استعداد محدود به جغرافیا نیست

نشست خبری هجدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر صبح امروز دوشنبه ۹ بهمن در خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.

در ابتدای این نشست علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران ضمن تبریک به مناسبت ایام مبارک ماه رجب عنوان کرد: در دوره های اول جشنواره شعر فجر که به همت آقای قزوه جشنواره سامان پیدا کرد و ایشان به عنوان موسس جشنواره هستند. بعد از گذشت شانزده دوره، ای ایشان درخواست کردیم به عنوان دبیر علمی در این رویداد حضور داشته باشند. برگزارکنندگان جشنواره در نظر داشتند یک نقطه صعود در قله جشنواره شعر به وجود بیاید و دوره های بعدی با شتاب بیشتری رو به ارتقا باشد.

وی افزود: چیزی که شعر را بین ما ایرانیان برجسته می کند زبان مشترک مان است که خاطره تاریخی مشترک به وجود بیاورد و به همین ترتیب به عنوان هنر اول کشورمان مطرح شده است. امیدوارم این دوره مورد پسند اهالی شعر قرار بگیرد. در این دوره از جشنواره مانند دوره گذشته تجلیل از یکی از پیشکسوتان را خواهیم داشت. دوره قبل از قادر طهماسبی تجلیل کردیم و امسال از حجت‌الاسلام ذکریا اخلاقی تجلیل خواهیم کرد. اتفاق مهم دیگر در این میان این بود که اعضای هیئت داوران در ایام داوری‌ها و بررسی اثار به عیادت پیشکسوتان رفتند‌. اختتامیه این رویداد عصر روز چهارشنبه در محل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار می‌شود.

در ادامه مراسم علیرضا قزوه دبیر جشنواره هجدهم شعر فجر با اظهار کرد: شعر هنر اول ما ایرانی‌هاست. سرمایه اولیه ما شعر است و ما را در جهان با شعر و عرفان‌مان می‌شناسند. هویت و سرمایه ملی ما شعر است. حافظ، سعدی، خیام، مولوی بزرگان ما هستند. جشنواره شعر فجر سال‌ها بعد از جشنواره فیلم فجر و در دوران وزارت آقای صفارهرندی عنوان شد که مورد قبول واقع شد. در دوره اول از ۳۰ استان افرادی را انتخاب کردیم. بزرگانی مثل اخوان ثالث، طاهره صفارزاده و خیل از بزرگان در آن دوره که سال ۸۵ برگزار شد تجلیل شدند و حالا بعد از ۱۷ سال از من برای این جشنواره دعوت شد.

وی افزود: ما قه دنبال این هستیم که امسال شاهد یک مسابقه جذاب تلویزیونی باشیم. ۶۴ نفر در ۸ گروه انتخاب شدند و بنا بود در ۱۰ شب این مسابقه پخش شود. در جلسات اخیر پیشنهاد ما به ۳۰ شب ارتقا پیدا کرد و احتمالا در ایام ماه رمضان هر شب برگزیدگان این جشنواره در صداوسیما رقابت می‌کنند تا اینطور شعر به سبد ذوق زندگی مردم وارد می‌شود. در این برنامه شاعران شاخص حضور دارند و از این تعداد ۵۰ نفر بچه‌های شهرستان هستند و همه در کنار هم رقابت می‌کنند.

داوران شاخصی هم انتخاب کردند و بهترین داوران هستند. یوسفعلی میرشکاک ، محمدکاظم کاظمی، ناصر فیض و محمدمهدی سیار جزو داوران این مسابقه هستند در کنار این افراد چهره ها و اندیشمندانی را داریم که منتقد اثار هستند ولی رای نمی‌دهند اما راجع قه اثار نظر می‌دهند. هر سه شب یک نفر از این رویداد برگزیده می شود و در پایان ۸ نفر برگزیده با هم رقابت می‌کنند. جوایز اصلی این بخش ۲۰۰ و ۱۰۰ میلیون تومانی است و جوایز دیگری هم در نظر گرفته شده.

در کشوری که یک خواننده برای یک قطعه ۵۰۰ میلیون تومان می‌گیرد، چرا یک شاعر جوان با استعداد پس از یک رقابت نیمی از آن را نگیرد؟ ما شاعران سیمرغ را آفریدیم و حالا اهالی سینما آن را برداشتند و استفاده کردند و حلال شان باشد. به همین دلیل ما سرو را به عنوان نماد آزادگی انتخاب کردیم. شاعران آزاده و صبورند و بیشترین تلاش را برای هنر می‌کنند. ما سعی می‌کنیم امسال به نماد سرو برگردیم. در این شب‌ها از همه شاعرانی که از بین ما رفتند یاد می‌کنیم.

در زمینه کتاب اثار ارسال شده و تعداد کتاب‌ها بیش از ۲۶۰۰ کتاب بوده. در زمینه‌های کلاسیک، نیمایی و کودک و درباره شعر اثار ارسال شد و داوران بررسی‌های ویژه انجام دادند. برگزیدگان روز چهارشنبه با حضور وزیر فرهنگ معرفی می‌شوند. این داشته‌های امسال است که تلاش‌های ارجمند و ارزنده‌ای بوده که قابل تقدیر است. در ۳۰ استان و ۳۳ شهر، رقابت شاعران استان‌ها انجام می‌شود. در این رقابت ۸ شاعر برگزیده استان با هم رقابت می‌کنند. و این برنامه‌ها از شبکه‌های استانی کل کشور پخش می‌شود. در این رقابت چیزی نزدیک به ۲۰۰۰ شاعر در تمام کشور درگیر این رویداد هستند و اینگونه تنور ادبیات و شعر را گرم نگه می‌دارند.

۲۶۲۶ عدد خوش یمن جشنواره شعر

حامد محقق دبیر اجرایی جشنواره شعر فجر با ارائه به آمار این دوره گفت: در بخش درباره شعر ۲۸۹ اثر، در بخش شعر بزرگسال ۱۳۱۹ عنوان کتاب بوده که شعر نو ۸۶۶ذعنوانذشعر کلاسیک ۹۹۷ و محاوره ۵۰ عنوان کتاب. در بخش کودک و نوجوان ۴۲۴ عنوان کتاب در مجموع ۲۶۲۶ عنوان کتاب داوری شدند. ۸۴۶ ناشر کتاب هایی در این دوره بودند و ۲۳ نامزد از ۱۸ نشر به مرحله نهایی راه پیدا کردند. به لحاظ سنی، ۷۹ سن مسن ترین و جوان ترین نامزد ما ۳۰ ساله است. در این دوره ۷ نفر از بانوان به بخش نهایی راه پیدا کردند و دو نفر از انها از اساتید دانشگاه هستند و ۱۳ نفر غیر تهرانی بودند. یکی از نامزدها هم با اولین کتاب خود نامزد دریافت جایزه شده است.

وی افزود: تا امروز چهار محفل ادبی برگزار شده و در ادامه این روند ادامه دارد. بخش آموزشی هم در ۶ استان برگزار شد و برگزیدگان این دوره‌های استانی به همرعه برگزیدگان کارگاه نقد شعر در دوره متمرکز کلک خیال که پس از اختتامیه جشنواره شعر فجر است حضور دارند.

نامزدهای جشنواره شعر فجر

در بخش پایانی مراسم نیز اسامی نامزدهای پنج بخش اصلی هجدهمین دوره جشنواره شعر فجر اعلام شد که به شرح زیر است:

بخش «درباره شعر»:

۱. «خاقانی‌‏نامه (دفتر اول)» نوشه سعید مهدوی‌فر / انتشارات ادبیات

۲. «شعر سپید: پژوهشی در باب قالبی بی‌قافیه» نوشته مهدی علیایی‏مقدم / نشر نامک

۳. «شعر، هنر زبانی زیبا: نظریه‌های ادبی (۲ جلدی)» نوشته محمدناصر ره‌یاب / نشر آمو

۴.« فهرست توصیفی - تحلیلی مقالات مربوط به فردوسی و شاهنامه از سال ۱۲۹۴ تا ۱۳۸۰» نوشته زهرا سیدیزدی / مرضیه خافی / انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد

۵. «من امشب آمدستم وام بگذارم: شیوه شاعری مهدی اخوان ثالث آن سوی گزاره‌های هنری» نوشته یوسف عالی‌عباس‌آباد / انتشارات سخن

نامزدهای بخش شعر بزرگسال در گروه «کلاسیک»:

۱. «جاده گل سرخ» سروده خسرو احتشامی هونه‌گانی / انتشارات آرام دل

۲. «دل‌بستگی» سروده حسین دهلوی / انتشارات سوره مهر

۳. «کوچه بارانی اشراق» سروده حمید مبشر / انتشارات شهرستان ادب

۴. «وجود» سروده فاضل نظری / انتشارات سوره مهر

نامزدهای بخش شعر بزرگسال در گروه «محاوره»:

۱. «آهای تمام زندگیم» مجموعه ترانه امین بامشاد / انتشارات دالاهو

۲. «چای مست از قهوه‏ی چشمان تو» سروده مژگان صالحی‏نسب / نشر فصل پنجم

۳. «عشق تو نمی‏میرد» مجموعه ترانه علیرضا طبایی / انتشارات آرادمان

۴. «محاورات» مجموعه ترانه امیرعلی سلیمانی / نشر نزدیک‌تر

نامزدهای بخش شعر بزرگسال در گروه «شعر نو»:

۱. «ای زیبارو خدا خیرت دهد» سروده محمدباقر کلاهی اهری / نشر مهر و دل

۲. «شبیه: نیمایی‌های عاشورایی» سروده علی داودی / انتشارات شهرستان ادب

۳. «نام دیگری از دست‌ها» سروده ابوالفضل پاشا / انتشارات شب چله

۴. «ندرت ناگوار مرگ» سروده حنیف خورشیدی / انتشارات شب چله

نامزدهای بخش کودک:

بعضی از پرنده‌ها شاعرند / اسماعیل الله‏ دادی / نشرگویا

بهترین نان جهان / پروانه شیرازی (لعیا) / کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

ستاره‏ ی قاصدکی / محبوبه صمصام شریعت / سروش

مثل مادرم درخت می‌شوم / منیره هاشمی / سروش

من سنگ بودم / طاهره شهابی / سوره مهر

شعرهای رودخانه / محمود پوروهاب / به نشر (انتشارات آستان قدس رضوی)

در مراسم اختتامیه این جایزه که ۱۱ بهمن در ساختمان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار خواهد شد، برگزیدگان نهایی و شایستگان تقدیر معرفی و تجلیل می‌شوند.