوزه تجسمی ما هستند بتوانند این راه را ادامه بدهند.

مرادخانی سپس با اشاره به فعالیت­های معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: حوزه تجسمی اگر بتواند خود را به مقوله اقتصاد هنر نزدیک­تر کند، روز به روز بر رونق­اش افزوده می­شود. راه اندازی مراكزی مانند آرت سنتر یا مجموعه­های دیگری که به این حوزه اضافه می­شوند، به ما نوید می­دهند که افق روشنی را می­توانیم برای خودمان تصور کنیم و افرادی به این حوزه وارد می شوند و فعالیت می كنند می­توانند تضمینی باشند که هنر تجسمی ما در زمینه­های مختلف­اش بتواند از پشتوانه­های اقتصادی خوبی برخوردار باشد. از فعالان حوزه هنرهای تجسمی و دوستانی كه مراكز و فضاهایی مانند آرت سنتر را فراهم می­کنند، وقت می­گذارند و سرمایه گذارانی كه به این حوزه وارد می شوند، قدردانی می كنم.

مرادخانی با اشاره به نقش دولت در حمایت از بخش خصوصی گفت: در بحث اقتصاد هنر دولت بر حضور فعال بخش خصوصی تاكید دارد تا بخش خصوصی فعالیت كند و دولت هم از همه فعالیت­های این بخش حمایت می­کند و امکاناتی را که لازم باشد در نقاط مختلف کشور در اختیار آنها قرار می­دهد. مساله مهم ما این است که همه چیز در تهران و مركز متمركز نشود. اگر بتوانیم یک فضای عمومی ایجاد کنیم و فرهنگ سازی کنیم که هنر در سبد هزینه­های مردم قرار بگیرد، رونق چشم­گیری در اقتصاد هنرهای تجسمی در کشور خواهیم داشت. البته اکنون هنرهای تجسمی در فضای بین­المللی جایگاه خوبی داریم اما مهم است که در داخل کشور هم بتوانیم سرمایه­ها را در این حوزه جذب کنیم.

معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: امیدوارم این اتفاقات برای هنر ما فرخنده باشد حوزه­های مختلف هنر به هم مرتبط هستند و اگر یک در یك بخش اتفاق خوبی صورت بگیرد تاثیر خودش را بر حوزه­های دیگر خواهد گذاشت، چه موسیقی باشد، چه تئاتر و هر حوزه دیگری. باید از شرایط مناسبی که در حال حاضر وجود دارد استفاده کرد ما هم ترجیح می­دهیم جشنواره ها و دوسالانه­های هنری را به بخش خصوصی واگذار کنیم و تا حدی که امکان دارد اجرای فعالیت ها و رویدادها توسط بخش خصوصی صورت گیردکه این به عنوان یک توفیق برای ما ثبت شود.

پرویز كلانتری نیز در این مراسم گفت: امشب شب هانیبال الخاص است و بنابراین ما درباره او حرف می­زنیم. الخاص از هنرستان هنرهای زیبا آمد و به یک دانشکده هنر در سانفرانسیسکو رفت و در آنجا تحصیل کرد، به ایران برگشت و استادیار دانشکده هنرهای زیبای تهران شد. او با جلال آل احمد دوستی داشت و مثل او یک عدالتخواه بود.

كلانتری ادامه داد: در نمایشگاهی که با آثار الخاص و هنرمندان دیگر در بازگشایی موزه هنرهای معاصر برگزار شد، ایده­های انقلابی در قالب آرمان­های اسلامی روی دیوار رفت اما از نظر من مهم­ترین اتفاق در جریان هنر معاصر، نمایشگاهی بود که هانیبال الخاص و گروهش در همان روزهای اول انقلاب در حسینیه ارشاد برگزار کردند.این یک اتفاق عجیب و غریب بود، اولا برگزاری یک نمایشگاه در یک حسینیه و دوم اینکه گروه بازدید کنندگان یک صف طولانی از مردم عادی بودند که برای اولین بار می­خواستند یک نمایشگاه نقاشی ببینند. این اتفاق منحصر به فرد بود. الخاص را در تاریخ هنر معاصر ایران نمی­شود نادیده گرفت. از مجموعه آرت سنتر باید تشکر کرد که این همت را به خرج داده و این آثار را جمع آوری کرده و علاقه­مندان می توانند اینها را ببینند. یاد الخاص گرامی باد.

وحید ملک؛ موسس آرت سنتر نیز در این مراسم ضمن خیر مقدم به میهمانان گفت: امیدوارم که ما بتوانیم همیشه اتفاقاتی ایجاد کنیم که شما با حمایت فرهنگی خودتان به ما افتخار بدهید و در کنارمان باشید از همه کسانی که ما را در این راه همیشه یاری کرده­اند سپاسگزارم.

اكبر عالمی در افتتاحیه نمایشگاه هانیبال الخاص گفت: حضور مخاطبان و علاقه مندان اصل موضوع برگزاری این نمایشگاه است و هیچ هنری بدون مخاطب معنا ندارد. اصلا هنر به جامعه­شناسی، زبانشناسی، روانشناسی و خیلی از حوزه­های دیگر گره خورده و در علم هرمونوتیک، مخاطب نیمی از مفهوم هنر است به طوری که نیمی از معنای هر اثر هنری نزد مخاطب است. در هر هنر، نیمی از سهم خلق آن، با خالق و نیمی دیگر از آن مخاطب است.

عالمی درباره هانیبال الخاص گفت: الخاص به دنیا آمده بود که یک معلم باشد. بعضی از انسان ها اصلا به دنیا می­آیند که معلم باشند، معلم به معنای ارسطو و فارابی، معلم آن­گونه که هانیبال الخاص بود. او ۶۰ سال نقاشی کرد، صاحب سبک بود، در نقاشی مدرن اروپا بسیار مطالعه داشت اما هرگز دچار خودباختگی نشد و هنر مستقل خود را با پایمردی ادامه داد تا رسید به سن ۸۰ سالگی و سرطان سراغش آمد، مجبور بود برای معالجه به کالیفرنیا برود و وقتی که رفت دیگر ایران عزیز را ندید. او از اقلیت­های آشوری عزیز ایران بود. می­دانم که هانیبال الخاص در دل همه عاشقان هنر مدرن زنده است. او در سال ۱۹۵۹ اولین گالری هنر مدرن را در ایران با نام گیل گمش پایه­گذاری کرد.

در این مراسم فیلم کوتاهی درباره هانیبال الخاص پخش شد که در آن رضا بانگیز، احمد وکیلی و بهرام دبیری از خصوصیات و تاثیرات الخاص و آثارش در هنر معاصر ایران سخن می­گفتند و قسمت­هایی از فیلم نیز به تصاویری از آثار هنرمند و آخرین ثر نقاشی الخاص اختصاص داشت.

در مراسم افتتاحیه آرت سنتر دزاشیب و نمایشگاه هانیبال الخاص هنرمندانی از جمله آیدین آغداشلو، پرویز كلانتری، تاها بهبهانی، كامران عدل، عباس مشهدی زاده، حسین محجوبی، سروش صحت، بهاره رهنما، رضا بانگیز، سهراب هادی، احمد وكیلی و ... مسوولان سازمان ملل متحد در حوزه برنامه جهانی غذا و یونسكو حضور داشتند.